Một người biểu tình giương cờ Haiti yêu cầu Thủ tướng Ariel Henry từ chức ở Port-au-Prince, Haiti, hôm 1/3. Ảnh: AP.
"Tổng thư ký Liên hợp quốc Antonio Guterres rất quan ngại tình hình ở thủ đô Port-au-Prince của Haiti với làn sóng bạo lực mới, trong đó có những vụ tấn công gây đổ máu. Các băng đảng vũ trang đã tăng cường các cuộc tấn công vào cơ sở hạ tầng quan trọng trong cuối tuần qua, bao gồm cả vào các đồn cảnh sát và 2 nhà tù", người phát ngôn Tổng thư ký Liên hợp quốc Stephane Dujarric cho biết.
Ông Guterres cũng tái khẳng định sự cần thiết phải khẩn trương hành động, nhất là việc cung cấp hỗ trợ tài chính cho một sứ mệnh an ninh đa quốc gia do Liên hợp quốc bảo trợ tại quốc gia này.
Bạo lực leo thang ở thủ đô Port-au-Prince từ hôm 29/2, sau khi Jimmy Cherizier, cựu cảnh sát và hiện là thủ lĩnh băng đảng khét tiếng, kêu gọi các nhóm vũ trang phối hợp tấn công lật đổ Thủ tướng Ariel Henry.
Đêm 2/3 (giờ địa phương), các băng nhóm tội phạm ở Haiti đã tấn công Nhà tù quốc gia và thả 3.597 tù nhân. Theo số liệu không chính thức, đây là nơi giam giữ gần 4.000 người trong một không gian dành cho từ 800 - 1.300 tù nhân. Nhà tù quốc gia Haiti không chỉ giam giữ những tội phạm khét tiếng nhất đất nước, mà còn giam giữ một số người Colombia bị buộc tội sát hại cố Tổng thống Haiti Jovenel Moise.
Chính phủ Haiti hôm 3/3 đã ban bố tình trạng khẩn cấp và lệnh giới nghiêm từ 18h hôm trước đến 5h sáng hôm sau sẽ có hiệu lực ngay lập tức và kéo dài đến 6/3.
Trong ngày 4/3, cơ quan đại diện ngoại giao của nhiều nước ở Haiti đã tuyên bố đóng cửa trong khi hàng chục chuyến bay tới quốc gia vùng Caribe này bị đình chỉ do tình hình bạo lực leo thang. Sau Đại sứ quán Mỹ và Pháp, Đại sứ quán Canada và Tây Ban Nha tại Haiti cũng đã thông báo tạm thời đóng cửa và hủy mọi cuộc làm việc vì lý do an ninh. Tây Ban Nha yêu cầu tất cả công dân nước này tại Haiti hạn chế di chuyển và tích trữ nhu yếu phẩm. American Airlines và JetBlue đã đình chỉ các chuyến bay đến Haiti, trong khi hãng hàng không Spirit Airlines thông báo ngừng bay đến thủ đô Port-au-Prince.
Haiti đã chìm trong làn sóng bạo lực băng đảng hơn 2 năm qua, kể từ vụ ám sát Tổng thống Moise hồi tháng 7/2021. Theo thỏa thuận chính trị được ký kết sau vụ ám sát ông Moise, Haiti sẽ tổ chức bầu cử và Thủ tướng Henry chuyển giao quyền lực cho người được bầu trước ngày 7/2/2024. Tuy nhiên, ông Henry đã trì hoãn vô thời hạn cuộc bầu cử với lý do cần thiết lập lại an ninh để đảm bảo cử tri được đi bỏ phiếu tự do và công bằng.
Cộng đồng Caribe (CARICOM) cho biết Thủ tướng Henry cam kết tổ chức tổng tuyển cử trước ngày 31/8/2025. Haiti chưa tổ chức cuộc bầu cử nào kể từ năm 2016 và ông Henry hiện kiêm nhiệm thêm chức quyền Tổng thống.
