Gia Lai: Phấn đấu thành trung tâm chế biến rau quả của Tây Nguyên

Dây chuyền sản xuất của DOVECO tại huyện Mang Yang.

Trong số này, Trung tâm Chế biến rau quả hiện đại của Công ty Cổ phần Thực phẩm xuất khẩu Đồng Giao (DOVECO) tại huyện Mang Yang có thể được xem là đầu tàu. 
 

Triển vọng vùng nguyên liệu

Nhận định về tiềm năng, thế mạnh phát triển rau, cây ăn quả ở Gia Lai, ông Đinh Gia Nghĩa - Giám đốc DOVECO Gia Lai cho rằng, tỉnh có diện tích đất nông nghiệp rộng lớn, thuận lợi cho việc cơ giới hóa trong canh tác. Đây cũng là vùng có điều kiện khí hậu, đất đai phù hợp để trồng các loại rau, cây ăn quả, do đó DOVECO chọn Gia Lai để đầu tư phát triển trồng trọt, sản xuất, xuất khẩu rau quả.

Đồng thời, yếu tố quyết định là chính sách thu hút đầu tư của tỉnh đang tạo điều kiện thuận lợi để doanh nghiệp đầu tư, phát triển. Theo ông Nghĩa, hai yếu tố bảo đảm hiệu quả đầu tư là thị trường đầu ra và vùng nguyên liệu sản xuất. Với thị trường đầu ra, DOVECO là một trong những thương hiệu hàng đầu trong lĩnh vực sản xuất và xuất khẩu rau quả không chỉ ở thị trường nội địa mà cả ở thị trường quốc tế.

"Với thị trường trong nước, sản phẩm của DOVECO đã có mặt ở hầu hết các siêu thị lớn, nhỏ và đang chiếm một thị phần lớn. Trồng trọt, chế biến rau quả được đánh giá là một trong những ngành hứa hẹn nhất của nền nông nghiệp Việt Nam, song hiện nay doanh nghiệp chế biến rau quả chỉ chiếm 2,19%, tỷ lệ chế biến thấp hơn nhiều so với các nước. Tất cả những điều đó mở ra thách thức và cơ hội lớn cho các doanh nghiệp Việt Nam, trong đó có DOVECO", ông Nghĩa cho hay.

Về vùng trồng nguyên liệu cung cấp cho hoạt động chế biến, theo ông Dư Văn Hoàn - Trưởng phòng Nguyên liệu Trung tâm chế biến rau quả DOVECO, đơn vị hiện đã phát triển vùng nguyên liệu gần 20.000 ha tại các huyện như Phú Thiện, Kông Chro, Ia Pa, Đak Pơ, Chư Sê, Chư Pưh, Chư Prông, Kông Chro, Kbang, Ia Grai, Đak Đoa, Mang Yang, thị xã An Khê và thị xã Ayun Pa.

DOVECO cũng đã phát triển sang Đăk Lăk, Kon Tum với diện tích 1.000ha. Bước đầu, Công ty đã ký hợp đồng trồng, tiêu thụ sản phẩm với nông dân và các tổ chức để trồng chanh dây, xoài, dứa, rau chân vịt, ngô ngọt, cải bó xôi. Kế hoạch đến năm 2020, vùng nguyên liệu của công ty sẽ đạt từ 25.000ha đến 30.000ha và hình thành vùng trồng bền vững theo định hướng phát triển của tỉnh Gia Lai.

Vườn chanh dây của người dân làng Hà Nừng, xã Sơn Lang, huyện Kbang.

Còn theo ông Mã Văn Tình, Trưởng phòng NN-PTNT huyện Kbang thì, năm 2017, DOVECO phối hợp với Hợp tác xã Dịch vụ Nông nghiệp Sơn Lang trồng 25ha chanh dây. Những năm qua, nông dân tham gia vùng nguyên liệu có thu nhập ổn định từ cây chanh dây. Thời gian tới, huyện mong muốn công ty mở rộng thêm vùng nguyên liệu tại địa phương.
 

Nông dân trước cơ hội đổi đời

Cũng theo ông Đinh Gia Nghĩa, hàng năm, tổng sản lượng thu hoạch rau củ quả Việt Nam đạt 25 triệu tấn, trong đó tiêu thụ trái tươi chiếm 63%, chế biến 37%. Với 145 nhà máy chế biến trong nước, trung bình hàng năm, sản lượng rau củ quả chế biến chỉ đạt 1 triệu tấn nguyên liệu. Từ đó cho thấy, số lượng rau củ quả sau thu hoạch trên thị trường còn rất nhiều.

Thực tế, việc hình thành vùng trồng nguyên liệu hiện nay vẫn còn khó khăn. Bởi, trong quá trình chuyển đổi cơ cấu cây trồng, nông dân còn gặp khó về vốn đầu tư, chưa mạnh dạn chuyển đổi do thói quen truyền thống hoặc do trước đây đã từng có doanh nghiệp khác ký hợp đồng trồng và bao tiêu nông sản cho nông dân nhưng không tuân thủ hợp đồng.

Để xóa tan những nghi ngại đó, DOVECO đã xây dựng Trung tâm chế biến tại địa phương, có chính sách bao tiêu với giá cả phù hợp và hỗ trợ kỹ thuật trồng cho nông dân. Công ty đã xây dựng được niềm tin với những nông dân mạnh dạn chuyển đổi cây trồng. Bước đầu, liên kết giữa DOVECO với nông dân sản xuất nguyên liệu đã có kết quả tốt, hứa hẹn sự kết nối bền vững, chặt chẽ và hiệu quả.

Ngoài việc tiêu thụ nông sản cho nông dân, DOVECO cũng góp phần tạo việc làm ổn định cho khoảng 5.500 lao động trên địa bàn, mức thu nhập bình quân từ 8 triệu đồng đến 10 triệu đồng/người/tháng.

DOVECO góp phần tạo việc làm ổn định cho khoảng 5.500 lao động trên địa bàn tỉnh Gia Lai.

Là một trong những tổ liên kết ký hợp đồng bao tiêu sản phẩm của DOVECO, ông Ngô Công Thanh, tổ trưởng tổ liên kết trồng chanh dây ở thôn 2 (xã Nam Yang, huyện Đak Đoa) cho hay, năm 2019, tổ liên kết gồm 38 hộ ký hợp đồng với DOVECO trồng chanh dây trên diện tích 12 ha.

DOVECO cung cấp giống, vật tư phân bón đảm bảo chất lượng nhưng không tính lãi suất và chuyển giao kỹ thuật. Đến nay, trung bình 1 ha nông dân thu được 100 triệu đồng/năm sau khi trừ chi phí.

"Thời gian đến, chúng tôi sẽ thu hút thêm nhiều thành viên tham gia tổ, mở rộng diện tích trồng thêm những cây khác cung cấp nguyên liệu cho Trung tâm chế biến để dần thoát khỏi tình cảnh bể nợ do cây hồ tiêu gây ra", ông Thanh cho hay.

Theo nhìn nhận của ông Đinh Gia Nghĩa, định hướng phát triển cây ăn quả và rau của tỉnh Gia Lai với diện tích lớn sẽ tạo tiền đề hình thành vùng nguyên liệu mới trên bản đồ vùng trồng rau quả của cả nước. Định hướng chuyển đổi cây trồng, dần thay thế những cây trồng kém hiệu quả kinh tế là một chủ trương đúng đắn khi mà tiềm năng tiêu thụ nội địa và mở rộng xuất khẩu rau quả ngày càng mở rộng.

“Định hướng này giúp công ty xác định được vùng trồng, chủ động về chất lượng, tự tin giới thiệu với khách hàng khắp nơi quy trình khép kín từ vùng trồng đến sản xuất, chế biến của DOVECO. Giúp khách hàng dùng sản phẩm của công ty trên khắp thế giới có thể truy xuất nguồn gốc sản phẩm và biết được xuất xứ hàng hóa là Gia Lai - Việt Nam”, ông Nghĩa kỳ vọng.