Giảm thuế cho doanh nghiệp

Chiều 21/5, Quốc hội (QH) dành thời gian để các đại biểu (ĐB) góp ý cho hai Dự án Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật thuế giá trị gia tăng (GTGT) và Luật thuế thu nhập doanh nghiệp (TNDN). Đây là hai đạo luật quan trọng thu hút được đông đảo sự quan tâm của người dân.

Thế giới bỏ, Việt Nam dùng

Dự án Luật sửa đổi, bổ sung Luật Thuế TNDN, thuế suất thu nhập doanh nghiệp phổ thông được đề xuất giảm theo lộ trình, dự kiến từ 25% xuống còn 20% từ 1/1/2016 và mức thuế suất ưu đãi 20% được điều chỉnh giảm xuống còn 17%. Với việc điều chỉnh thuế suất phổ thông và thuế suất ưu đãi như nêu trên, đồng thời bổ sung đối tượng ưu đãi do rà soát và bổ sung ưu đãi đối với đầu tư mở rộng, theo đánh giá của Bộ Tài chính sẽ giảm thu ngân sách năm 2014 khoảng 22.200 tỷ đồng; năm 2016 dự kiến giảm thu ngân sách thêm khoảng 21.190 - 21.580 tỷ đồng so với mặt bằng thuế suất 22%...

Đại biểu Cao Sỹ Kiêm tại buổi góp ý chiều 21/5

Thế nhưng, theo ĐB Cao Sỹ Kiêm (Thái Bình), có một số điểm mà hiện nay nhiều nước trên thế giới đã bỏ nhưng Việt Nam vẫn dùng đã khiến cho DN khó càng khó thêm. Đó là thuế khấu trừ dành cho chi phí quảng cáo, khuyến mại, hoa hồng, môi giới sẽ được “nới” từ 10% lên 15%. Là một đạo luật liên quan đến 50 luật khác, nhưng vẫn có nhiều quy định chưa rõ ràng như: Những thu nhập khác sẽ được ưu đãi, là bao gồm những thu nhập gì? Những khoản mới nào sẽ phát sinh, loại nào sẽ được bù trừ lỗ? Rồi thuế. ĐB Kiêm đặt câu hỏi: Phải chăng giao mức “nới” này cho DN tự quyết. Nhà nước chỉ làm nhiệm vụ quản lý và giám sát từ xa thôi?

ĐB Đỗ Văn Vẻ (Thái Bình) đồng tình với quy định nên bỏ quy định DN phải chi tỷ lệ % hoa hồng từ 10 - 15%, bởi vì sẽ gây khó khăn cho các DN trong việc quảng bá những sản phẩm tốt để cho nhiều người dân có cơ hội được dùng. Vô hình chung, DN Việt Nam có thể sẽ “thua ngay trên sân nhà” bởi những khoản chi quá lớn này. Rồi làm sao dám nghĩ đến chuyện mang sản phẩm Việt vươn ra thế giới. Ngoài ra, trong Luật thuế TNDN cần được kiểm soát bằng những chứng từ và không dùng tiền mặt để dễ dàng kiểm soát trên máy một cách công khai. Cũng theo ĐB Vẻ, khi giảm thuế suất cho DN, dù có thể Nhà nước sẽ mất khoản tiền khá lớn, nhưng bù lại, trong lúc khó khăn này thì DN có thêm điều kiện để phát triển, đầu tư và tương lai gần sẽ nộp về cho ngân sách nhiều hơn.

Bất công trong hoàn thuế

Cũng tại buổi lấy ý kiến, phần lớn ĐB có chung nhận xét về Luật Thuế GTGT được QH thông qua ngày 3/6/2008 và có hiệu lực thi hành từ ngày 1/1/2009 đang bộc lộ một số bất cập. Đó là tiêu thức xác định hộ kinh doanh không phải nộp thuế GTGT căn cứ theo mức tiền lương tối thiểu áp dụng đối với khu vực doanh nghiệp mà không căn cứ vào doanh thu nên không phù hợp với bản chất của thuế GTGT là thuế gián thu, thu theo hàng hóa dịch vụ, gây khó khăn, phức tạp cho cả người nộp thuế và công tác quản lý.

ĐB Vũ Tiến Lộc (Thái Bình) thẳng thắn chỉ rõ: Số lượng doanh nghiệp tăng lên khá nhiều so với thời điểm ban hành luật. Nhiều như vậy nhưng tất cả doanh nghiệp tăng thêm này đều phải kê khai nộp thuế GTGT theo phương pháp khấu trừ, trong đó có nhiều doanh nghiệp quy mô nhỏ, rất nhỏ khiến chi phí, thời gian kê khai, nộp thuế GTGT đối với người nộp thuế và chi phí quản lý của cơ quan thuế đều tăng tương ứng. Với ĐB Nguyễn Văn Hiếu (Bến Tre) thì khi tiếp xúc cử tri, nhiều hộ nông dân than rằng, đang có sự bất công trong cách hoàn thuế giữa DN và người nông dân. Đó là DN thì được ưu đãi vốn vay để có thêm điều kiện sản xuất, trong khi nông dân lại khó có thể làm được điều đó. Thế nhưng họ vẫn phải cùng chịu hoàn thuế như nhau, dẫn đến tình trạng ngày càng “yếu” đi, không thể cạnh tranh với DN. ĐB Hiếu đề nghị: Nhà nước cần có chính sách để khấu trừ thuế cho các hộ nông dân này.

Nhiều ĐB khác còn cho rằng, nên giữ nguyên thời hạn tối đa được kê khai, khấu trừ thuế GTGT đầu vào trong trường hợp sai sót là 6 tháng và chỉ sửa đổi điểm d, khoản 1 điều 12 như sau: Thuế GTGT đầu vào phát sinh trong tháng nào được kê khai, khấu trừ khi xác định số thuế phải nộp của tháng đó. Trường hợp cơ sở kinh doanh phát hiện số thuế GTGT đầu vào khi kê khai, khấu trừ bị sai sót thì được kê khai, khấu trừ bổ sung, thời gian kê khai bổ sung là 6 tháng, kể từ thời điểm phát sinh. Đặc biệt, hàng chục ngàn DN lỗ mỗi năm nên những phản ứng chính sách của Nhà nước vô cùng quan trọng. Vì vậy, nên áp dụng chính sách miễn thuế từ ngày 1/7/2013.