Dòng nhạc underground (nhạc ngầm) hiện đang được một số ca sĩ trẻ du nhập về Việt Nam từ phương Tây. Theo chia sẻ của một số nhạc sĩ, thế giới underground được xem là nơi những người mê ca hát nhưng chưa hoặc không bước lên sân khấu chuyên nghiệp.
Lợi thế của dòng nhạc này là sự tự do, người nghệ sĩ được thoải mái trên không gian hoạt động chính của họ là internet - nơi không có những quy định gò ép phải làm theo những khuôn phép.
Tuy nhiên, những người yêu nhạc không khỏi cảm thấy "sốc" với những bản rap được chế lời gây phản cảm với người nghe và tạo nên nhiều tranh cãi. Mọi vấn đề nhạy cảm trong cuộc sống như tình dục, ma túy... đều ngang nhiên được đưa vào trong các sản phẩm âm nhạc một cách trần trụi, khó chấp nhận.
Có thể dẫn ra một đoạn bài hát "Phiếu bé ngoan" (Yanbi, Bueno, Mr T) giống như một cuốn băng ghi âm sex với lời lẽ thô tục: "Lại một lần nữa em thấy muốn, lại một lần anh bị lôi cuốn. Girl, anh thích cái cách em tới gần anh. Căn phòng này là của anh đấy... Bởi vì anh rất khỏe cho nên không có gì là khó/ Anh thì không sợ khổ mà chỉ có cái tật sợ khô…".
Thậm chí, ma túy còn được đưa vào bài rap "Tan ka ka (Ganja)" một cách lộ liễu và thách thức. Ganja là tiếng lóng thông dụng của giới trẻ về cần sa.
| “Với các bài hát có nội dung vi phạm thuần phong mỹ tục, ca từ tục tĩu, có thể gây ảnh hưởng xấu tới đối tượng người nghe ở lứa tuổi thanh thiếu niên, thì theo Nghị định 72 về quản lý thông tin trên Internet, các cá nhân, đơn vị SX ca khúc này sẽ phải chịu trách nhiệm trước pháp luật về những nội dung mà họ tạo ra và phát tán trên môi trường Internet. Các nhà cung cấp dịch vụ chia sẻ nội dung trên Internet cho phép tác giả phát tán nội dung vi phạm quy định của pháp luật, cụ thể ở đây là ca khúc có ngôn từ tục tĩu, cũng sẽ phải chịu trách nhiệm liên đới vì đã không kiểm duyệt nội dung đưa lên dịch vụ của họ, tiếp tay cho việc phát tán nội dung xấu tới một lượng lớn người sử dụng dịch vụ chia sẻ nội dung đó”, ông Hoàng Vĩnh Bảo, Cục trưởng Cục Phát thanh, Truyền hình và Thông tin điện tử (Bộ TTTT). |
Vẫn là những ca từ gây sốc: “8 tiếng, tan ka, vác xác thân mệt mỏi về nhà/ Quấn điếu Ganja, mơ màng buông mình xuống sofa/ Ai ja ja ja, đêm nay ta với ta phòng ngập khói Ganja/ Ai ja ja ja, nom trên cao phòng ta không có trần nhà” khiến người nghe kinh hãi với việc cổ súy cộng đồng dùng ma túy của ê kíp thực hiện bài hát.
Một số nhạc sĩ trẻ, những người trong cuộc biện hộ: "Âm nhạc undeground là nơi thể hiện bản thân mình thật nhất".
Nhưng thật đến mức phi văn hóa, và đặc biệt lại được phổ biến rộng rãi trên những trang nhạc lớn là điều không thể chấp nhận được.
Ở nước ngoài, những nghệ sĩ dạng này không thiếu, phát triển thành trào lưu và tạo nên xu hướng.
Thậm chí ca sĩ Eminem, người được gán cho biệt danh "Badboy" với những bài hát có ca từ dung tục, kích động bạo lực vẫn đoạt nhiều giải thưởng âm nhạc. Nhưng với văn hóa Việt Nam, phổ biến những nội dung ca từ này liệu có thể chấp nhận?
Theo nhạc sĩ Lưu Thiên Hương: “Cách viết này chẳng khác gì tuyên truyền văn hoá phẩm đồi truỵ, phản văn hóa mà lại dùng nốt nhạc giai điệu thì thật là ô uế cho nhạc Việt. Học tập cũng phải có chọn lọc, cái hay cái tốt thì học, cái xấu thì nên gạt đi.
Còn nếu các bạn muốn gây sự chú ý bằng sự cố tình viết những câu chữ như vậy thì không có gì phải bàn. Tôi nghĩ cái cách này sẽ làm các bạn mất nhiều hơn được. Điều này cũng cho thấy các cơ quan chức năng và an ninh mạng cần làm chặt chẽ hơn về vấn đề này”.
Ranh giới giữa nghệ thuật và dung tục vốn rất mong manh. Khi sáng tạo của nghệ sĩ vượt qua những chuẩn mực của văn hoá thì sẽ thành phản cảm, khó chấp nhận.
Ngay cả một số nước phương Tây như Anh, Pháp gần đây cũng đã cấm nhiều trường đại học phổ biến ca khúc "Blurred Lines" của ca sĩ Mỹ Robin Thicke.
Nguyên nhân là do ca khúc này khẳng định nữ giới “rất thích bị cưỡng hiếp”, một kiểu suy nghĩ độc hại đối với thế hệ trẻ, dù về ca từ thì chúng còn quá hiền lành so với "Phiếu bé ngoan" hay "Tan Ka Ka" của Việt Nam gần đây.
