Tàu cá hầu hết vẫn còn nằm bờ trong những ngày đầu năm mới tại cảng cá Lập Lễ. Ảnh: Đinh Mười.
Những ngày đầu xuân Ất Tỵ 2025, ghi nhận tại cảng cá Ngọc Hải (quận Đồ Sơn) và cảng cá Lập Lễ (thành phố Thủy Nguyên) cho thấy lượng tàu nằm bờ còn chiếm quá nửa, lượng thủy sản bày bán hiếm hoi.
Nguyên nhân là do tập tục phải qua 15 tháng Giêng ngư dân mới vươn khơi. Những tàu rời cảng trước ngày 15 chủ yếu để lấy ngày, chưa phải mục đích đánh bắt thủy sản.
Dù lượng tàu vươn khơi ít, nhưng việc chống khai thác IUU tại các cảng cá ở Hải Phòng đã được triển khai tích cực. Các lực lượng chức năng đã phối hợp với chính quyền địa phương để nắm bắt tình hình tàu cá, ngăn chặn khai thác bất hợp pháp và giám sát chặt chẽ hoạt động tàu cá tại cảng và duy trì thiết bị giám sát hành trình (VMS).
Bên cạnh đó, các hoạt động tuyên truyền và hướng dẫn ngư dân sử dụng phần mềm quản lý tàu cá và hệ thống truy xuất nguồn gốc điện tử để kiểm soát hoạt động và tính minh bạch của sản phẩm thủy sản đã được triển khai.
"Lượng tàu vươn khơi còn ít nhưng chúng tôi đã chủ động triển khai các nội dung công việc chống khai thác IUU theo chỉ đạo. Hiện công việc này đã đi vào nề nếp và được xem là công việc thường xuyên, không còn như trước đây", ông Đặng Văn Chiên - Phó Giám đốc phụ trách BQL cảng cá, bến cá Hải Phòng cho biết.
Lượng hải sản hiếm hoi đầu năm tại cảng cá Ngọc Hải. Ảnh: Đinh Mười.
Liên quan đến công tác chống khai thác IUU, thực hiện chỉ đạo của Phó Thủ tướng Chính phủ Trần Hồng Hà, mới đây nhất, UBND thành phố Hải Phòng đã có văn bản chỉ đạo Sở NN-PTNT, Công an Thành phố, Bộ Chi hủy Bộ đội Biên phòng và UBND các quận, huyện những nhiệm vụ cụ thể để triển khai hiệu quả.
Theo đó, Sở NN-PTNT cần kiểm soát tàu ra vào cảng cá, giám sát sản lượng thủy sản, thực hiện quy định chống khai thác IUU và cập nhật dữ liệu vào phần mềm của Bộ NN-PTNT. Đến tháng 3/2025 phải hoàn tất việc cấp giấy phép khai thác thủy sản và cập nhật thông tin tàu cá vào cơ sở dữ liệu quốc gia.
Quá trình triển khai các nhiệm vụ, Sở NN-PTNT cần phối hợp với các địa phương để xử lý vi phạm liên quan đến kết nối VMS, báo cáo kết quả xử phạt trước 29/4/2025 và tổ chức thực hiện quy hoạch bảo vệ nguồn lợi thủy sản.
Bên cạnh đó, cần thường xuyên kiểm tra, giám sát việc thực hiện các nhiệm vụ chống khai thác IUU, xử lý các hành vi vi phạm và quản lý tàu cá tại địa phương. Đồng thời, tổ chức định danh tàu cá và quản lý chặt chẽ hoạt động khai thác thủy sản.
Lãnh đạo Sở NN-PTNT Hải Phòng tặng quà và động viên ngư dân tuân thủ các quy định về chống khai thác IUU. Ảnh: Đinh Mười.
Sở NNN-PTNT Hải Phòng cũng được giao phối hợp với thành phố Thủy Nguyên, huyện Bạch Long Vĩ và các cơ quan ban, ngành trên địa bàn Thành phố phối hợp với cơ quan, ban, ngành của trung ương để triển khai thực hiện dự án "Xây dựng cảng cá động lực tại trung tâm nghề cá lớn gắn với ngư trường vịnh Bắc bộ" tại phường Lập Lễ và tiểu dự án "Nâng cấp, sửa chữa cảng cá kết hợp khu neo đậu tránh trú bão cho tàu cá Bạch Long Vĩ".
Với lực lượng công an, UBND thành phố Hải Phòng giao chỉ đạo lực lượng công an cấp cơ sở tại các địa phương có tàu cá hoạt động, nắm bắt tình hình và xác định nơi ở của chủ tàu cá mất tích hoặc có giấy tờ hết hạn.
Bộ Chỉ huy Bộ đội Biên phòng Thành phố đã đưa ra các chỉ đạo nhằm chống khai thác IUU. Cần ưu tiên nguồn lực cho các đồn, trạm kiểm soát biên phòng, đảm bảo kiểm tra 100% tàu cá xuất, nhập bến; yêu cầu tàu cá phải có đầy đủ giấy tờ và ghi chép nhật ký khai thác theo quy định.
Các trường hợp vi phạm sẽ bị xử lý nghiêm, bao gồm cả cán bộ không thực hiện nhiệm vụ. Bên cạnh đó, rà soát, điều tra các hành vi vi phạm như ngắt kết nối VMS và khai thác bất hợp pháp. Kết quả xử phạt phải được cập nhật đầy đủ và gửi cho Sở NN-PTNT Thành phố trước ngày 15/4/2025.
Cảng cá Ngọc Hải (quận Đồ Sơn) đầu năm mới 2025. Ảnh: Đinh Mười.
Với UBND các quận, huyện và thành phố Thủy Nguyên, yêu cầu lập dự án đầu tư nâng cấp cơ sở hạ tầng nghề cá, báo cáo kết quả về Sở NN-PTNT thành phố Hải Phòng trước ngày 24/02/2025. Việc kiểm đếm sản lượng khai thác thủy sản tại các điểm kiểm tra cũng cần được thực hiện nghiêm túc. Chủ tịch UBND các địa phương chịu trách nhiệm nếu để phát sinh tàu cá “03 không”.
Tất cả các đơn vị liên quan cần báo cáo định kỳ về kết quả thực hiện và đề xuất nội dung chỉ đạo để đảm bảo hiệu quả công tác chống khai thác IUU. Trong đó, riêng Sở NN-PTNT được giao đề xuất xử lý cán bộ, công chức không thực hiện xác minh, xử lý các vụ việc khai thác IUU được phát hiện theo thẩm quyền hoặc không chuyển hồ sơ cho cấp có thẩm quyền xử lý theo quy định.
Theo Chi cục Thủy sản Hải Phòng, tính đến hết tháng 1/2025, trên địa bàn Thành phố có 865 tàu cá dài từ 6m trở lên, trong đó 405 tàu từ 6m -< 12m, 161 tàu từ 12m -< 15m và 299 tàu trên 15m (bao gồm 6 tàu nuôi trồng thủy sản). Số lao động tham gia khai thác khoảng 4.648 người.
Tất cả tàu cá đã được kẻ biển và 100% tàu trên 15m lắp thiết bị giám sát hành trình. Tuy nhiên, trong số 865 tàu, 836 tàu cần cấp giấy phép khai thác thủy sản, trong đó 814 tàu đã được cấp, còn 22 tàu chưa được cấp lại, thuộc nhóm nguy cơ cao khai thác IUU. Tỷ lệ tàu được cấp giấy chứng nhận an toàn thực phẩm đạt 90,93%.
Về tình trạng mất kết nối thiết bị giám sát hành trình trên biển, vẫn còn 5 tàu mất kết nối trên 10 ngày và 4 tàu mất kết nối trên 6 giờ. Các tàu này đang trong quá trình xác minh và xử lý.
