Đỉnh lũ trong tháng 9 trên sông Tiền tại Tân Châu, An Giang, dự báo thấp hơn khá nhiều so với báo động 1. Ảnh: Sơn Trang.
Theo ông Đỗ Đức Dũng, Viện trưởng Viện Quy hoạch Thủy lợi Miền Nam, trong tháng 9, mực nước đầu nguồn sông Tiền tại Tân Châu và sông Hậu tại Châu Đốc dự báo có xu thế tăng với cường suất trung bình khoảng 2,0 - 3,5 cm/ngày.
Đến ngày 30/9, tại Tân Châu, mực nước cao nhất đạt 3,1 m, thấp hơn trung bình nhiều năm (TBNN) 0,52m; tại Châu Đốc mực nước cao nhất đạt 2,80m, thấp hơn TBNN 0,43m. Như vậy, đỉnh lũ tháng 9 dự báp ở mức thấp hơn khá nhiều so với mức báo động 1 tại Tân Châu (3,5m).
Đến ngày 25/8/2023, diện tích thu hoạch vụ hè thu ở ĐBSCL đạt 989.624ha, xấp xỉ 67% so với diện tích xuống giống. Ước tính đến cuối tháng 9 đầu tháng 10, ĐBSCL sẽ thu hoạch dứt điểm 100% diện tích lúa hè thu. Với tiến độ thu hoạch như vậy, cộng với việc mực nước lớn nhất tại Tân Châu trong tháng 9 dự báo chỉ đạt 3,1m vào thời kỳ cuối tháng, thì hầu hết diện tích lúa hè thu sẽ không bị ảnh hưởng bởi lũ. Bên cạnh đó, với mức lũ này, hệ thống ô bao, bờ bao bảo vệ sản xuất vụ thu đông trên vùng ngập lũ cũng đều đảm bảo an toàn.
Tuy nhiên, triều cường trong tháng 9 lại được dự báo ở mức khá cao, đỉnh triều dự báo cao hơn khá nhiều so với TBNN, và cao hơn đỉnh triều các năm 2022, 2021. Cụ thể, đỉnh triều cao nhất tại Gành Hào đạt 2,24m, cao hơn TBNN 0,76m. Vì vậy, các tỉnh ở vùng giữa và vùng ven biển ĐBSCL cần hết sức lưu ý và gia cố các hệ thống đê bao, bờ bao để ứng phó với triều cường và lũ kết hợp triều cường.
Triều cường gây ngập ở Cần Thơ. Ảnh: Sơn Trang.
Viện Quy hoạch Thủy lợi Miền Nam đánh giá mức đảm bảo của hệ thống ô bao, bờ bao kiểm soát lũ cả năm trên địa bàn 8 tỉnh vùng ngập lũ thuộc vùng thượng và vùng giữa ĐBSCL, ứng với mức lũ lớn nhất cuối tháng 9 là 3,1m tại Tân Châu kết hợp đỉnh triều 2023, cho thấy, có khoảng 81 ô bao có nguy cơ bị ảnh hưởng, với tổng diện tích khoảng 16.393ha. Trong đó, tỉnh Hậu Giang bị ảnh hưởng nhiều nhất với 2 huyện bị ảnh hưởng (78 ô, 15.913ha), tỉnh Kiên Giang có 1 huyện bị ảnh hưởng (3 ô, 480ha).
Ở những hệ thống thủy lợi (HTTL) khép kín thuộc các tỉnh ven biển ĐBSCL, gồm HTTL Gò Công, HTTL Nhật Tảo - Tân Trụ, HTTL Nam Măng Thít, HTTL Long Phú - Tiếp Nhật, HTTL Ba Rinh - Tà Liêm, cơ bản an toàn ứng với mức lũ và triều như dự báo nói trên. Các HTTL khác và các vùng ven sông do chưa khép kín nên vẫn tiềm ẩn nguy cơ mất an toàn ứng với mức lũ và triều cường như dự báo, do cao trình các ô bao bảo vệ sản xuất bên trong nội đồng ở mức thấp và chưa được đầu tư kiên cố.
Viện Quy hoạch Thủy lợi Miền Nam lưu ý các tỉnh Sóc Trăng, Bạc Liêu, Cà Mau, Hậu Giang và Kiên Giang, cần hết sức đề phòng ngập úng do mưa và triều cường. Những tiểu vùng tuy đã có ô bao khép kín nhưng do địa hình thấp, cao trình bờ đê bao ở mức thấp, chân triều cao nên khó khăn trong việc tiêu rút nước, dễ xảy ra tình trạng ngập úng khi mưa lớn và triều cường. Vì vậy, cần đề phòng và có các phương án chủ động ứng phó.
Những tiểu vùng chưa khép kín, nguy cơ xảy ra ngập úng ở mức cao hơn so với các tiểu vùng khép kín. Vì vậy, cần hết sức lưu ý trong trường hợp triều cường cao kết hợp mưa lớn.
Mưa và triều cường dự báo trong tháng 9 ở mức khá cao, nhiều khả năng gây ra ngập úng cục bộ khi xảy ra mưa lớn và mưa lớn kết hợp triều cường trên vùng ĐBSCL, đặc biệt là các khu vực có địa hình thấp trũng trên các tỉnh vùng giữa và vùng ven biển ĐBSCL. Các địa phương cần theo dõi chặt chẽ thông tin dự báo, cảnh báo mưa, lũ, triều cường để kịp thời đưa ra các giải pháp ứng phó.
