Trước tình trạng nước biển xâm thực vào đất liền ngày càng nhiều, ngành chức năng tỉnh Cà Mau đã tập trung mọi nguồn lực để cứu các tuyến đê biển nhằm bảo vệ hàng ngàn hộ dân sinh sống phía trong đê.
Các biện pháp cấp bách được áp dụng như dùng cừ tràm đóng thành hai hàng để giữ đất nhưng chỉ được 2, 3 ngày là bị sóng biển cuốn trôi. Hay kè rọ đá, kè bản nhựa và nhiều công trình nghiên cứu khoa học khác nhưng cũng chỉ là giải pháp tạm thời.
Thời gian gần đây kè ngầm tạo bãi được ra đời dựa trên sự đúc kết kinh nghiệm từ các loại kè không mang lại hiệu quả đã xây dựng trước đó. Đây là loại kè được các chuyên gia, các nhà khoa học đánh giá cao. Vì nó vừa mang lại hiệu quả, vừa giảm chi phí gấp nhiều lần so với các loại kè kiên cố khác. Tuy nhiên, do thiếu vốn nên hiện tại ở nhiều đoạn đê biển Tây vẫn chưa được xây dựng loại kè này, nguy cơ vỡ đê lại trở thành áp lực cho ngành chức năng và người dân địa phương.
Trở lại xã Khánh Tiến, huyện U Minh, tỉnh Cà Mau nơi có tuyến đê biển Tây đi qua và cũng là nơi đê biển bị sạt lở nhiều nhất trong những năm vừa qua, chúng tôi ghi nhận nhiều cảm xúc đan xen của người dân. Một cảm xúc “mừng – lo” khó tả, nghĩa là những hộ dân nào có nhà phía trong đê biển được bảo vệ bởi những mét kè ngầm tạo bãi kiên cố thì họ vô cùng phấn khởi, lo làm ăn phát triển kinh tế gia đình. Tuy nhiên, đối với các hộ dân sinh sống ở những đoạn đê chưa được bảo vệ bởi loại kè này thì ai cũng nơm nớp lo sợ trước sự tàn phá của sóng biển trong những năm qua và mùa mưa bão đang tới.
Hơn 1 năm trước, chúng tôi đã có dịp tháp tùng cùng đoàn công tác của Sở NN-PTNT tỉnh Cà Mau đi khảo sát thực tế tại những điểm đã xây dựng được kè ngầm tạo bãi. Còn nhớ, ông Nguyễn Long Hoai – Chi cục trưởng Chi cục Thủy lợi Cà Mau, khi ấy vui mừng cho biết công trình kè ngầm tạo bãi đang mang lại hiệu quả lớn trong việc bảo vệ đê biển, khôi phục rừng phòng hộ.
Rừng phòng hộ cần được bảo vệ
| Năm 2010, tỉnh Cà Mau cho xây dựng thí điểm kè ngầm tạo bãi với chiều dài 300 m ở tuyến đê biển Tây thuộc xã Khánh Tiến (U Minh) và hoàn thành vào năm 2011. Sau 1 năm đưa vào sử dụng, kè ngầm tạo bãi đã mang lại hiệu quả thiết thực, lượng phù sa bồi đắp ngày càng nhiều, cây rừng cũng dần phục hồi… |
Phó Giám đốc Sở NN-PTNT tỉnh Cà Mau Tô Quốc Nam cho biết, hiện tại toàn tuyến đê biển Tây vẫn còn hơn 20 km có rừng phòng hộ cần được bảo vệ khẩn cấp, nhằm bảo vệ đê biển phía trong. Tuy những đoạn này hiện trạng vẫn còn rừng phòng hộ, nhưng rất thưa thớt không thể trụ được trong thời gian tới.
“Trước mắt, ngành chức năng của tỉnh tập trung huy động nguồn vốn để xây dựng hoàn thiện hơn 2 km tuyến đê biển đoạn Rạch Dinh – Hương Mai thuộc xã Khánh Tiến, huyện U Minh. Hiện tại đoạn này còn gần 1 km đã mất hẳn rừng phòng hộ, sóng biển đánh tới chân đê. Nếu không có biện pháp xử lý kịp thời thì tuyến đê biển này có nguy cơ vỡ bất cứ lúc nào trong thời gian tới” – ông Nam nói.
Theo ông Nam, khi thi công cống Rạch Dinh vào năm 2009, thì gần 1km đê biển này vẫn còn rừng phòng hộ bảo vệ đê. Nhưng chỉ vài năm sau, sóng biển đã nuốt chửng hết vạt rừng. Để bảo vệ đê, tỉnh Cà Mau cho xây dựng nhiều loại kè như: cừ tràm, kè bản nhựa, rọ đá nhưng hiện tại cũng bị sóng biển đánh trôi.
Bà Lê Thị Hoa (76 tuổi, ngụ ấp 1, xã Khánh Tiến) nói: “Tôi sống ở đây hơn 20 năm qua, lúc trước rừng còn ra xa cả 1 km, nhưng sóng biển đánh tan tành cả một vạt rừng rộng lớn như thế chỉ trong mấy năm trở lại đây thì quả là một điều đáng sợ. Vào mùa mưa bão, ban đêm sóng đánh ầm ầm, nước tràn qua đê, tôi sợ sóng biển cuốn trôi cái nhà nhỏ của tôi quá”.
Còn ông Nguyễn Lũy (68 tuổi, ngụ cùng địa phương) lo lắng: “Tôi đã phải dời nhà vào phía trong đê khi biển lấn rừng. Nhưng giờ vẫn chưa thấy an tâm, khoảng tháng 7 âm lịch hàng năm, sóng biển đánh phủ đầu con đê này người dân chúng tôi rất sợ. Ở những đoạn có kè, người dân còn dám cất nhà kiên cố, chứ như chỗ tui không ai dám bỏ tiền xây nhà vì biết sóng biển cuốn trôi nhà cửa mình khi nào mà cất”.
Ông Tô Quốc Nam cho biết, hiện toàn tuyến đê biển Tây đã xây dựng được hơn 4 km kè ngầm tạo bãi. Loại kè này bước đầu mang lại hiệu quả, rừng phòng hộ bắt đầu được khôi phục. Tỉnh đang kiến nghị Trung ương tăng cường hỗ trợ nguồn vốn để địa phương hoàn thành các đoạn kè cần thiết còn lại nhằm bảo vệ đê biển cũng như đời sống, tài sản của hàng trăm hộ dân phía trong đê một cách hữu hiệu, lâu dài.
