Bình Thuận là tỉnh có diện tích cây điều khá cao. Thời gian từ năm 2002 đến 2006, diện tích cây điều toàn tỉnh lên tới trên 3.000 ha. Các năm trước do giá hạt điều không cao, năng suất cây điều giảm nên nhiều gia đình chặt bỏ để trồng cao su và các loại cây khác có hiệu quả hơn. Nay giá hạt điều cao, họ lại tiếc.
Xã Trà Tân, huyện Đức Linh; xã Đông Giang, La Da, huyện Hàm Thuận Bắc… là các địa phương từng có diện tích cây điều cao từ 200 đến 400 ha. Tuy vậy, đến nay nhiều vườn điều đã bị chặt bỏ để trồng cây khác hy vọng cho thu nhập cao hơn. Điển hình như xã Trà Tân đến nay chỉ còn 100 ha. Năm nay, cây điều tuy giảm năng suất nhưng ngược lại giá hạt điều cao, vì vậy nhiều nông dân có thu nhập khá từ cây điều.
Về xã Trà Tân, tìm hiểu nguyên nhân vì sao cây điều thường giảm năng suất, nông dân Trần Văn Năm cho biết: “Do thời tiết ở đây rất khắc nghiệt, ngày nắng như đổ lửa, đêm thì giá lạnh nên ảnh hưởng đến ra hoa kết trái của cây điều…”. Điển hình là 2 ha điều của hộ ông Thổ Đệ, thôn 4, xã Trà Tân. Ông Đệ cho biết: “Năm nay điều của gia đình bị giảm năng suất nên chỉ thu được khoảng 5 tạ/ha. Nhưng bù lại giá hạt điều lên tới 17.000 đồng/kg nên số tiền thu cũng khá cao…”.
Tuy vậy, khi tìm hiểu kỹ cho thấy cùng một xã nhưng có 2 khu vực trồng điều cho năng suất khác nhau rõ. Khu vực phía tây đường 766 là vùng đất cát động, quanh năm không có nước tưới vì vậy nông dân trồng điều năng suất không cao. Còn khu vực phía đông đường 766 là vùng đất đỏ, đất xám ven sông La Ngà, đất có độ ẩm, có nước tưới quanh năm nên nông dân trồng điều cho năng suất bình quân 1,8 tấn/ha.
Ông Võ Văn Thêm, thôn 5, Trà Tân cho biết: “Gia đình tôi có 1 ha cây điều, năm nay cho sản lượng 1,8 tấn hạt, giá hạt điều cao tới 17.000 đồng/kg, sau khi trừ tất cả chi phí gia đình thu lãi gần 20 triệu đồng. Đó là năm nay, trước có năm cũng diện tích đó nhưng gia đình thu 3,2 tấn hạt điều. Những năm đó, gia đình tôi trúng điều nên đã xóa được nghèo khó…”.
Một số nông dân trồng điều lâu năm cho biết, cây điều cho năng suất cao hay thấp không chỉ vì thời tiết, đất đai mà còn do giống điều. Khi trồng giống cây điều Ấn Độ thì năng suất cao hơn giống điều cũ trước đây. Từ những kinh nghiệm thực tế cộng với giá hạt điều cao như năm nay, nhiều nông dân lại “hít” cây điều, họ vẫn khẳng định cây điều là cây xóa nghèo.
