Thấp thỏm nấu cơm
Ký túc xá (KTX) các trường đại học thường quy định sinh viên không được nấu ăn trong phòng để đảm bảo an toàn về mạng lưới điện, phòng cháy chữa cháy... Quy định có từ muôn thuở nhưng việc nấu cơm, pha mì trong phòng là chuyện diễn ra hằng ngày.
Những cuộc kiểm tra bất ngờ của các thầy cô giám thị, quản sinh trở thành ký ức không thể quên với các thế hệ sinh viên. Nhiều khu KTX có kho chứa nồi niêu, xoong chảo... tịch thu từ sinh viên. Chúng được gọi vui là "chiến tích" sau mỗi lần "truy quét".
Nhắc nhở, cảnh cáo, tịch thu và thậm chí nhiều sinh viên phải rời nhà chung, nhưng việc nấu ăn bên cạnh quy định cấm vẫn luôn là "đặc sản" của ký túc xá. Bởi chi phí ăn uống chiếm phần lớn túi tiền của sinh viên. Vì vậy, bất chấp quy định, nhiều câu chuyện dở khóc dở cười khi nấu ăn tại KTX vẫn diễn ra hàng ngày.
"Có lần bạn cùng phòng rán xúc xích quá lửa, khói bay vào cảm biến báo cháy, còi báo động vang cả ký túc xá, thầy cô lên, mình bị thu chiếc bếp điện mới mua. Đó cũng là lần cuối chúng mình nấu cơm trong phòng", Nguyễn Thuận (20 tuổi, sinh viên) chia sẻ.
Chiếc bếp điện được "ngụy trang" bên trong những thùng xốp. Ảnh: Vượng Lê.
"Gói xôi 15 nghìn đồng cho bữa sáng còn bữa trưa và tối mình ăn cơm quán 30 nghìn đồng/suất, một ngày tiền ăn dao động từ 75 đến 80 nghìn đồng. Riêng tiền ăn cơ bản đã hết 2,4 triệu đồng mỗi tháng, chưa kể đến tiền nước, lâu lâu bạn bè rủ ăn uống, cà phê, vậy là mình hết gần 3 triệu đồng", bài toán kinh tế nhỏ từ Minh Tuấn (20 tuổi, sinh viên) sau 2 năm ở KTX của một trường đại học trên địa bàn quận Cầu Giấy, Hà Nội chia sẻ.
Tuấn nói vui: "Thời gian đầu, mình cũng bất ngờ vì chi phí sinh hoạt cao không khác gì bên ngoài, có những tháng mình xin mẹ đến 4 triệu. Muốn tiết kiệm thì chấp nhận tự nấu trong lo sợ hoặc là nhịn ăn một bữa mỗi ngày".
Nhiều sinh viên chia sẻ "bí kíp" để nấu ăn trong phòng như dùng túi nilon đen hoặc mang ba lô đi chợ, không nấu thức ăn có mùi... nhưng quan trọng nhất là độ "dễ tính" của các thầy cô giám thị, quản sinh. Thương sinh viên, nhiều thầy cô "buông lỏng" việc nấu nướng trong phòng, nhưng với nguy cơ cao mất an toàn PCCC như hiện nay, việc thắt chặt quy định để đảm bảo an toàn là điều chắc chắn phải làm.
Nhiều sinh viên cho rằng, chi phí để sống tại ký túc xá hiện nay tương tự như chi phí thuê phòng trọ bên ngoài. Ảnh: Vượng Lê.
Nhiều khu KTX có nhà ăn, căng tin dành cho sinh viên nhưng với mức giá ngang, thậm chí là cao hơn bên ngoài. Theo ghi nhận của PV, tại một số cửa hàng trong các khu KTX, một số mặt hàng nhu yếu phẩm có giá chênh lệch từ 2 - 5 ngàn đồng/sản phẩm).
Nhiều sinh viên chấp nhận di chuyển xa để tìm quán ăn phù hợp hoặc lựa chọn đặt đồ ăn trên các nền tảng online. Ngọc Huyền (21 tuổi, sinh viên) chia sẻ: “Chúng mình thường đặt đồ ăn qua ứng dụng online, tiện lợi nhưng không rẻ vì mất tiền ship. Mỗi hộp đồ ăn tốn khoảng 40 nghìn đồng, thêm 10 đến 15 nghìn đồng tiền ship. Thường là một người đại diện đặt cho cả phòng". Hàng tháng, Huyền phải chi trả 500 nghìn đồng tiền phòng; hơn 300 nghìn tiền điện, nước; hơn 3 triệu tiền ăn uống..., mỗi tháng, sinh hoạt phí của Huyền khoảng 4,5 - 5 triệu đồng.
Tiết kiệm bằng... mồ hôi
Với 500 ngàn đồng/tháng, Thuận sống cùng 4 người bạn trong căn phòng không điều hoà, bình nước nóng tại khu KTX trên đường Nguyễn Phong Sắc. "Phòng mình ở có hai giường tầng, ở 4 người thoải mái rộng rãi nhưng không có điều hoà, bình nóng lạnh. Con trai chúng mình vẫn chịu khó tắm nước lạnh vào mùa đông nhưng cái nóng của mùa hè thì khá chật vật", Thuận cho biết.
Còn với Đ.T.V (KTX Trường Đại học Sư phạm), mỗi tháng, V mất 2,3 đến 2,5 triệu đồng cho chi phí sinh hoạt. Căn phòng cũ, bí bách, ẩm thấp, không điều hoà, bình nước nóng... là nơi ở của 6 "thầy giáo tương lai". Tại KTX Trường Đại học Sư phạm có những tòa mới hơn, có thêm bình nước nóng trong phòng nhưng "số lượng có hạn" và vì tiết kiệm, V cùng các bạn vẫn cố gắng xoay xở trong căn phòng tồi tàn.
Bên trong căn phòng tại toà A8 (toà cũ nhất) - KTX Trường Đại học Sư phạm Hà Nội. Ảnh: NVCC.
"Mỗi tháng mình mất 90 nghìn tiền gửi xe và khoảng 250 - 350 nghìn tiền điện. Có những đợt ký túc xá mất nước, chúng mình phải mua nước bên ngoài, cũng tốn kém thêm một khoản tiền. Nắng nóng quá, chúng mình mua nước rồi ngồi tại Cirkle K, vì giá thuê phòng rẻ nên đành chấp nhận thiếu thốn và tìm cách khắc phục".
Để đảm bảo an toàn PCCC cho sinh viên, việc tăng cường kiểm tra, thắt chặt các quy định về PCCC tại các khu KTX là điều cần thiết. Khi ấy, cùng với những căng tin, nhà ăn hoạt động không hiệu quả, số tiền thực tế để đảm bảo đời sống sinh viên tại các khu KTX chắc chắn sẽ tăng cao. KTX tại nhiều trường đại học hiện nay có thực sự là sự lựa chọn giá rẻ, thuận tiện cho sinh viên hay chỉ là giải pháp để sinh viên sống "thắt lưng buộc bụng".
Thầy Lê Khánh Lộc (Trưởng phòng Quản sinh tại ký túc xá Học viện Báo Chí và Tuyên Truyền) cho biết: “Nhà trường cũng đã chuẩn bị những kịch bản khi không cho sinh viên nấu trong ký túc. Hiện nay nhà trường đã xây dựng nhà ăn ký túc xá cho sinh viên. Khu nhà ăn được kiểm định vệ sinh an toàn thực phẩm. Hàng ngày, nhà ăn nhận nấu khoảng 500-600 suất ăn cho sinh viên cả sáng, trưa và tối. Tuy nhiên, chỉ được mấy tháng đầu, sau đó khi đi kiểm tra, tôi vẫn bắt gặp sinh viên nấu ăn trong phòng. Quá trình kiểm tra, phát hiện các sinh viên nấu ăn trong phòng, chúng tôi có thu giữ các đồ dùng nấu ăn để cảnh cáo, sau đó lại trả lại các em.".
