Theo hồ sơ điều tra bước đầu, ngày 15/5/2007, Tổng Công ty Khoáng sản và Thương mại Hà Tĩnh, Công ty TNHH Vạn Lợi, Công ty Cổ phần Mangan thuộc Công ty Khoáng sản và Thương Mại Hà Tĩnh thống nhất góp vốn thành lập Công ty Cổ phần Gang thép Hà Tĩnh với tỷ lệ: Công ty TNHH Vạn Lợi góp 85% vốn điều lệ; Công ty Khoáng sản và Thương mại Hà Tĩnh góp 12% vốn điều lệ, Công ty Cổ phần Mangan góp 3% vốn điều lệ.
Ngay sau đó, Ban Thường vụ Tỉnh ủy Hà Tĩnh đồng ý chủ trương về việc thành lập Công ty Cổ phần gang thép Hà Tĩnh và xây dựng Nhà máy luyện phôi thép, đặt tại Khu kinh tế Vũng Áng, tỉnh Hà Tĩnh.
Ngày 6/6/2007, Sở Kế hoạch và Đầu tư Hà Tĩnh đã cấp Giấy chứng nhận đăng ký kinh doanh đối với Công ty Cổ phần Gang thép Hà Tĩnh số 28030000400, mã số 300410668, với số vốn điều lệ 200 tỷ đồng.
Lĩnh vực hoạt động của doanh nghiệp là: Khai thác quặng sắt; sản xuất gang, phôi thép và các sản phẩm; chế biến xỉ và fero mangan; bán buôn kim loại và quặng kim loại; bán buôn xe ô tô và xe có động cơ khác; sản xuất than cốc, sản phẩm chịu lửa; vận tải hàng hóa đường bộ, đường thủy; kinh doanh thương mại và xuất nhập khẩu. Đây là dự án quan trọng được tỉnh Hà Tĩnh kỳ vọng sẽ thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội của địa phương trước mắt và lâu dài.
Tuy nhiên, trong quá trình thực hiện, do năng lực tài chính của chủ đầu tư (các cổ đông) hạn chế; vi phạm chỉ định thầu, đấu thầu; giá thị tường có nhiều biến động… nên dự án “đắp chiếu”, dang dở, gây thất thoát cho các tổ chức tín dụng trên địa bàn Hà Tĩnh với số tiền trên 1.500 tỷ đồng và 164.889,85 USD.
Trước những vi phạm đặc biệt nghiêm trọng trên, ngày 24/4/2020, Cơ quan An ninh điều tra (Công an Hà Tĩnh) đã ra quyết định khởi tố vụ án hình sự “Vi phạm quy định về hoạt động ngân hàng, hoạt động khác liên quan đến hoạt động ngân hàng” theo Điều 206 Bộ luật Hình sự năm 2015, xảy ra tại Công an Cổ phần Gang thép Hà Tĩnh và các Tổ chức tín dụng có liên quan để tiến hành điều tra, xử lý theo quy định của pháp luật.