Làng Tu Thó đang ngày càng 'thay da, đổi thịt'. Ảnh: Tuấn Anh.
Khởi sắc làng Tu Thó
Những ngày giáp xuân Ất Tỵ, chúng tôi có dịp trở lại làng Tu Thó (xã Tê Xăng, huyện Tu Mơ Rông, tỉnh Kon Tum), nơi chân núi Ngọc Linh với độ cao hơn hơn 1.500m.
Cách đây hơn 5 năm về trước, người dân làng Tu Thó sống trong khu bản làng cũ, nơi nằm trong vùng sạt lở mỗi khi mưa bão đổ về. Còn hiện tại, Tu Thó đã được di dời về nơi ở mới, cuộc sống người dân cũng trở nên khởi sắc hơn nhờ sự đầu tư mạnh mẽ từ chính quyền địa phương.
Đến Tu Thó những ngày này, chúng tôi không khỏi bất ngờ với hạ tầng giao thông được đầu tư mạnh mẽ nơi đây. Những con đường bê tông rộng rãi, khang trang, đan xen là những cây xanh bao phủ khắp làng. Con đường bê tông dẫn vào trung tâm làng tái định cư Tu Thó, hình ảnh những trẻ thơ mặc áo mới nô đùa với nụ cười đầy hạnh phúc.
Điểm nổi bật nhất của làng Tu Thó là những căn nhà được thiết kế tuyệt đẹp phục vụ du khách nghỉ dưỡng. Những căn nhà này có view hướng ra đồi, từ đây du khách có thể “săn mây”, ngắm những vườn hoa hồng Bulgaria rực rỡ hay cánh rừng thông thoai thoải trên các sườn đồi.
Cuộc sống của người dân Tu Thó ngày càng khởi sắc không chỉ nhờ phát triển mô hình du lịch cộng đồng, nơi đây còn được biết đến với những vườn dược liệu quý hiếm, nổi bật nhất là “Quốc bảo” sâm Ngọc Linh. Nói về hướng phát triển mới giúp người dân làm giàu không thể không nhắc đến cây sâm Ngọc Linh. Bất cứ lúc nào, người đồng bào Xơ Đăng nơi đây cũng bàn tán về việc đầu tư trồng dược liệu và liên kết làm du lịch để nâng cao đời sống.
Làng Tu Thó được chọn là nơi tổ chức hội thi ẩm thực quốc tế dược liệu sâm Ngọc Linh. Ảnh: Tuấn Anh.
Anh A Dâm (thôn Tu Thó) cho biết, 5 năm trước, gia đình anh sinh sống ở ngôi làng cũ rất khó khăn, luôn nơm nớp nỗi lo nhà cửa bị sạt lở khi mưa lũ đổ về. Sau đó, huyện đã khảo sát, đầu tư khu tái định cư Tu Thó. Dự án được xây dựng nhanh chóng, gia đình anh tiên phong về nơi ở mới sinh sống. Cũng kể từ đây, gia đình anh không còn lo cảnh núi đè, cuộc sống đã ổn định hơn.
“Gia đình đã có điều kiện phát triển các mô hình kinh tế mới, trong đó tập trung trồng cà phê xứ lạnh, sâm dây, sâm Ngọc Linh, trồng thông… giúp nâng cao thu nhập, cuộc sống ấm no”, anh A Dâm chia sẻ.
Được biết, làng tái định cư Tu Thó là ngôi làng đầu tiên ở Kon Tum được chọn để đăng cai 2 sự kiện mang tầm vóc quốc tế và có ảnh hưởng đến ngành sâm là Hội thi ẩm thực quốc tế dược liệu sâm Ngọc Linh và Hội thảo sâm Ngọc Linh. Đây là 2 sự kiện rất quan trọng, có tác động to lớn đến ngành dược liệu khiến người dân trong làng Tu Thó rất tự hào, phấn khởi.
Phát triển làng du lịch cộng đồng
Khu tái định cư thôn Tu Thó xây dựng cách đây khoảng 5 năm trước với mục tiêu đưa các hộ dân đồng bào Xơ Đăng ở vùng có nguy cơ sạt lở về định cư. Việc đầu tư khu tái định cư đã mang lại hiệu quả to lớn khi giúp dân an cư, đời sống không ngừng nâng cao.
Nhắc đến sự “thay da đổi thịt” của làng tái định cư Tu Thó, ông Hoàng Xuân Thắng, Chủ tịch UBND xã Tê Xăng (huyện Tu Mơ Rông) hồ hởi cho biết, đời sống bà con bây giờ khác xưa, ổn định hơn, từng bước thoát nghèo.
Minh chứng cho điều này được thể hiện qua các con số khi tỷ lệ hộ nghèo giảm rõ rệt. Trước khi di dời vào năm 2019, làng Tu Thó có 139 hộ, thì có đến 69 hộ nghèo. Đến nay, làng có 164 hộ thì chỉ còn 31 hộ nghèo.
“Để có sự chuyển biến tích cực đó, bà con cũng đã thay đổi, từ phá rừng sang trồng rừng, từ trông chờ ỷ lại đến chủ động bán trâu bò để lấy vốn phát triển các mô hình kinh tế cao. Hiện nay, rất nhiều hộ dân đã trồng và sở hữu những vườn cà phê, sâm Ngọc Linh, sâm dây có giá trị rất cao, cho nguồn thu ổn định. Hiện 100% hộ dân có nhà ở kiên cố, nhiều nhà đầu tư xây dựng từ 200 triệu đến 800 triệu đồng”, ông Thắng chia sẻ.
Làng du lịch cộng đồng Tu Thó đã được nhiều du khách biết đến. Ảnh: Tuấn Anh.
Ông Võ Trung Mạnh, Chủ tịch UBND huyện Tu Mơ Rông cho biết, lãnh đạo tỉnh Kon Tum rất quan tâm đến việc ổn định dân cư cho đồng bào Xơ Đăng ở thôn Tu Thó. Tỉnh đã gợi mở nhiều chính sách để địa phương triển khai chăm lo, giúp dân an cư. Các chính sách nói trên đã phát huy hiệu quả, đời sống đồng bào Xơ Đăng đã khởi sắc.
“Để giúp bà con phát triển kinh tế, địa phương đã làm quy trình để công nhận làng tái định cư Tu Thó thành làng du lịch cộng đồng. Để hiện thực hóa điều này, thời gian qua, huyện đã tổ chức kêu gọi đầu tư vào làng, xây dựng các điểm check-in là những vườn hoa, cây cảnh. Mặt khác, liên kết thành các tổ phục vụ du lịch như: Tổ cồng chiêng, xoang, ẩm thực… Đồng thời, đưa đồng bào Xơ Đăng về TP. HCM học lớp bồi dưỡng phục vụ du lịch…
“Mới đây, UBND tỉnh Kon Tum đã ra quyết định công nhận Tu Thó là làng du lịch cộng đồng, đây là cơ hội lớn cho đồng bào Xơ Đăng phát triển tiềm năng du lịch, giúp đời sống thêm phần khởi sắc”, ông Mạnh chia sẻ.
