Bà Hà Thị Hương, một hộ chăn nuôi tại xóm 10, xã Ngọc Sơn, Thanh Chương (Nghệ An) cho biết: 'Sau gần 1 năm 'treo chuồng' vì nuôi công nghiệp thua lỗ, tôi thả 1 đôi lợn nuôi để tận dụng phụ phẩm nông nghiệp và thức ăn dư thừa. Đến khoảng tháng 5 thì chúng cũng được gần 70 kg/con.
Tôi lo vì giá lợn hơi nuôi công nghiệp đang xuống thấp, trong khi lợn nuôi truyền thống nhiều mỡ, sợ thương lái họ chê. Thế mà, tôi hét giá 47 nghìn đồng/kg họ đồng ý mua liền, cao hơn giá lợn hơi cùng thời điểm 3-4 nghìn đồng/kg. Tôi để 1 con lại làm thịt, lấy một ít sử dụng, số còn lại bán một nhoáng đã hết sạch. Tính ra, so với bán lợn hơi còn thêm được gần 1 triệu đồng.
Thời gian qua, nghe báo đài nói nhiều về chất cấm trong chăn nuôi nên người dân lo lắng, chuyển sang săn thịt lợn sạch. Có hộ mỗi năm chỉ nuôi 3-4 con để làm thịt hoặc bán cho người thân quen. Thịt lợn sạch thường nhiều mỡ nhưng thơm ngon, lại an toàn nên đắt như tôm tươi. Làm thịt lợn sạch thợ thịt không bao giờ phải mang đi chợ bán'.
Chăm sóc lợn rừng tại trang trại ông Nguyễn Như Phúc tại xã Đồng Văn, Tân Kỳ
Bà Hương cũng cho biết, số trang trại, gia trại, nông hộ chăn nuôi sử dụng thức ăn công nghiệp tại xã Ngọc Sơn đang có xu hướng giảm dần. Vài năm lại đây, giá thức ăn công nghiệp tăng cao, trong khi giá lợn hơi nhiều biến động nên các hộ dân chủ yếu nuôi bán công nghiệp hoặc thuần túy truyền thống.
'Chăn nuôi theo phương thức truyền thống không sợ giá cả biến động, không lo thua lỗ vì chi phí thức ăn thấp, thường bán theo địa chỉ, giá cao hơn thị trường 4-5 nghìn đồng/kg lợn hơi nhưng vẫn không đủ đáp ứng nhu cầu. Nói đâu xa chứ mỗi năm, gia đình tôi cũng đã làm thịt 3-4 con, chia cho con cái mỗi đứa một ít để dùng, mấy khi phải cân lợn hơi bán cho thợ thịt. Làng này có vài anh thợ thịt chuyên đi tầm, mua lợn sạch trong dân, về làm thịt, chở xuống TP Vinh bán. Nghe nói đắt hàng lắm, giờ đã sắm được cả ô tô tải, nhà cao, cửa rộng' – bà Nguyễn Thị Bình, một hộ chăn nuôi tại xóm 5, xã Ngọc Sơn cho biết.
Lợn nái rừng tại trang trại bà Nguyễn Thị Nhung (Thanh Mỹ, Thanh Chương)
Sẽ đứng vững khi gia nhập TPP?
Một chủ đại lý thức ăn chăn nuôi tại huyện Đô Lương cho biết: 'Cách đây vài ba năm, mỗi tháng, đại lý này cũng bán được trên dưới 100 tấn thức ăn cho lợn nhưng nay chưa đến 20 tấn/tháng. Nguyên nhân, một phần do đại lý thức ăn chăn nuôi mọc lên ngày càng nhiều, nhưng khách quan mà nói, hiện nay nhiều hộ nông dân đang quay lại chăn nuôi lợn truyền thống. Thịt lợn sạch, thịt ngon, dễ bán, không sợ lỗ chứ nuôi công nghiệp, gặp thời điểm giá lợn hơi xuống thấp thì người chăn nuôi nhỏ lẻ dễ thua lỗ! Nhà tôi bán thức ăn chăn nuôi công nghiệp nhưng cũng chỉ nuôi vài con không cho ăn thức ăn công nghiệp và gia đình cũng chỉ ăn thịt lợn sạch'.
Chăm sóc lợn đen địa phương tại Lưu Kiền (Tương Dương)
Thời điểm cuối năm, trong chuồng nuôi gia đình bà Hà Thị Hương, xóm 10, xã Ngọc Sơn đang có 2 con lợn được nuôi theo phương thức truyền thống. Trước đây, có một thời, bà nuôi lợn theo hình thức công nghiệp, mỗi lứa nuôi 5-6 con, xuất chuồng gần 30 triệu đồng nhưng khi trừ tiền thức ăn, tính ra sau 3-4 tháng nuôi chỉ lời được 5-6 trăm nghìn đồng/lứa. Nhiều lứa, giá lợn hơi xuống thấp, tính ra lỗ 2-3 triệu đồng. Vì thế, gần 1 năm trước, gia đình bà đã treo chuồng và chỉ nuôi trở lại vào cuối năm 2014. Bà Hương cho biết, số lợn này đã được một người bà con ở Hà Tĩnh đặt nuôi, giá cả sẽ bán cao hơn giá lợn nuôi trang trại từ 4-5 nghìn đồng/kg. Con còn lại sẽ làm thịt vào dịp Tết Nguyên đán, chia cho con cái làm thực phẩm.
Nuôi lợn theo phương thức truyền thống
Ngoài nuôi lợn sạch, dịp sát Tết Nguyên đán, các chủ trang trại, gia trại tại Nghệ An còn tập trung chăm sóc đàn lợn đặc sản sạch phục vụ nhu cầu người tiêu dùng. Theo họ, cây, con đặc sản được chăm sóc khác nhau sẽ có giá bán khác nhau xa. Bà Nguyễn Thị Nhung, chủ trang trại tổng hợp tại xã Thanh Mỹ, huyện Thanh Chương cho biết: 'Chúng tôi đang chăm cho đàn lợn rừng thuần chủng thương phẩm phục vụ tết, mỗi con hiện cũng đạt khoảng 20 kg. Một số hộ sợ lợn chậm lớn, nôn nóng nên thúc cho ăn thêm cám công nghiệp nhưng nhà tôi chỉ cho ăn ngô, cám gạo và cây chuối, thịt lợn sẽ thơm ngon hơn. Gia đình khác bán giá 180 nghìn đồng/kg lợn hơi cũng khó bán nhưng gần 20 con lợn của gia đình tôi, giá trên 200 nghìn đồng/kg đã có người đặt mua cả rồi đấy!'
Mổ thịt lợn "sạch" tại nhà
Ông Lưu Công Hòa, Trưởng phòng Chăn nuôi Sở NN&PTNT Nghệ An cho biết: “Ở Nghệ An, chăn nuôi nông hộ nhỏ lẻ vẫn sẽ tồn tại và chiếm tỉ trọng lớn trong ngành chăn nuôi. Trước những khó khăn trong ngành chăn nuôi hiện nay, như giá thức ăn cao, giá lợn hơi nhiều biến động, chăn nuôi nhỏ lẻ theo phương thức truyền thống hoặc bán công nghiệp sẽ đảm bảo cho người nông dân không thua lỗ. Hơn nữa, nuôi lợn sạch bán theo địa chỉ, mua lợn sạch dự trữ đang là phong trào tại Nghệ An. Về lâu về dài phải siết chặt quản lý chăn nuôi nông hộ nhưng trước mắt, hình thức chăn nuôi này đang mang lại nguồn lợi cho nông dân'
