Hiện là thời điểm bắt đầu vụ thu hoạch mận tam hoa chính vụ năm 2023 ở cao nguyên Bắc Hà (Lào Cai). Năm nay, giai đoạn ra hoa đậu quả, nhờ thời tiết thuận lợi nên mận rất sai quả, tuy nhiên lúc phát triển quả thời tiết khô hạn kéo dài nên đã ảnh hưởng khiến trái nhỏ, tỉ lệ mận quả to thấp so với vụ trước. Hiện nay, lượng khách du lịch lên Lào Cai khá đông, nhất là dịp cuối tuần, mặt khác người dân mới thu hoạch tỉa đầu vụ, sản lượng chưa nhiều nên việc tiêu thụ mận thời điểm này khá thuận lợi, giá mận khá cao, ổn định.
Năm nay mận tam hoa Bắc Hà rất sai quả. Ảnh: Xuân Cường.
Bắc Hà là "thủ phủ" mận tam hoa của Lào Cai với diện tích hơn 340ha đang cho thu hoạch, tăng 20ha so với năm 2022. Từ trung tuần tháng 5, Bắc Hà đã bắt đầu bước vào mùa thu hoạch chính vụ mận tam hoa.
Những ngày này, nhất là ngày thứ 7 và chủ nhật, ngay từ sáng sớm, người dân trồng mận ở các xã tấp nập chở mận về khu vực trung tâm huyện Bắc Hà để bán. Thị trường tiêu thụ mận ở Bắc Hà bắt đầu sôi động với sự tham gia của các tư thương địa phương và các tỉnh Lào Cai, Yên Bái, Phú Thọ, Hà Nội... Việc tiêu thụ khá thuận lợi bởi nhiều tiểu thương ở các huyện trong tỉnh và Yên Bái đã đến đặt mua về bán lẻ. Đối với loại mận xô nhỏ, giá cả phải chăng nên người dân ở các xã đi chợ mua với lượng mua khá…
Nhà bà Vàng Thị Đang ở thôn Sín Chải, xã Na Hối (Bắc Hà) trồng gần 500 gốc mận đang cho thu hoạch. Bà Đang cho biết năm nay mận sai quả gấp 2 - 3 lần năm trước, song sai quả đồng nghĩa với quả nhỏ hơn và ít mận ngố, chủ yếu mận xô và mận chọn. Từ đầu vụ bà đã hái tỉa những quả chín trước mang ra chợ bán được 3 lần (hơn 70kg) với giá 20 - 30 ngàn đồng mận xô hoặc mận chọn đẹp.
Do sai quả, lại hạn hán kéo dài nên năm nay mận cho quả nhỏ hơn mọi năm. Ảnh: Xuân Cường.
Hộ bà Vàng Thị Thìa cũng ở xã Na Hối trồng hơn 80 gốc mận từ 8 - 20 năm tuổi, vụ thu hoạch năm 2022, gia đình bà thu gần một tạ, được hơn 5 triệu đồng. Vụ này, gia đình bà cũng đã bắt đầu thu hái tỉa mận mang ra chợ Bắc Hà bán lẻ hoặc bán vào ngày chủ nhật cho khách du lịch, mận tiêu thụ thuận lợi. "Ngày thường bán túc tắc mỗi ngày hơn chục kg, còn ngày chủ nhật bán được số lượng lớn tới 60 - 70kg nhờ đông khách du lịch đi chợ mua mận về làm quà. Giá mận mấy năm nay nói chung vẫn ổn định, khá cao", bà Thìa cho biết.
Hơn 1 tuần đầu vào chính vụ thu hoạch mận tam hoa, giá mận duy trì ổn định so với vụ trước, dao động đầu vụ trung bình từ 7 - 10 ngàn đồng/kg mận xô, 20 - 30 ngàn đồng/kg mận chọn, mận ngố ổn định từ 40 - 50 ngàn đồng/kg. Giá mận ổn định, cao so với các loại hoa quả khác nên bà con trồng mận ở Bắc Hà rất phấn khởi.
Những ngày này, nhất là vào dịp cuối tuần, khá đông du khách đến với Bắc Hà du lịch. Một số đoàn khách du lịch đã chủ động đến thăm các bản làng ở các xã Tả Chải, Na Hối, Bản Phố… là những vùng trồng mận để trải nghiệm tại chỗ và mua mận tam hoa về làm quà.
Đầu vụ, giá mận khá cao, loại tuyển chọn bán lẻ từ 40 - 50 nghìn đồng/kg. Ảnh: Xuân Cường.
Chị Phạm Thị Hải cùng 7 người bạn ở Hà Nội nghe tin Bắc Hà vào mùa mận tam hoa chín nên đã lên Bắc Hà vào cuối tuần, vừa đi chơi chợ chủ nhật, vừa trải nghiệm hái mận, ai nấy đều rất ấn tượng và mua mận về làm quà bởi mận tam hoa ở đây có mẫu mã đẹp, ăn giòn, có vị chua thanh, ngọt.
Nhiều du khách không có thời gian lưu trú và đi trải nghiệm thì tranh thủ đi tham quan một số điểm du lịch chính ở trung tâm huyện, đi chợ và không quên ghé qua các điểm chợ bán hoa quả để mua mận tam hoa về làm quà.
Anh Trần Văn Thắng, khách du lịch đến từ huyện Bảo Yên (Lào Cai) cho biết: "Nghe tin mận tam ghoa Bắc Hà bắt đầu chín, mình đưa vợ lên Bắc Hà đi chợ rất vui. Chợ mùa này rất nhộn nhịp và có bán rất nhiều hàng nông sản, dược liệu. Nhà mình mua vài chai tương ớt Bắc Hà, rau, gia vị và 10kg mận tam hoa Bắc Hà về làm quà. Mình đã ăn thử trước khi mua, mận có vị ngọt chua, ăn giòn...".
Mận tam hoa là đặc sản của huyện Bắc Hà. Ảnh: Xuân Cường.
Đầu tháng 6 tới, mận tam hoa Bắc Hà chín rộ, sẽ đúng dịp huyện Bắc Hà sẽ tổ chức Festival Cao nguyên trắng Bắc Hà hè 2023 với sự kiện chính là giải đua ngựa truyền thống lần thứ 16, dự kiến diễn ra từ ngày 03 - 11/6 tại trung tâm thị trấn Bắc Hà và các xã lân cận.
Trong dịp này, UBND huyện Bắc Hà đã giao Phòng NN-PTNT chủ trì phối hợp với UBND các xã Na Hối, Tà Chải tổ chức hoạt động tham quan tại các vườn mận…, khuyến khích các hộ dân mở cửa vườn để du khách tham quan, trải nghiệm thu hái, thưởng thức và mua mận tại vườn.
Đây là dịch vụ mới nhằm tạo điểm đến hấp dẫn cho du khách, đồng thời quảng bá, tạo điều kiện tiêu thụ mận tam hoa thuận lợi, bảo đảm thu nhập, tạo niềm tin để người dân vùng cao Bắc Hà gắn bó với cây mận tam hoa.
