* Ngư dân được vay ưu đãi 85-95% trị giá tàu trong 11 năm
* Tài sản thế chấp chính là con tàu đóng mới
CHÍNH SÁCH MẠNH
Tại hội nghị, Phó Thủ tướng Vũ Văn Ninh nêu rõ: Vấn đề phát triển thủy sản từ trước đến nay Nhà nước đã ban hành nhiều chính sách hỗ trợ, riêng về Nghị định lần này có 2 mục đính chính: Thứ nhất là tiếp tục hỗ trợ cho ngư dân yên tâm bám biển SX; phát triển ngành thủy sản, làm giàu từ biển, nâng cao đời sống của người dân. Thứ 2 góp phần tăng cường quốc phòng an ninh, bảo vệ chủ quyền lãnh thổ, chủ quyền biển đảo thiêng liêng bất khả xâm phạm.
Ông Đỗ Hoàng Anh Tuấn, Thứ trưởng Bộ Tài chính cho biết dự thảo Nghị định có 4 chương, 13 điều. Trong đó có các nội dung như: Chính sách đầu tư; tín dụng; bảo hiểm; ưu đãi thuế và một số chính sách khác.
Về chính sách đầu tư sẽ đầu tư 100% kinh phí từ ngân sách Trung ương xây dựng cảng cá loại I, khu neo đậu, tránh trú bão cấp vùng; xây dựng hạ tầng thiết yếu đối với các tuyến đảo và xây dựng hạ tầng vùng nuôi trồng thủy sản tập trung…
Phó Thủ tướng Vũ Văn Ninh chủ trì hội nghị
Chính sách tín dụng áp dụng đối với tàu dịch vụ hậu cần phục vụ khai thác hải sản xa bờ, trường hợp đóng mới tàu vỏ thép, chủ tàu được vay tối đa 95% tổng giá trị đầu tư với lãi suất 5%/năm, trong đó chủ tàu trả 1%/năm, ngân sách Nhà nước cấp bù 4%/năm. Trường hợp đóng mới tàu vỏ gỗ, chủ tàu được vay tối đa 85% với lãi suất 5%/năm, chủ tàu trả 2%/năm, Nhà nước cấp bù 3%/năm.
| Trong chuyến công tác tại TP Đà Nẵng, Phó Thủ tướng Vũ Văn Ninh đã đến thăm, tặng quà cho Chi đội số 3, Chi cục Kiểm ngư Vùng 2; cảnh sát biển; Tổng Cty Sông Thu và ngư dân TP Đà Nẵng. Tiếp đó, Phó Thủ tướng có buổi làm việc với UBND TP Đà Nẵng. |
Đối với tàu khai thác hải sản xa bờ, trường hợp đóng mới tàu vỏ thép, chủ tàu được vay tối đa 90% tổng giá trị đầu tư (bao gồm cả ngư lưới cụ) với lãi suất 5%/năm, chủ tàu trả 2%/năm, Nhà nước cấp bù 3%/năm. Trường hợp tàu vỏ thép đóng mới có tổng công suất máy chính từ 800CV trở lên, chủ tàu được vay tối đa 95% tổng giá trị đầu tư (bao gồm cả ngư lưới cụ) với lãi suất 5%/năm, chủ tàu trả 1%/năm, Nhà nước cấp bù 4%/năm.
Trường hợp đóng mới tàu vỏ gỗ đồng thời gia cố bọc vỏ thép, vỏ vật liệu mới, chủ tàu được vay tối đa 85% tổng giá trị đầu tư (bao gồm cả ngư lưới cụ) với lãi suất 5%/năm, trả 2%/năm, Nhà nước cấp bù 3%/năm. Trường hợp gia cố bọc vỏ thép, vỏ vật liệu mới cho tàu vỏ gỗ hiện có, chủ tàu được vay tối đa 85% tổng giá trị gia cố (bao gồm cả ngư lưới cụ nếu đầu tư mới) với lãi suất 5%/năm, trả 2%/năm, Nhà nước cấp bù 3%/năm.
Thời hạn cho vay 11 năm, trong đó ân hạn 1 năm. Tài sản thế chấp được sử dụng chính con tàu đóng mới, gia cố bọc thép, bọc vỏ vật liệu mới từ vốn vay làm tài sản thế chấp để bảo đảm khoản vay. Ngoài ra, các chủ tàu cũng được vay vốn lưu động cho việc đi biển với hạn mức tối đa 70% giá trị hàng hóa cung cấp dịch vụ hậu cần hoặc hàng hóa phục vụ khai thác thủy sản mỗi chuyến biển, với lãi suất 7%/năm.
Dự thảo Nghị định đưa ra các chính sách hỗ trợ kinh phí mua bảo hiểm thân tàu, ngư lưới cụ, bảo hiểm thuyền viên; chính sách ưu đãi thuế; hỗ trợ chi phí đào tạo thuyền trưởng, máy trưởng, thuyền viên, chi phí vận chuyển hàng hóa xa bờ…
Chính sách này ngư dân sẽ hưởng được rất nhiều ưu đãi, thế nhưng bà con vẫn có những lo lắng. Ông Trương Văn Minh, chủ tàu cá ĐNa 90304, quận Thanh Khê (TP Đà Nẵng) cho rằng: Đóng một con tàu vỏ thép đầu tư quá lớn, tàu to sẽ tiêu hao nhiên liệu nhiều dẫn đến chi phí mỗi chuyến ra khơi tăng lên. Nếu làm ăn không hiệu quả dễ bị thua lỗ, không biết lấy đâu tiền trả cho ngân hàng! “Đóng tàu vỏ thép nhiều thì tàu gỗ sẽ bỏ đi đâu? Phần nữa các thuyền viên chưa được đào tạo nên khó sử dụng”, ông Minh bày tỏ.
Cùng chung một lo lắng, ngư dân Trương Tày, xã Bình Châu, huyện Bình Sơn (Quảng Ngãi) băn khoăn: “Ngư dân chúng tôi muốn vươn xa khơi nhưng hiện vẫn chưa biết sẽ đóng tàu vỏ thép thế nào để khai thác cho phù hợp. Chất lượng tàu ra sao? Tàu vỏ thép to, luồng lạch ra vào phải rộng, trong khi đó ở Quảng Ngãi có 4 luồng lạch ra vào thì 3 cái đã bị bồi lấp, chỉ tàu nhỏ mới vào được. Lúc đó, đóng tàu vỏ thép không biết để ở đâu!”.
MẪU TÀU PHẢI PHÙ HỢP
| Phó Thủ tướng Vũ Văn Ninh: “Chính sách hỗ trợ cơ sở đóng và sửa chữa tàu rất quan trọng, cái này nếu chưa đưa được vào Nghị định thì sẽ có chính sách riêng. Những kiến nghị, đề xuất tại hội nghị, chúng tôi tiếp thu, sửa đổi và trình Chính phủ xem xét, ban hành và triển khai thực hiện trong thời gian tới”. |
Ông Phạm Trường Thọ, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Quảng Ngãi khẳng định: Chính sách này là một bước đột phá đóng tàu, tạo điều kiện phát triển kinh tế biển. Ông Thọ bày tỏ: Hiện ngư dân đang sử dụng tàu vỏ gỗ mà cải hoán, trong khi con tàu này đang nợ ngân hàng, vậy vay vốn để cải hoán thì thế chấp như thế nào?
“Ở Quảng Ngãi đóng tàu vỏ thép rồi mà không có cơ sở để sửa chữa, trong khi tàu vỏ thép duy tu thường xuyên, chẳng lẽ bà con phải đi các tỉnh khác, nếu vậy thì tốn rất nhiều chi phí. Do đó, đối tượng được vay vốn, cần bổ sung những tổ chức, cá nhân có dự án đầu tư cơ sở đóng và sửa chữa tàu vỏ thép”, ông Thọ đề xuất.
Cùng quan điểm với ông Thọ, bà Trần Thị Thu Hà, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Bình Định nói thêm: Khi cho ngư dân vay đóng tàu thì mẫu mã con tàu đó như thế nào ngư dân sẽ quyết định lựa chọn, tránh tình trạng giao cho DN đóng tàu áp đặt cho chủ tàu phải đóng kiểu thế này, máy thế kia đến khi không phù hợp thì rất nguy hiểm.
“Hiện nay tàu vỏ thép rất nhiều mẫu được đưa ra, chủ yếu là mẫu tàu vận tải, trong khi tàu đánh cá đòi hỏi phù hợp với từng ngành nghề, vùng, khu vực. Do đó, việc thiết kế một mẫu tàu cá phù hợp với ngành nghề là cực kỳ quan trọng, nếu chúng ta đóng tàu vỏ thép không hiệu quả, không phù hợp thì sau này dẫn đến bất cập. Đề nghị mẫu tàu phải được Bộ NN-PTNT thiết kế và phê duyệt”, bà Hà nói.
Phó Thủ tướng Vũ Văn Ninh tặng quà cho lực lượng kiểm ngư
Liên quan đến đóng tàu vỏ thép, ông Nguyễn Đình Xứng, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Thanh Hóa kiến nghị: “Nhà nước xây dựng hẳn một chương trình về đóng tàu vỏ thép, đặc biệt Bộ NN-PTNT phải quy hoạch rõ ràng, có giới hạn đóng bao nhiêu con tàu để phù hợp với nguồn lợi thủy sản. Bên cạnh đó có một chương trình mô hình về tàu vỏ thép, trên con tàu đó được trang bị công nghệ khai thác ra sao để ngư dân biết”.
| Thứ trưởng Bộ NN-PTNT Vũ Văn Tám: “Chúng ta có kinh nghiệm thực hiện Quyết định 48 về chính sách khai thác hải sản trên biển xa. Theo đó đối tượng vay vốn dài hạn ngoài việc xã xác nhận thì UBND huyện lập danh sách và phê duyệt các chủ tàu từng đợt. Sau đó, UBND tỉnh sẽ phê duyệt để các ngân hàng bớt lo lắng về đối tượng cho vay”. |
Đại tá Hà Sơn Hải, Tổng GĐ Cty Sông Thu (Bộ Quốc phòng) chia sẻ: Nhu cầu đánh bắt lớn thì đầu ra nhiều, để đảm bảo chất lượng hải sản cần phát triển đội tàu cá hậu cần nhằm tăng hiệu quả kinh tế. “Về vấn đề quản lý vốn, hoàn vốn, tôi không biết tiền này của Chính phủ có đến tay người dân như họ mong muốn không? Chứ làm thất thoát, mất mát thì sẽ không có ý nghĩa”, ông Hải băn khoăn.
Còn ông Lê Ngọc Phước, Phó Chủ tịch Hội Nghề cá Việt Nam cho rằng, hiện nay có hơn 50% thuyền trưởng chưa qua đào tạo. “Theo chính sách đóng mới sẽ có 3.000 tàu vỏ thép thì tương đương có 3.000 thuyền trưởng, máy trưởng và rất nhiều thuyền viên nữa. Tuy nhiên hầu hết những người này chưa học hết lớp 12, do đó lấy đâu ra nhân lực để làm chủ công nghệ tàu vỏ thép”, ông Phước lo ngại.
NGƯ DÂN QUYẾT ĐỊNH MẪU TÀU
Kết luận hội nghị, Phó Thủ tướng Vũ Văn Ninh khẳng định lại một lần nữa, mục tiêu của chính sách ban hành ra phải đi vào cuộc sống, được người dân hưởng ứng, chấp nhận. Hiện nay đội tàu của chúng ta có hơn 120.000 chiếc nhưng hầu hết là tàu gỗ, trong đó có đến 70% tàu công suất nhỏ. Do đó chính sách ra đời nhằm khuyến khích ngư dân đóng mới tàu cá vỏ thép, tàu công suất lớn để đánh bắt xa bờ.
Phó Thủ tướng Vũ Văn Ninh thăm hỏi, động viên ngư TP Đà Nẵng vừa đánh bắt từ Hoàng Sa trở về
Nói về chính sách, Phó Thủ tướng cho hay: Ban đầu chúng tôi đưa vào rất nhiều nội dung nhưng có những chính sách nằm ở các Nghị định, Quyết định đã ban hành. Riêng về chủ tàu (người vay) sẽ quyết định chọn mẫu mã tàu, trang thiết bị, cơ sở đóng tàu, chứ không để DN ép chủ tàu phải đóng mẫu mã như DN quy định hoặc ngân hàng bắt buộc đóng mẫu tàu như thế này thì mới cho vay.
Ngoài ra, từ trước đến nay Bộ NN-PTNT đã nghiên cứu, điều tra nguồn lợi thủy sản, quy hoạch ngư trường thì nay phải làm thường xuyên để hình thành quy hoạch, định hướng phương thức khai thác. Đặc biệt, Bộ NN-PTNT nghiên cứu thiết kế mẫu tàu phù hợp với ngư trường đã quy hoạch và từng vùng khai thác. Từ đó các DN đóng tàu phải đưa ra nhiều mẫu tàu để ngư dân chọn lựa.
“Trước mắt các tỉnh làm thí điểm, nếu có hiệu quả thì lựa chọn nhân rộng, bởi chúng ta không thể đóng một lúc hàng nghìn tàu được mà phải dần dần. Trong quá trình làm thì các tỉnh không nhất thiết phải chờ khi kết thúc làm thí điểm mới mở rộng. Có hiệu quả, các tỉnh cứ tiếp tục nhân rộng, nếu cần thiết sẽ thành lập ban chỉ đạo”, Phó Thủ tướng nhấn mạnh.
