Một lượng nước khổng lồ sẽ đổ về hạ nguồn sông Mê Kông?

Dự án thủy điện Xe Pian-Xe Namnoy (tỉnh Attapeu, Lào) nằm trên sông Xe Kong dài 480km. Đây là con sông bắt nguồn từ sườn phía đông dãy Trường Sơn của Việt Nam tại tỉnh Thừa Thiên Huế, chảy qua nam Lào sang Campuchia rồi nhập vào sông Mekong.

Việc đập thủy điện Xe Pian-Xe Namnoy (có dung tích lên tới 1 tỷ mét khối) bị vỡ sẽ kéo theo một lượng nước khổng lồ đổ về hạ nguồn sông Mê Kông

Đoạn sông trong vùng xây dựng đập có địa hình dốc, cao trình chênh nhau 800m. Các công trình đầu mối gồm đập tràn chuyển dòng và 2 đập ngăn sông, đập đất đá hỗn hợp Xe Pian cao 49m và đập đá lõi đất Xe Namnoy cao 78m... Việc đập thủy điện Xe Pian-Xe Namnoy (có dung tích lên tới 1 tỷ mét khối) bị vỡ sẽ kéo theo một lượng nước khổng lồ đổ về hạ nguồn sông Mê Kông, và dự báo có thể ảnh hưởng trực tiếp tới tình hình lũ ở ĐBSCL của nước ta, đặc biệt trong bối cảnh lũ ở ĐBSCL hiện đang về sớm hơn mọi năm và đang ở mức cao.

Trao đổi với NNVN, ông Nguyễn Văn Tỉnh, Tổng cục trưởng Tổng cục Thủy lợi cho biết: Ngay sau khi có tin vỡ đập thủy điện Xe Pian-Xe Namnoy, Tổng cục Thủy lợi đã giao các đơn vị liên quan và các chuyên gia của ngành thủy lợi khẩn trương nghiên cứu về mức độ ảnh hưởng của việc vỡ đập này tới diễn biến lũ tại ĐBSCL của nước ta để có các giải pháp ứng phó.

Theo một số chuyên gia uy tín trong ngành thủy lợi, với dung tích 5 tỉ mét khối, Xe Pian-Xe Namnoy thuộc nhóm hồ thủy điện có dung tích lớn (so với dung tích của hồ thủy điện Hòa Bình và Sơn La của Việt Nam là khoảng hơn 9 tỉ mét khối). Tuy nhiên, việc vỡ đập sẽ ảnh hưởng thế nào tới lũ ở hạ nguồn sông Mê Kông tại ĐBSCL của Việt Nam trong những ngày tới sẽ cần phải tính toán, căn cứ vào nhiều yếu tố, trong đó có yếu tố về tình hình mực nước trên hệ thống sông Mê Kông ở hạ nguồn tại thời điểm này.

Theo Trung tâm Dự báo KTTV Trung ương, ngày 24/7, mực nước đầu nguồn sông Cửu Long biến đổi chậm. Mực nước cao nhất ngày 23/7 trên sông Tiền tại Tân Châu ở mức 2,42m; trên sông Hậu tại Châu Đốc 1,97m. Theo dự báo (chưa có tình huống vỡ đập Xe Pian-Xe Namnoy), mực nước đầu nguồn sông Cửu Long sẽ lên lại, đến ngày 28/7, mực nước cao nhất ngày tại Tân Châu lên mức 2,8m; tại Châu Đốc lên mức 2,35m. Tuy nhiên với sự cố vỡ đập Xe Pian-Xe Namnoy, diễn biến lũ tại ĐBSCL có thể có những tình huống phức tạp trong những ngày tới.

Lê Bền