Ngày 6/10, Bộ Giao thông Vận tải làm việc với UBND tỉnh Lào Cai về phương án kết nối ray đường sắt từ ga Lào Cai (Việt Nam) đến ga Hà Khẩu Bắc (Trung Quốc).
Tại buổi làm việc, Chủ tịch UBND tỉnh Trịnh Xuân Trường cho biết xuất nhập khẩu là một trong những lĩnh vực đột phá của tỉnh, phía các tỉnh Tây Nam - Trung Quốc cũng rất muốn kết nối ra cảng Hải Phòng qua của ngõ Lào Cai. Tuy nhiên, Lào Cai vẫn chưa phát huy được hết vai trò cầu nối của mình, một trong những nguyên nhân là vận tải đường sắt Việt Nam và Trung Quốc chưa đồng khổ nên năng lực vận tải hạn chế.
Nếu không có sự đầu tư nâng cao năng lực tuyến đường sắt khổ 1.000mm hiện có và xây dựng đấu nối mới hoặc đẩy nhanh việc đầu tư tuyến mới 1.435mm “Lào Cai - Hà Nội - Hải Phòng” thì tuyến hiện tại sẽ không đáp ứng được nhu cầu vận chuyển hàng hóa từ cửa khẩu Lào Cai về Hải Phòng khi tăng lên trên 3 triệu tấn.
Trước đây, tỉnh Lào Cai đã đề xuất với Trung ương về nội dung này tuy nhiên do khó khăn về phương án kết nối và chi phí đầu tư nên chưa được triển khai.
Vì vậy, trong giai đoạn tới khi Trung ương phân bổ nguồn vốn thực hiện dự án án, tỉnh mong muốn Bộ Giao thông Vận tải phối hợp với các bộ, ngành hoàn thiện thủ tục đầu tư, sớm triển khai. Tỉnh Lào Cai sẽ chủ động, phối hợp thực hiện các phần việc được giao để hiện thực hóa dự án.
Cũng tại buổi làm việc, Thứ trưởng Bộ Giao thông Vận tải Nguyễn Ngọc Đông nhấn mạnh, tuyến đường sắt Hà Nội - Lào Cai kết nối với Trung Quốc chiếm tỷ trọng rất lớn trong vận tải hàng hóa của ngành đường sắt, vì vậy việc cải tạo, nâng cấp nâng cao năng lực toàn tuyến là yêu cầu cấp thiết, đặc biệt là việc kết nối đồng khổ với đường sắt Trung Quốc.
Thứ trưởng Bộ Giao thông Vận tải chỉ đạo các cục, vụ liên quan triển khai thủ tục, hoàn tất nghiên cứu chủ trương đầu tư để sớm phê duyệt dự án; đồng thời yêu cầu đơn vị tư vấn, ban quan lý dự án tiếp thu ý kiến tại buổi làm việc này để tính toán kỹ phạm vi, quy mô đầu tư xây dựng phương án kết nối ray giữa ga Lào Cai và ga Hà Khẩu Bắc đảm bảo hiệu quả lâu dài.
Ngoài ra, Bộ Giao thông vận tải đề nghị tỉnh Lào Cai phối hợp với Bộ trao đổi với phía Trung Quốc về chủ trương đầu tư của Việt Nam, thảo thuận phương án kết nối, đảm bảo hài hòa lợi ích hai bên. Bộ Giao thông Vận tải sẽ đề xuất Chính phủ cân đối, điều chỉnh nguồn vốn để xác định phương án phù hợp nhất.
Trước đó, tại buổi làm việc, đơn vị tư vấn trình bày 3 phương án nối ray giữa ga Lào Cai và ga Hà Khẩu Bắc.
Cụ thể, phương án 1, giữ nguyên nối ray như hiện tại đường sắt khổ 1.000mm qua cầu Hồ Kiều hiện nay đang khai thác;
Phương án 2, nối ray bằng khổ đường lồng 1.435mm và 1.000mm tại vị trí cầu Hồ Kiều mới cách cầu cũ 1km về phía thượng lưu;
Phương án 3, nối ray bằng khổ đường lồng 1.435 và 1.000mm tại vị trí cầu Hồ Kiều mới cách cầu cũ 2,5km về phía thượng lưu theo hướng tuyến đường sắt Lào Cai - Hà Nội - Hải Phòng tiêu chuẩn.
Qua phân tích, phương án 3 có nhiều ưu điểm hơn. Tuy nhiên, phương án này lại đòi hỏi chi phí đầu tư lớn (hơn 2,5 nghìn tỷ đồng), gấp gần hai lần phương án 1 (1,5 nghìn tỷ đồng), gấp 3 lần phương án 2 (756 tỷ đồng).
Các đại biểu đã thảo luận, đánh giá các phương án và đề nghị đơn vị tư vấn cần có đánh giá cụ thể hơn về tính hiệu quả lâu dài của từng cách làm trên.
Theo phương án 3, phía Việt Nam sẽ nâng cấp cải tạo 200m tuyến hiện tại thành đường lồng 1.435 và 1.000mm từ ga Lào Cai đến điểm đầu cải tuyến mới.
Làm mới 2,7km tuyến đường lồng 1.435mm và 1.000mm điểm đầu cải tuyến mới đến điểm giữa cầu Hồ Kiều mới. Làm mới 2,5km hầm khổ lồng 1.435 và 1.000mm.
Làm mới 1/2 (dài 100m) cầu Hồ Kiều mới. Tại ga Lào Cai sẽ cải tạo 2.786m đường ga Lào Cai hiện tại thành đường lồng 1.435 và 1.000mm. Phía Trung Quốc sẽ làm mới 1/2 (dài 100m) cầu Hồ Kiều mới.
Làm 215m tuyến mới đường lồng 1.435 và 1.000mm từ điểm giữa cầu Hồ Kiều mới về điểm kết nối với đường sắt hiện tại trên khu gian Sơn Yêu - Hà Khẩu. Cải tạo 1.200m tuyến hiện tại thành đường lồng 1.435 và 1.000mm từ điểm kết nối đến ga Hà Khẩu Bắc.