Chấm dứt nắng nóng
Theo Giám đốc Trung tâm Dự báo Khí tượng Thủy văn Quốc gia Mai Văn Khiêm, các đợt nắng nóng trên toàn quốc sẽ chấm dứt từ ngày 23/6. Nền nhiệt trên toàn quốc sẽ giảm xuống dưới 35 độ C.
Thời gian qua, nắng nóng ở khu vực Bắc bộ kéo dài từ khoảng tháng 4 cho tới nay và gồm nhiều đợt nắng cao điểm nối tiếp nhau. Từ giữa tháng 6 trở lại đây, nền nhiệt trung bình từ 35 – 38 độ C, hiện đang đỉnh điểm. Dự báo từ ngày 22 – 23/6, khu vực Bắc bộ trời sẽ dịu dần và nắng nóng khả năng kết thúc. Tại khu vực Trung bộ, nắng nóng cũng kết thúc ở cùng thời điểm.
Riêng trong tháng 4, Bắc bộ và Bắc Trung bộ có nhiệt độ cao hơn từ 3,1 - 3,6 độ C; 110/186 trạm quan trắc trên cả nước đã ghi nhận giá trị nhiệt độ cao nhất trong ngày vượt giá trị lịch sử, đặc biệt tại Đông Hà (Quảng Trị) nhiệt độ ngày 28/4 đo được là 44 độ C - cao nhất từ năm 1976 đến nay tại Quảng Trị.
Tây nguyên và Nam bộ cũng đã xuất hiện nắng nóng và nắng nóng gay gắt kéo dài trong tháng 4. Trên thế giới, nhiều giá trị nhiệt độ cao kỷ lục đã được ghi nhận. Ấn Độ, Thái Lan, Campuchia đã ghi nhận nhiệt độ lên tới 46 độ C; Myanmar 48,2 độ C; Trung Quốc 43,4 độ C. Tình trạng tương tự cũng xảy ra ở châu Phi với quan trắc nhiệt độ lên đến 48,5 độ C.
Theo các chuyên gia, nắng nóng thời gian qua là hệ quả của tác động El Nino từ đầu 2024. Nền nhiệt cao xuất hiện nhiều đợt nắng nóng, gay gắt nhất là từ tháng 4 trở lại đây trên nhiều vùng của cả nước. Hiện nay nắng nóng đang giảm nhanh, đưa về trung tính, nền nhiệt (+ -) 0,5 độ C.
Tuy nhiên, sau diễn biến El Nino sẽ chuyển sang hiện tượng La Nina gây đột biến thời tiết vào các thàng cuối năm. Tình trạng mưa bão, lũ, ngập lụt dự báo sẽ xuất hiện nhiều hơn ở các tỉnh miền Trung.
Ngoài ra, những tháng đầu năm, cả nước đã xuất hiện rất nhiều mưa giông kèm mưa đá. Tính đến ngày 7/5, cả nước đã xuất hiện 72 trận mưa đá, trong đó tỉnh Nghệ An có mưa đá nhiều nhất với 11/72 trận. Mưa đá, lốc, sét và gió giật mạnh đã gây ra nhiều thiệt hại về kinh tế, xã hội và môi trường.
Xâm nhập mặn tại Nam bộ trong mùa khô năm 2023 - 2024 đã đến sớm và gay gắt hơn trung bình nhiều năm và năm 2022 - 2023. Các đợt xâm nhập mặn trong thời gian vừa qua đã gây ra tình trạng thiếu nước ngọt cục bộ ở một số khu vực chưa có điều kiện tiếp cận nguồn cấp nước tập trung tại một số tỉnh ven biển.
Thời tiết khốc liệt trong những tháng cuối năm
Dự báo về tình hình thời tiết từ nay đến cuối năm 2024, Trung tâm Dự báo Khí tượng Thủy văn Quốc gia cho biết, hiện tượng El Nino đang suy yếu dần và chuyển sang trạng thái trung tính. Hiện tượng này có khả năng chuyển sang trạng thái La Nina trong các tháng cuối năm 2024. Trong khi đó, biến đổi khí hậu tiếp tục tác động làm gia tăng tính cực đoan. Vì vậy, năm 2024 sẽ có diễn biến thiên tai phức tạp gồm cả nắng nóng, hạn mặn, giông lốc, mưa đá hơn mức bình thường.
Trạng thái khí quyển khi chuyển từ El Nino sang La Nina (từ pha nóng sang pha lạnh) sẽ gây ra các động lực để hình thành các đợt áp thấp trên Biển Đông. Mưa, bão, lũ, ngập lụt xuất hiện nhiều, tập trung vào nửa cuối năm.
Hiện tại vùng biển Tây Nam bộ đang có gió mùa Tây Nam, có thời điểm đo cấp độ gió lên tới cấp 6, sóng biển cao tới 2 mét gây khó khăn cho hoạt động của tàu thuyền và hoạt động đánh bắt thủy sản xa bờ.
Từ nay đến cuối năm, dự báo sẽ có khoảng 11 - 13 cơn bão trên Biển Đông, trong đó 5 - 7 cơn ảnh hưởng đến đất liền. Hoạt động của bão và áp thấp nhiệt đới có khả năng sẽ tập trung vào nửa cuối mùa bão (từ tháng 9 - tháng 11).
Mưa lớn xuất hiện chính ở Bắc bộ từ tháng 7 - tháng 9, ở Trung bộ tháng 9 - tháng 11. Mưa lớn cục bộ với cường suất lớn từ 50 - 100mm trong 3 - 6 giờ có khả năng xuất hiện nhiều trong thời gian tới, đề phòng gây sạt lở và lũ quét ở vùng núi, ngập úng đô thị. Đặc biệt, cảnh báo kịch bản La Nina tác động vào nửa cuối năm 2024 có thể xuất hiện các đợt mưa tập trung nhiều trong các tháng cuối năm 2024 tại khu vực Trung bộ.