Náo loạn vì vacxin

Tình hình chăn nuôi chưa bao giờ bát nháo như hiện nay, bởi lẽ ngay cả việc đơn giản nhất là cung cấp vacxin đảm bảo sự yên tâm cho người chăn nuôi Cục Thú y cũng không làm nổi!

* "Cò" chào bán vacxin giá cao gấp 3 lần!

Sự “bất lực” của Cục Thú y trước ngành chăn nuôi khiến dịch bệnh liên tục hoành hành

Khi đã hết kiên nhẫn và mất tin tưởng vào Cty TNHH MTV Thuốc Thú y Trung ương (Navetco) sẽ cung cấp đủ vacxin LMLM type O Merial Pháp, nhiều trang trại chăn nuôi heo phía Nam đã phải “đánh bạc” với các loại vacxin khác đến từ Hà Lan, Nga, Ấn Độ. Nhiều người khẳng định, tình hình chăn nuôi chưa bao giờ bát nháo như hiện nay, bởi lẽ ngay cả việc đơn giản nhất là cung cấp vacxin đảm bảo sự yên tâm cho người chăn nuôi Cục Thú y cũng không làm nổi!

>> Nông dân mỏi cổ “ngóng” vacxin

Bao giờ cho có...vacxin?

Đúng 2 tháng trước, trả lời phỏng vấn PV NNVN, ông Phạm Quang Thái – Tổng Giám đốc Cty Navetco khẳng định: Chỉ đến cuối tháng 3/2011 sẽ có 5 triệu liều vacxin LMLM Merial Pháp (3 triệu liều type O và 2 triệu liều 3 type) về đến VN để cung cấp ngay cho người chăn nuôi giải quyết tình trạng khan hiếm vacxin. Vậy nhưng thực tế thì sao?

Tại trại chăn nuôi heo Thịnh Vượng (xã Tân An, huyện Vĩnh Cửu, Đồng Nai), chị Đỗ Thị Tuyết An – chủ trang trại ca thán: “Từ trước đến nay tôi chỉ sử dụng vacxin LMLM type O của Merial Pháp. Nhưng giờ không hiểu Cục Thú y quản lý, điều hành việc nhập khẩu vacxin thế nào mà đến nỗi đàn heo thịt 6.000 con của tôi phải chấp nhận rủi ro khi tiêm loại vacxin LMLM mới của Hà Lan vì không có lựa chọn khác. Riêng đàn nái 1.000 con phải tiêm loại 3 type của Merial Pháp với giá trên 24.000 đồng/liều, trong khi loại type O chưa tới 10.000 đồng/liều, gây thiệt hại và lãng phí lớn cho trại trong bối cảnh chi phí chăn nuôi ngày càng leo thang”.

Chị An cũng cho rằng, việc đăng ký mua vacxin cũng rất nhiêu khê. Cụ thể, khi chị báo lên Trạm Thú y, đơn vị này còn làm căng khi cử người xuống tận trang trại của chị kiểm tra xem chị nói thật hay… đùa. “Nếu không mua vacxin về tiêm thì tôi bỏ tiền ra mua để bỏ đi hay sao?!” – chị An nói. Vậy mà khi bị kiểm tra rồi, dù dịch cứ ào ào rượt sau lưng, chị lại phải đợi Trạm báo lên Chi cục Thú y tỉnh, sau đó mất rất nhiều ngày mới có vacxin rót về và phải lên tận TP.Biên Hòa mới lấy được hàng. Tuy nhiên, chị An cứ lo ngay ngáy vì: “Thà rằng mình không tiêm thì thôi, chứ tiêm vacxin mới mà hiệu lực không cao, không khéo dịch LMLM lại chạy vào trại sớm hơn!”.

Tương tự, tại Công ty Chăn nuôi heo Kim Long (trại chăn nuôi heo lớn nhất tại Bến Cát, Bình Dương) với trên 10.000 con heo thịt và nái cũng thất điên bát đảo vì không kiếm đâu ra vacxin LMLM type O Merial Pháp. Ông Chung Kim – Giám đốc công ty cho biết, vì trang trại lớn nên hồi tháng 3/2011, do trong nước kiếm vacxin LMLM khó như “mò kim đáy bể” nên ông phải bay qua tận Thái Lan để nhờ họ liên hệ với hãng Merial Pháp trụ sở bên Thái và may mắn được họ hứa hỗ trợ cho 30.000 liều. Nhưng khi về VN nghe Công ty Navetco hô hoán cuối tháng 3 sẽ nhập vài triệu liều vacxin LMLM type O Merial Pháp về, vì thế ông đã hủy không lấy hàng bên Thái nữa. Nhưng đợi mãi, cuối cùng số hàng ít ỏi Navetco có được từ Pháp (không được tiết lộ là bao nhiêu) lại bị đóng gói lưu kho, không bán.

Ông Kim hỏi thì được trả lời: “Để dành cho quỹ phòng chống dịch quốc gia” (?!). “Tôi không hiểu các ông đó làm ăn kiểu gì, trong khi bà con đang điêu đứng vì dịch bệnh thì vacxin nhập về lại cất vào kho? Đây đúng là một nghịch lý!”. Và cuối cùng, do lỡ mất lô hàng bên Thái, ông Kim không yên tâm với các loại vacxin lạ đến từ Hà Lan, Nga nên phải nhắm mắt bỏ ra số tiền gấp 3 lần mua loại 3 type của Merial Pháp để tiêm cho đàn heo. “Tuy nhiên, heo thịt chỉ tiêm 1 lần, nhưng heo nái mỗi lần sinh là một lần tiêm nhắc lại vacxin LMLM. Nếu cứ tiêm vacxin với giá cao ngất ngưởng như hiện nay thì lâu dài sẽ không chịu nổi” – ông Kim nói.

Theo tìm hiểu của NNVN, hiện vacxin LMLM type O Merial Pháp được nhập về từ 2 đầu mối. Cụ thể, trong năm 2010 số lượng vacxin dự trữ quốc gia được Xí nghiệp thuốc Thú y Trung ương nhập về với tổng giá trị 425.700 USD (không biết số lượng là bao nhiêu) và Navetco nhập về 5.766.144 liều vacxin LMLM 3 type, 2.983.851 liều vacxin LMLM type O. Theo ông Hoàng Sơn Hải, Chi cục trưởng Chi cục Thú y Đồng Nai, vacxin LMLM type O Merial Pháp rất khan hiếm. Từ trước đến giờ, “thánh địa” heo Đồng Nai đã quen sử dụng vacxin này rồi. “Tuy nhiên, từ đầu năm đến nay tổng lượng vacxin LMLM chuyển về Đồng Nai khoảng 0,7 triệu liều thì có tới 50% là vacxin mới của Hà Lan, Nga. Hiện Đồng Nai còn thiếu khoảng 0,5 triệu liều vacxin LMLM nữa” – ông Hải nói.

Gặp cò là có tất

Nhiều trang trại heo khẳng định, để phát triển chăn nuôi thì tối thiểu vacxin phải được đảm bảo đầy đủ thì mới có thể giúp bà con yên tâm tái đàn, phát triển được. Vậy nhưng, cứ mỗi khi dịch bùng lên người chăn nuôi lại nháo nhào vì thiếu vacxin. Ngay cả con số thống kê về đàn heo hiện nay, nhiều người am tường cũng tố chẳng lấy gì bảo đảm khiến lượng vacxin dự trữ cũng phập phù theo.

Dư luận đang thực sự nghi ngờ về năng lực của Cục Thú y, nhất là việc công bố chủng virus gây bệnh LMLM trong những trận dịch mấy năm qua. Bởi trớ trêu, VN càng chống dịch thì năm sau càng bùng phát dữ dội hơn năm trước và hiện đã rơi vào tình trạng gần như mất kiểm soát!

Điều trớ trêu, trong khi Navetco khan hiếm vacxin LMLM type O Merial Pháp thì nhiều trại chăn nuôi cho biết, “cò” vacxin thường xuyên tới chào loại hàng “độc” này nhưng không cho biết nguồn hàng tuồn từ đâu ra. Cụ thể, chị Đỗ Thị Tuyết An, chủ trại chăn nuôi heo Thịnh Vượng khẳng định, rất nhiều đối tượng đến tận trại heo của chị để chào bán vacxin LMLM type O Merial Pháp, trong khi hàng trong kho của Navetco lại chẳng có. Thậm chí một số cửa hàng bán thuốc thú y cũng chào bán mặt hàng này với giá “cắt cổ” gấp 2 – 3 lần giá thực. “Không hiểu cơ quan thú y quản lý thuốc thế nào mà người chăn nuôi lại bị bắt chẹt ngay cả khi dịch bệnh bùng phát nghiêm trọng như thế này” – chị An bức xúc nói.

Còn ông Chung Kim thì tố: Nhiều “cò” vacxin đến tận trại của ông chào bán vacxin LMLM của hãng Merial Pháp với số lượng không hạn chế, nhưng giá bán lên tới… 29.000 đồng/liều (gấp 3 lần giá thật). Do không biết nguồn thuốc này ở đâu, chất lượng thế nào nên ông không dám mua. Ông Kim nghi ngờ có hay không việc lợi dụng thời điểm khốn khó của ngành chăn nuôi, tổ chức hay cá nhân nào đó đã tuồn hàng ra ngoài “chợ đen” để trục lợi?

NGUYỄN ĐỨC CƯỜNG