Sách giả bị cơ quan chức năng phát hiện và tịch thu tại Hà Nội.
Ngành xuất bản có Luật Xuất bản hỗ trợ, vẫn chưa có biện pháp hữu hiệu ứng phó tệ nạn sách giả được in lậu tràn lan. Vì vậy, nhiều cán bộ quản lý văn hóa cho rằng, ngành xuất bản cần có một trung tâm bản quyền, cụ thể là xây dựng Trung tâm bản quyền xuất thuộc Hội Xuất bản Việt Nam.
Sách giả không chỉ ảnh hưởng đến lợi ích của các đơn vị làm sách mà còn làm méo mó thị trường và đe dọa sự phát triển của ngành xuất bản.
Cách đây không lâu, tại hội thảo “Ứng dụng tem điện tử vào quản lý sản phẩm in và phòng chống in lậu”, ông Nguyễn Nguyên- Cục trưởng Cục Xuất bản, In và Phát hành thừa nhận, hoạt động in sách lậu, sách giả, in nối bản trái phép vẫn tiếp tục diễn ra với quy mô và tính chất ngày càng phức tạp.
Để xuất bản được một cuốn sách, thông thường nhà xuất bản phải qua rất nhiều công đoạn như mua bản quyền, xin giấy phép, biên tập, chế bản…song đối với các đối tượng làm sách lậu, họ chỉ mất tiền giấy in và công in. Số tiền này chỉ chiếm khoảng 10-20% giá bìa, vì thế họ có thể tăng chiết khấu cho người bán sách, đồng thời hạ giá cho người mua.
Đại diện Công ty Văn hóa Sáng tạo First News - Trí Việt, đơn vị sở hữu bản quyền của nhiều cuốn sách nổi tiếng bán chạy như “Đắc Nhân Tâm”, “Quẳng gánh lo đi”, “Hành trình về phương Đông”, “Nghĩ giàu làm giàu”, “Muôn kiếp nhân sinh”… cho biết: “Nhiều năm qua, chúng tôi nhận được rất nhiều lời than phiền về việc mua phải sách giả mang thương hiệu First News - Trí Việt. Sách in lậu vẫn có đầy đủ logo, địa chỉ, điện thoại của First News, nên để tự bảo vệ uy tín, chúng tôi đã đổi lại sách thật cho khổ chủ nhưng gần đây số lượng lại quá nhiều. Thậm chí có những tựa sách mới lên kệ được vài hôm, thì sách giả đã bán rất nhiều trên mạng xã hội với giá thậm chí chỉ bằng 50% giá bìa”.
Là người tâm huyết và đã gắn liền với nghề làm sách trong 26 năm, ít ai biết ông Nguyễn Văn Phước, nhà sáng lập First News – Trí Việt đã dành tới 23 năm để đấu tranh với nạn sách giả. Ông cho biết “Tính đến nay, công ty đã bị các ‘trùm lậu’ làm giả tới hơn 280 đầu sách. Theo thống kê của chúng tôi, hơn 40 trang fanpages đang rao bán công khai sách giả trên mạng xã hội các đầu sách của First News cùng hàng trăm đầu sách của các đơn vị khác. Mặc dù đã thực hiện nhiều biện pháp để chống sách giả như: dùng giấy ford Nhật chất lượng cao, in sách 3 màu, 4 màu, song vẫn không tránh được chuyện sách bị làm giả”.
Không chỉ vậy, trên các sàn thương mại điện tử hiện nay, các gian hàng bán sách giả ngang nhiên chạy quảng cáo, bán sách hạ giá lên tới 50%, thậm chí đến 70%.
Để viết ra được một cuốn sách, tác giả thường mất hàng tháng, thậm chí là vài năm trời. Thế nhưng, vấn nạn sách giả tràn lan hiện nay không chỉ gây ảnh hưởng đến độc giả mà còn làm nản lòng nhiều tác giả nổi tiếng. Vì viết một cuốn sách không hề đơn giản, hơn nữa, thu nhập của các tác giả chủ yếu đến từ tiền tác quyền, ngoài sự nổi tiếng nhờ các tác phẩm, thì số lượng sách xuất bản và được khán giả đón nhận cũng chính là động lực giúp họ sáng tạo ra các tác phẩm xuất sắc.
Tuy vậy, ngoài các biện pháp tuyên truyền, giáo dục, pháp luật, và tăng cường công tác thanh tra, kiểm tra, xử lý vi phạm của các cơ quan chức năng, cùng những ứng dụng công nghệ nhằm phân biệt sách thật, sách giả và chống in lậu của nhiều nhà xuất bản, các chuyên gia cho rằng cần một chế tài mạnh hơn, đủ để răn đe.
Sau cuộc tọa đàm “10 năm thi hành Luật xuất bản năm 2012”, liệu tệ nạn sách giả có trở thành câu chuyện "biết rồi, khổ lắm, nói mãi".
