Nghệ An có 3 con tàu đóng mới theo Nghị định 17, mỗi tàu được nhận hỗ trợ 8 tỷ đồng, công tác giải ngân quá chậm đã ảnh hưởng rất nhiều đến quyền lợi của ngư dân. Ảnh: Việt Khánh.
Quá trình triển khai đóng mới tàu cá theo Nghị định 67/2014/NĐ-CP về một số chính sách phát triển thủy sản không được như ý. Xuất phát từ nhu cầu thực tiễn, Nghị định 17/2018/NĐ-CP (gọi tắt là Nghị định 17) được kỳ vọng là bản nâng cấp hoàn hảo.
Đối tượng được thụ hưởng là chủ tàu đóng mới và sở hữu tàu khai thác hải sản xa bờ (hoặc tàu dịch vụ hậu cần khai thác hải sản xa bờ) có tổng công suất máy chính từ 800 CV trở lên; chủ tàu phải là thành viên của tổ đội sản xuất, nghiệp đoàn nghề cá, HTX nghề cá được UBND các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương phê duyệt…
Không muốn lặp lại vết xe đổ, đặc biệt là quá trình thu hồi công nợ đầy rẫy khó khăn, thách thức từ phía các ngân hàng, Nghị định 17 yêu cầu chủ tàu phải đóng đủ kinh phí, bù lại sẽ được thụ hưởng “chính sách hỗ trợ một lần sau đầu tư”, tương đương mức 35% tổng giá trị của phương tiện.
Đảm bảo đầy đủ các bước nêu trên, tỉnh Nghệ An bắt tay triển khai đóng mới 3 tàu cá, tất cả đều thuộc địa bàn thị xã Hoàng Mai (tàu NA 98828 TS của ông Trương Quang Hòa có công suất hơn 1.271 CV; tàu NA 98829 TS của ông Nguyễn Văn Hòa công suất hơn 1.332 CV; tàu NA 96899 TS của ông Nguyễn Văn Mười công suất 1200 CV). Áp dụng theo Khoản 3, Điều 4a, Nghị định 17/2018/NĐ-CP mỗi tàu được hỗ trợ 8 tỷ đồng.
Đây là giai đoạn cực kỳ khó khăn của ngành nghề thủy sản nói chung, kết hợp với sự chậm trễ xoay quanh quá trình đóng mới tàu cá Nghị định 17 khiến tình hình rối tung rối mù. Ảnh: Việt Khánh.
Tổng chi phí đóng mới 3 tàu vỏ thép gần 70 tỷ đồng, mỗi phương tiện “ngốn” hơn 23 tỷ đồng. Đây là số tiền khổng lồ, vượt ngoài tiềm lực sẵn có của ngư dân. Trên thực tế, để có đủ kinh phí sắm sang thuyền to máy lớn vươn khơi các hộ phải cùng nhau hùn vốn dưới dạng liên kết, trong đó các ngân hàng thương mại là đối tác song hành. Dù đã chia 5 sẻ 7 nhưng áp lực tiền bạc vẫn hiển hiện trước mắt, trường hợp kinh doanh không thuận thì nguy cơ đổ nợ là điều khó tránh.
Trên thực tế, nguồn lợi trên biển những năm qua suy giảm rõ rệt khiến giá trị đánh bắt hao hụt thấy rõ, thực trạng kéo dài mải miết từ ngày này qua tháng khác đã ảnh hưởng nặng nề đến túi tiền của ngư dân, kết hợp với quá trình giải ngân “chậm hơn rùa bò” khiến áp lực càng chất chồng như núi.
Đây là điều đáng tiếc, bởi lẽ hồ sơ của 3 chủ tàu đều thể hiện đúng đối tượng, điều kiện được hỗ trợ. Không chỉ có thế, phía thị xã Hoàng Mai cùng các đơn vị liên quan, đặc biệt là Bộ NN-PTNT đã kịp thời vào cuộc, cùng chung vai sát cánh nhằm hướng đến mục tiêu giúp ngư dân sớm vượt qua nghịch cảnh. Dù vậy, do Bộ Tài chính không tài nào bố trí được kinh phí cấp bổ sung nên nội dung này vô hình trung gián đoạn suốt 3 năm liền.
Trong bối cảnh niềm tin rớt đáy thì tín hiệu vui đã đến bất chợt, được xem như phần thưởng tương xứng cho nỗ lực không ngơi nghỉ của các bên. Ngày 15/3/2022, ông Nguyễn Hữu An, Chủ tịch UBND thị xã Hoàng Mai xác nhận với Nông nghiệp Việt Nam: Các hộ đóng mời tàu cá theo Nghị định 17 đã nhận đủ kinh phí hỗ trợ.
Dù vậy, sau 3 năm muộn màng rốt cuộc ngư dân cũng đã được hưởng trọn vẹn niềm vui. Ảnh: Việt Khánh.
Không dấu nổi nét hân hoan, ông Lê Hội Hưng, đại diện pháp lý cho 3 chủ tàu chia sẻ: “Nâng cấp phương tiện nghề cá để cải thiện hiệu quả kinh tế và bảo vệ chủ quyền lãnh thổ Quốc gia là chủ trương lớn của Đảng và Nhà nước, ngư dân đầu sóng ngọn gió hoàn toàn ủng hộ.
Đóng mới tàu thuyền theo Nghị định 17/2018/NĐ-CP, hay trước đó là Nghị định 67/2014/NĐ-CP chính là chất xúc tác để tiến đến nghề cá hiện đại, đáp ứng theo xu thế ngày càng cao của thời đại mới. Đành rằng quá trình triển khai còn nảy sinh những tồn tại, vướng mắc nhưng sau cuối mọi sự đã được giải quyết ổn thỏa”.
