Phim được chuyển thể từ vở kịch cùng tên đã có 23 năm tuổi. Vở kịch gây tiếng vang lớn với khán giả từ Nam ra Bắc với nhiều giải thưởng lớn nhỏ tại các Liên hoan Sân khấu chuyên nghiệp hay giải Mai Vàng.
 |
| Diễn viên Chí Tài và Hoài Linh trong "Dạ cổ hoài lang" |
Nội dung kịch xoay quanh tâm sự của hai người bạn già Tư Lành và Năm Triều đang sống ở Mỹ với những day dứt nhớ về quê hương, những khó khăn khi không thể hòa nhập và những khác biệt văn hóa, thế hệ với cô cháu gái.
Bộ phim của đạo diễn Nguyễn Quang Dũng có thêm thắt một vài tuyến nhân vật nhưng về cơ bản là giữ đúng nội dung như nguyên tác sân khấu.
Trước đây, giới phê bình vẫn nói với nhau rằng: Phim chiếu rạp ở Việt Nam bây giờ đúng là “No country for old man” (không có chỗ cho người già) vì các bộ phim được sản xuất trong nước hay các phim được nhập khẩu chủ yếu hướng đến đối tượng giới trẻ - nhóm đối tượng chính có sự quan tâm và tò mò lớn với điện ảnh. Những thể loại phim bom tấn, hành động, viễn tưởng, hài hước, kinh dị… được khai thác triệt để.
Không phải là từ trước tới nay, phim điện ảnh Việt không có các nhân vật lớn tuổi, nhưng thông thường, các nhân vật đó chỉ là vai thứ, xuất hiện trong một số mối quan hệ để bổ trợ hay làm nổi bật vai chính.
Gần đây nhất có cặp đôi ông Sáu Lương, bà Lệ Châu (do NSƯT Thanh Nam và NSND Ngọc Giàu đảm nhiệm) trong phim “Sài Gòn, anh yêu em” thuộc tuyến nhân vật chính nhưng hai nghệ sĩ này xuất hiện song song cùng 4 cặp đôi nữa để tạo nên tác phẩm chứ không phải là nhân vật chính duy nhất trong phim.
Với “Dạ cổ hoài lang”, Nguyễn Quang Dũng đã chọn một lối đi khác khi hai nhân vật chính được khắc họa là những ông già chân đi không còn vững: Tư Lành (Hoài Linh đóng) và Năm Triều (Chí Tài thủ vai). Trong phim, dù đạo diễn có đưa thêm tuyến nhân vật thiếu nhi Thanh Mỹ - Trọng Khang - Hoàng Quân và tuyến nhân vật lúc trẻ gồm Oanh Kiều - Đình Hiếu - Will (365) với thời lượng xuất hiện nhất định để làm rõ hơn về câu chuyện quá khứ của Tư Lành - Năm Triều thì “hai lão già” trên đất Mỹ vẫn là những người dẫn dắt và tạo nên diễn biến chính của tác phẩm. Hơn nữa, lời tâm sự, trải lòng của hai nhân vật này mới là điều tạo nên cảm xúc nhất cho khán giả.
Những câu chuyện của tuổi trẻ, của thời thanh xuân luôn được các nhà biên kịch, đạo diễn chú ý phát triển trong nhiều bộ phim. Người trẻ xem để sống ý nghĩa hơn, người lớn tuổi xem để nhớ lại một thời qua khứ hay hiểu hơn về lớp trẻ bây giờ. Nhưng may thay, bây giờ chúng ta đã có một câu chuyện dành riêng cho những người lớn tuổi, và lần này, người trẻ xem để hiểu hơn về ông bà, cha mẹ của họ.
Có thể không phải gia đình nào cũng có người xuất ngoại, nhưng việc làm ăn, định cư xa quê là điều rất phổ biến với người Việt Nam. Vì vậy, ông bà không được gần gũi con cháu cũng là điều không phải xa lạ. Những người lớn tuổi đôi khi vì yêu thương gia đình mà quan tâm nhiều đến chuyện của các thế hệ sau, còn không ít người trẻ thì nghĩ rằng các thế hệ đi trước như vậy là cổ hủ và xâm phạm đến tự do cá nhân của mình. Những bất đồng, vênh chênh giữa các thế hệ là câu chuyện cần thời gian để giải quyết.
Và, có lẽ vì vậy mà “Dạ cổ hoài lang” phù hợp cho mọi lứa tuổi, xem phim để hiểu ông bà đã sống, đã trải qua những gì và vì sao lại có những suy nghĩ như vậy.
| "Dạ cổ hoài lang" không phải là một bộ phim hoàn hảo khi vẫn còn xuất hiện nhiều “sạn”: chuyển cảnh giữa hiện tại và quá khứ đôi khi gây nhầm lẫn cho khán giả; hay lệch bối cảnh trong xe ô tô hai người bạn già cùng đi so với khung cảnh bên ngoài; cả việc người vợ của ông Tư Lành do diễn viên Ngọc Hiệp đóng nhưng ảnh thờ lại là một người hoàn toàn khác; hay như tạo hình và trang điểm của các nhân vật còn đậm, mang hơi hướng kịch nhiều hơn là điện ảnh. |
