Nhà kinh tế học nổi tiếng và chuyên gia phân tích chính sách công Jeffrey Sachs đã đưa ra phát biểu trên tại một cuộc họp các Bộ trưởng Tài chính và Thống đốc Ngân hàng trung ương BRICS hôm 10/10. Các quan chức đã gặp nhau tại Moscow để thảo luận về việc cải thiện hệ thống tài chính và tiền tệ quốc tế, trước thềm hội nghị thượng đỉnh BRICS 2024 tại Kazan vào cuối tháng này.
Theo nhà kinh tế này, việc vũ khí hóa đồng đô la Mỹ rõ ràng đang diễn ra thông qua việc tịch thu tài sản bị đóng băng của Nga. Ông cũng đề cập đến việc chính phủ Mỹ đóng băng các quỹ nhà nước của Iran, Venezuela, Afghanistan và các nước khác.
Mỹ và các đồng minh đã đóng băng khoảng 300 tỷ USD tài sản của ngân hàng trung ương Nga, khoảng 5 tỷ USD trong số đó đang nằm trong các ngân hàng Mỹ, như một phần của chiến dịch trừng phạt liên quan đến Ukraine. Vào tháng 4/2024, Tổng thống Joe Biden đã ký một dự luật cho phép tịch thu các quỹ của Nga được giữ ở Mỹ và chuyển chúng sang quỹ tái thiết Ukraine.
"Bạn không thể sử dụng đồng đô la Mỹ để thanh toán khi mà chỉ một Tổng thống có quyền ký sắc lệnh và tịch thu hàng tỷ USD tài sản của Nga. Đồng tiền của Mỹ đã trở thành 'một công cụ trong chính sách hung hăng' của Washington", ông Sachs kết luận.
"Tôi đã nói với chính phủ của mình trong suốt 15 năm qua: 'Hãy ngừng làm điều đó, điều này thật điên rồ, nó sẽ phá hủy niềm tin vào đồng đô la Mỹ'", ông Sachs nói.
Ông cũng chỉ ra rằng Trung Quốc muốn giao thương bình thường mà không bị đe dọa bởi các lệnh trừng phạt của Mỹ. Mặc dù các ngân hàng Trung Quốc cũng tham gia hệ thống SWIFT, họ phải chấp nhận nguy cơ bị trừng phạt vì sợ bị loại khỏi mạng lưới tài chính quốc tế.
"Vì vậy, chúng ta cần thêm các lựa chọn thay thế, điều này là rõ ràng. Tất nhiên, các quốc gia cần các cơ chế thanh toán phi đô la. Chúng ta sẽ cần một số thực thể nhanh nhạy, đặc biệt không tham gia vào các hệ thống thanh toán bằng đồng đô la... các thực thể không thể bị trừng phạt trực tiếp...", ông Sachs nói.
Nhà kinh tế này nhấn mạnh rằng "giải pháp tốt nhất sẽ là Mỹ tỉnh táo trở lại, trở nên đàng hoàng hơn và ngừng áp đặt các biện pháp trừng phạt đơn phương".
Hành động của Mỹ là "hoàn toàn không chính xác" và bất hợp pháp theo các tiêu chuẩn của luật pháp quốc tế và Hiến chương Liên hợp quốc, ông Sachs, người cũng là chủ tịch Mạng lưới Giải pháp Phát triển Bền vững của Liên hợp quốc, cho biết.