Nhà thơ Định Hải dành trọn vẹn sự nghiệp sáng tác của mình cho tuổi thơ. Nhà thơ Định Hải sau khi tốt nghiệp Đại học Tổng hợp Hà Nội có một thời gian ngắn công tác ở Bộ Giáo dục Đào tạo, rồi chuyển sang làm sách, làm báo phục vụ trẻ em. Nhà thơ Định Hải từng nhiều năm đảm nhận vai trò Tổng Biên tập Tạp chí Tuổi Xanh.
Ngoài vài tác phẩm văn xuôi giai đoạn bắt đầu cầm bút như “Hoa mùa xuân” hoặc “Bày tay gieo hạt”, nhà thơ Định Hải chủ yếu viết thơ thiếu nhi. Nhà thơ Định Hải thổ lộ: “Tôi đã được hàng chục giải thưởng của nhiều cơ quan, nhưng có lẽ giải thưởng cao quý nhất là đã được hàng triệu trẻ em Việt Nam rộn ràng cất cao tiếng hát: Trái đất này là của chúng mình”.
Bài hát “Trái đất này là của chúng mình” do nhạc sĩ Trương Quang Lục phổ từ bài thơ “Bài ca trái đất” của nhà thơ Định Hải. “Bài ca trái đất” được nhà thơ Định Hải viết năm 1982. Suốt bốn thập niên qua, “Bài ca trái đất” góp phần nuôi nấng nhiều tâm hồn trẻ em
“Trái Đất này là của chúng mình
Quả bóng xanh bay giữa trời xanh
Bồ câu ơi, tiếng chim gù thương mến
Hải âu ơi, cánh chim vờn sóng biển
Cùng bay nào, cho Trái Đất quay!
Cùng bay nào, cho Trái Đất quay!
Trái Đất trẻ của bạn trẻ năm châu
Vàng, trắng, đen... dù da khác màu
Ta là nụ, là hoa của đất
Gió đẫm hương thơm, nắng tô thắm sắc
Màu hoa nào, cũng quý, cũng thơm!
Màu da nào, cũng quý, cũng thơm!
Khói hình nấm là tai hoạ đấy
Bom H bom A không phải bạn ta
Tiếng hát vui giữ bình yên trái đất
Tiếng cười ran cho trái đất không già
Hành tinh này là của chúng ta
Hành tinh này là của chúng ta”.
Ngoài “Bài ca trái đất” chọn làm tên chung, tuyển thơ “Bài ca trái đất” của nhà thơ Định Hải được Nhà xuất bản Kim Đồng ấn hành đúng dịp Quốc tế Thiếu nhi 1/6 năm nay còn có rất nhiều bài thơ quen thuộc với trẻ em Việt Nam. Đó là những bài thơ trở thành bài học thuộc lòng trong sách giáo khoa như “Đàn kiến nó đi” hoặc “Đèn xanh đèn đỏ”.
Bằng tấm lòng yêu thương trẻ em, nhà thơ Định Hải đã có những vần điệu tinh nghịch và trìu mến: “Một đàn kiến nhỏ/ Chạy ngược chạy xuôi/ Chẳng ra hàng một/ Chẳng thành hàng đôi/ Đang chạy bên này/ Lại sang bên nọ/ Cắm cổ cắm đầu/ Kìa trông xấu quá/ Chúng em vào lớp/ Sóng bước hai hang/ Chẳng như kiến nọ/ Rối tinh cả đàn” hoặc “Dung dăng dung dẻ/ Vui vẻ đi chơi/ Đèn đỏ báo rồi/ Bạn chờ tí nhé/ Dung dăng dung dẻ/ Vui vẻ đi chơi/ Đèn xanh đã mời/ Bạn ơi, đi nhé”.
Nhà thơ Định Hải tên thật là Nguyễn Biểu, sinh ngày 6/6/1937. Nhà thơ Định Hải có người anh ruột cũng thành danh trên văn đàn là nhà thơ Nguyễn Bao. Lấy tên nơi chôn nhau cắt rốn làm bút danh (xã Định Hải, huyện Yên Định, tỉnh Thanh Hóa) ông đã chưng cất và dành dụm những cảm xúc tốt đẹp nhất để sáng tác cho thiếu nhi. Vì vậy, thơ Định Hải như một phép cộng giữa yếu tố thẩm mỹ và yếu tố giáo dục, giúp độc giả nhí có thêm hành trang khôn lớn mỗi ngày.
Từ trái tim trong trẻo và lương thiện, nhà thơ Định Hải đã cùng tuổi thơ “Vẽ quê hương” thật êm đềm và thật nồng ấm: “Bút chì xanh đỏ/ Em gọt hai đầu/ Em thử hai màu/ Xanh tươi, đỏ thắm/ Em vẽ làng xóm/ Tre xanh, lúa xanh/ Sông máng lượn quanh/ Một dòng xanh mát/ Trời mây bát ngát/ Xanh ngắt mùa thu/ Xanh màu ước mơ.../ Em quay đầu đỏ/ Vẽ nhà em ở/ Ngói mới đỏ tươi/ Trường học trên đồi/ Em tô đỏ thắm/ Cây gạo đầu xóm/ Hoa nở chói ngời/ A, nắng lên rồi/ Mặt trời đỏ chót/ Lá cờ Tổ quốc/ Bay giữa trời xanh”.
Năm 2007, nhà thơ Định Hải đã được trao tặng Giải thưởng Nhà nước về văn học nghệ thuật. Ở tuổi 85, người đã mang đến một “bài ca trái đất” cho nhiều thế hệ trẻ em Việt Nam vẫn vẹn nguyên ý niệm cống hiến: “Làm thơ cho trẻ em, cũng khó như làm thơ cho người lớn. Đã là một bài thơ hay, hẳn không phải dễ dàng mà có. Đã là một bài thơ hay, không riêng gì trẻ em mà mọi lứa tuổi đều yêu thích”./.