Ông Trần Đức Thuận, Trưởng phòng NN-PTNT huyện Quảng Ninh (Quảng Bình), cho biết, do ảnh hưởng của mưa lớn và gió đã làm hơn 3.000ha lúa đông xuân trên địa bàn bị đổ rạp. “Thời gian này, lúa đang vào thời kỳ thu hoạch nên khi bị ngâm nước rất dễ bị lên mầm. Chúng tôi đang chỉ đạo quyết liệt việc tiêu úng, cứu lúa”, ông Thuận nói.
Tưởng như đã thấy bội thu
Bước vào vụ đông xuân, nông dân Quảng Bình phấn khởi vì thời tiết khá thuận lợi. Đầu năm gieo cấy nắng hanh nên cây lúa nảy mầm nhanh và khỏe, đều. Qua thời kỳ lúa con gái, trên đồng chỉ một màu xanh mướt mắt. Theo đánh giá của Chi cục Trồng trọt và Bảo vệ thực vật thì vụ đông xuân năm nay, tình hình sâu bệnh hại lúa cũng được ngăn chặn. Ông Lê Xuân Tứ, Chi cục trưởng Chi cục Trồng trọt và Bảo vệ thực vật cho hay, gần cuối vụ, một số diện tích bị đạo ôn cổ bông và chuột phá hoại. Tuy nhiên, các địa phương đã chủ động phòng trừ nên diện tích lúa bị ảnh hưởng được khoanh vùng, thiệt hại không đáng kể.
Cánh đồng lúa đổ rạp khi trong giai đoạn chín tới tại huyện Quảng Ninh. Ảnh: L. Chi.
Mấy ngày trước, bà con nông dân huyện Quảng Ninh đã vào vụ gặt. Trên cánh đồng lớn, hàng trăm ha lúa chín vàng rực lên dưới nắng. Ông Võ Doãn Dực, Giám đốc HTX Hoành Vinh (xã An Ninh, huyện Quảng Ninh) cho hay, năm nay, bà con gieo cấy gần 400ha lúa chất lượng cao. Ước tính thì năng suất đạt trên 75 tạ/ha. Đây cũng có thể được xem là vụ đông xuân thắng lợi của bà con.
Huyện Quảng Ninh gieo cấy gần 5.200ha lúa. Tính đến chiều 7/5, các địa phương trong huyện đã thu hoạch được trên 550ha. Ông Trần Đức Thuận, Trưởng phòng NN-PTNT huyện Quảng Ninh cho biết, năm nay, quá trình sinh trưởng phát triển cây lúa thuận lợi nên dự báo năng suất lúa đạt cao. Bà con đang rất phấn khởi vì đầu vụ mùa giá lúa đã cao, dễ bán. Nhìn lúa được mùa vàng trên đồng ai cũng phấn khởi.
Những trà lúa muộn đã bị đổ rạp. Ảnh: T.Phùng.
Giông lốc làm mất tiền tỷ
Cơn giông tố kèm gió lốc kéo dài khoảng một giờ đồng hồ rạng sáng 8/5 quất qua những cánh đồng lúa đang kỳ chín tới của các địa phương trong tỉnh Quảng Bình. Trên đồng, lúa chín vàng đổ rạp xuống, bông lúa ngập chìm trong biển nước mênh mông. Theo thông tin từ Chi cục Trồng trọt và bảo vệ thực vật Quảng Bình thì tổng diện tích lúa đông xuân bị thiệt hại gần 6.000ha.
Huyện Quảng Ninh là địa phương bị thiệt hại nặng nhất, trên 3.000ha lúa đã bị đổ rạp. Diện tích lúa đổ rạp tập trung ở các xã, như Vạn Ninh 780ha, Tân Ninh 544ha, An Ninh gần 600ha, Duy Ninh 275ha, Võ Ninh 214ha…
Lúa chín bị đổ rạp làm người nông dân lo lắng bị ảnh hưởng đến năng suất. Ảnh: T.Phùng.
Cánh đồng lớn của HTX Nông nghiệp Hoành Vinh rộng gần 400ha bị ảnh hưởng nặng nề. Hơn 300ha lúa chín vào vụ gặt đổ rạp trong nước. Ông Võ Doãn Dực đã có mặt trên đồng lúc rạng sáng. Ông bảo, lúc giông tố xảy ra là tôi đã không ngủ được. Tính đến chuyện lúa má là nghe xót lòng rồi. “Sáng ra, tôi vội ra đồng ngay và nhìn thấy cả cánh đồng bị đổ rạp mà rơi nước mắt vì tưởng đã cho vụ mùa vàng rồi mà vẫn chưa cầm chắc trong tay”, giọng ông Dực như nghẹn lại.
Chúng tôi theo đường bê tông liên xã về Vạn Ninh, là xã có diện tích lúa bị ảnh hưởng lớn của huyện Quảng Ninh. Ông Võ Văn Long đứng bên vạt ruộng bị đổ rạp, nét mặt rất lo lắng. Ông cho hay, vụ này gia đình gieo cấy gần 1,5ha lúa. Lúa được mùa nên mừng lắm. Gia đình đã thuê máy gặt ngày hôm trước. Còn lại khoảng 1ha hôm nay (8/5) định tiếp tục gặt. “Vậy mà, mới rạng sáng mà cả ha lúa bị đổ rạp. Nhìn xót lắm. Nếu nước trong ruộng không tháo cạn được thì hạt lúa bị lên mầm, bị giảm chất lượng là điều cầm chắc. Vụ này tưởng được mùa, hóa ra lại cũng gặp cảnh thất bát”, ông Long nói giật cục vì buồn.
Cánh đồng lúa chín vàng để buổi sáng gặt thì rạng sáng bị giông lốc đè rạp Ảnh: L. Chi.
Tại huyện Lệ Thủy đã có trên 2.000ha lúa bị đổ rạp trong nước.Ông Lê Văn Tân, Trưởng phòng NN-PTNT Lệ Thủy cho biết, vụ đông xuân năm nay, địa phương gieo cấy gần 11.000ha lúa. Hiện lúa đông xuân trên địa bàn đã bắt đầu bước vào thời kỳ thu hoạch. “Qua thống kê bước đầu, do ảnh hưởng của trận mưa gió rạng sáng 8/5, toàn huyện có từ 10 - 20% diện tích lúa bị đổ ngã, các địa phương bị thiệt hại nặng là Hoa Thủy, Hồng Thủy, Sơn Thủy…”, ông Tân nói.
Được biết, vụ đông xuân năm nay, toàn tỉnh Quảng Bình gieo cấy hơn 29.300ha lúa. Hiện nay, lúa trà đầu, trà chính vụ đang ở giai đoạn thu hoạch, lúa trà muộn giai đoạn chín sữa, chín sáp. Trận giông lốc kèm mưa lớn đã làm đổ ngã, ngập úng hơn 5.500ha, trong đó các huyện Quảng Ninh trên 3.000ha, Lệ Thủy trên 2.000ha, TP Đồng Hới 257ha, Bố Trạch 200ha…
Để cứu lúa, HTX Hoàng Vinh đã “lệnh” cho 6 máy bơm điện chạy hết công suất từ sáng đến tối. Qua gần một ngày, nước trên đồng cũng đã hạ. Những thửa ruộng gần bờ nước đã xâm xấp gốc lúa. Ông Võ Doãn Dực nhận định: “Nếu máy bơm không bị cháy vì hoạt động hết công suất thì khoảng 3 ngày nữa là bơm tiêu úng được. Nhưng vì ruộng còn nước, bùn nên máy gặt gặp khó khăn và hạt thóc rơi vãi sẽ nhiều hơn. Những vùng đồng sâu không biết có kịp thu hoạch không. Chúng tôi đang tính toán để hạn chế thiệt hại cho bà con”.
Các trạm bơm ở huyện Quảng Ninh chạy hết công suất để tiêu úng, cứu lúa. Ảnh: T.Phùng.
Cánh đồng của HTX nông nghiệp Thống Nhất (xã An Ninh) cũng bị thiệt hại nặng. Theo ông Nguyễn Hữu Đàn, Phó Giám đốc HTX thì diện tích lúa bị thiệt hại gần 200ha. “Hiện chúng tôi đang tính toán hỗ trợ bà con. Ngoài việc công máy gặt tăng vì gặt trên ruộng nước, bùn thì lượng thóc rơi vãi… cùng làm giảm sản lượng và tăng chi phí lên khoảng trên 200 ngàn đồng/sào lúa. Như vậy, mỗi ha bà con thiệt hại từ 4 - 5 triệu đồng, trên toàn tỉnh khả năng mất vài chục tỷ đồng”, ông Đàn chia sẻ.
Ngay trong ngày, Sở NN-PTNT Quảng Bình đã chỉ đạo các địa phương hướng dẫn người dân khắc phục diện tích bị đổ rạp bằng cách thoát nước trong ruộng, dựng cây, bó lúa lại thành từng cụm. Riêng đối với những diện tích lúa bị ngã đổ khi đang chín tới thì tiến hành thu hoạch sớm nhằm hạn chế thấp nhất việc giảm năng suất và chất lượng hạt thóc sau thu hoạch.
