Trồng dưa lưới công nghệ cao trong nhà kính ở Hậu Giang. Ảnh: Lê Hoàng Vũ.
Thời công nghệ số
Các vùng nông thôn Hậu Giang bắt đầu xuất hiện ngày một nhiều cánh đồng công nghệ cao, tưới nước, bón phân, phun thuốc... điều khiển từ xa, chụp ảnh theo dõi.
Điển hình như mô hình trồng dưa lưới hơn 6.500m2 trong nhà kính của anh Nguyễn Thanh Tâm ở ấp Phước Thạnh, xã Đông Thạnh, huyện Châu Thành.
Anh Tâm kể, đi nhiều nơi và tham quan khá nhiều mô hình nông nghiệp ứng dụng công nghệ cao, anh nhận thấy tiềm năng của cây dưa lưới rất lớn. Tận dụng diện tích vườn tạp không hiệu quả anh đầu tư 920m2 nhà lưới và trồng thử nghiệm ban đầu 2.400 dây dưa lưới.
Sau 72 ngày anh thu hoạch hơn 3 tấn trái, bán với giá 35.000 đồng/kg, thu về hơn 100 triệu đồng/vụ, trừ các chi phí thu lợi nhuận hơn 40 triệu đồng/vụ. Từ đó anh đầu tư thêm 4 nhà kính nữa với tổng diện tích 2.800m2.
Hiện anh chuẩn bị cho xuống giống thêm 5 nhà với tổng diện tích 6.500m2, ước tính sẽ thu về lợi nhuận trên 260 triệu đồng/vụ.
Anh chia sẻ, khi đầu tư vào làm nông nghiệp công nghệ cao, điều quan trọng nhất là phải có đam mê, kiến thức và kinh nghiệm thực tế. Anh đã đi nhiều trang trại, tham quan học hỏi nhiều mô hình để nghiên cứu kỹ thuật trồng, chăm sóc, chọn các loại giống và hệ thống nước tưới.
Ở tỉnh Hậu Giang, thời gian gần đây nông nghiệp phát triển khá toàn diện và đang chuyển dịch theo hướng sản xuất hàng hóa lớn theo công nghệ số. Ảnh: Lê Hoàng Vũ.
Nói về kỹ thuật, anh Tâm chia sẻ thêm, hệ thống nước tưới ảnh hưởng trực tiếp đến chất lượng và năng suất của quả dưa lưới.
Anh đã đầu tư xây dựng hệ thống xử lý nước tưới với ao lắng gần 1.000m3, các bể lọc, bể lắng, trụ lọc nước để cung cấp nguồn nước sạch cho cây với số tiền hơn 300 triệu đồng.
Ngoài ra còn trang bị máy cảm biến đặt trong từng khu nhà kính trồng dưa, máy giúp đo nhiệt độ và chụp lại các hình ảnh sinh trưởng của dưa từ lúc gieo trồng đến thụ phấn, lên màu và tạo lưới trên dưa, theo dõi toàn bộ khi bán đến tay khách hàng.
Ứng dụng khoa học và công nghệ giúp tăng năng suất
Hậu Giang là tỉnh trồng mãng cầu với diện tích lớn nhất ở ĐBSCL. Đây là cây chịu được mặn, phèn tốt nên phát triển kinh tế nông hộ khá nhanh.
Bà Phạm Thị Lượng, thành viên HTX Nông nghiệp và thương mại dịch vụ mãng cầu Thuận Hòa, xã Thuận Hòa, huyện Long Mỹ, cho biết: Từ khi mãng cầu Hậu Giang được Sở Khoa học và Công nghệ tỉnh đăng ký nhãn hiệu hàng hóa, kết nạp HTX là thành viên sử dụng nhãn hiệu thì người tiêu dùng trong và ngoài tỉnh ngày càng tin tưởng, tiêu dùng trà mãng cầu nhiều hơn.
Mỗi tháng, HTX đã cung ứng ra thị trường khoảng 50kg trà mãng cầu. Các thành viên HTX rất phấn khởi vì được tỉnh tin tưởng chọn là đại diện quảng bá mặt hàng nông sản chủ lực mang thương hiệu Hậu Giang.
Nông dân sử dụng công nghệ số điều khiển từ xa bằng điện thoại để tưới nước cho vườn khóm. Ảnh: Lê Hoàng Vũ.
Theo ông Trần Phú Quốc, Giám đốc HTX mãng cầu xiêm Thuận Hòa: Cây mãng cầu đang phát triển mạnh, để mãng cầu vươn xa hơn nữa thì cần đầu tư các thiết bị máy móc thông minh.
Mới đây HTX được ngành nông nghiệp tỉnh giới thiệu một doanh nghiệp đến hỗ trợ gắn máy cảm biến để theo dõi nhiệt độ, lượng mưa và chụp các hình ảnh sinh trưởng của cây… từ đó đưa ra dự báo thông qua điện thoại, người trồng biết phòng ngừa sâu bệnh cho vườn mãng cầu. Cuối vụ xuất bán mãng cầu cho khách hàng cũng yên tâm hơn vì biết rõ nguồn gốc.
Theo ông Quốc, hiện nay toàn HTX có gần 40ha trồng mãng cầu xiêm đang cho trái. Đặc biệt vùng đất phèn và bị ảnh hưởng mặn rất thích hợp loại mãng cầu xiêm ghép trên gốc bình bát, có thể chịu được độ mặn 6 - 10‰. Đây là loại cây chịu mặn tốt nhất trong nhóm cây ăn trái. Kỹ thuật trồng cây cách cây 6m, mật độ trung bình từ 70-80 gốc/công.
Thông thường, mãng cầu xiêm trồng hơn 2 năm cho trái và cho trái 2 vụ/năm. Vụ thuận vào mùa nắng và vụ nghịch vào mùa mưa.
Tuy nhiên, để mãng cầu tự thụ phấn sẽ cho trái rất ít. Do vậy, qua thời gian nghiên cứu, học hỏi, nông dân đã tìm ra bí quyết để thụ phấn nhân tạo cho mãng cầu ra trái nhiều và có trái quanh năm.
Nhiều kết quả nghiên cứu khoa học đã được chuyển giao, ứng dụng vào sản xuất nông nghiệp như giống, quy trình công nghệ, tiến bộ kỹ thuật mới đã góp phần giảm chi phí đầu tư, tăng lợi nhuận và mang lại hiệu quả kinh tế cao trong sản xuất nông nghiệp ở Hậu Giang.
Mãng cầu xiêm cho năng suất bình quân từ 4,5-5 tấn/công, hiện giá bán từ 14.000 – 16.000 đồng/kg. Sau khi nông dân trừ hết chi phí còn lãi từ 40 - 42 triệu đồng/công/năm.
Bên cạnh đó nông dân còn làm trà mãng cầu bán giá từ 450.000 – 500.000 đồng/kg, còn lá tươi bán giá 15.000 đồng/kg.
Ở Hậu Giang, mãng cầu xiêm được trồng nhiều tại huyện Long Mỹ, Phụng Hiệp, Châu Thành và TX Ngã Bảy. Mãng cầu xiêm (hay còn gọi là mãng cầu gai) ra trái quanh năm, trung bình nặng khoảng 1 – 3 kg/trái. Loại cây này có thể trồng trên nhiều nền đất khác nhau như: đất mặn, phèn, hạn, chua.
Cây có sức đề kháng tốt, ít kén đất, năng suất và giá trị kinh tế cao. Mãng cầu xiêm khi chín có hương thơm dịu, vỏ xanh thịt trắng sáng và nhiều xơ, vị chua ngọt hấp dẫn.
Để bà con phát triển mô hình trồng mãng cầu xiêm ngày càng hiệu quả, ngành nông nghiệp khuyến khích các địa phương thành lập HTX trồng mãng cầu xiêm và từng bước xây dựng thương hiệu. Bên cạnh đó đẩy mạnh sản xuất, tạo ra nguồn sản phẩm an toàn phục vụ cho người tiêu dùng, nâng cao thu nhập.
Nông dân Hậu Giang từng bước tiếp cận công nghệ số để áp dụng trong nông nghiệp giúp tăng năng suất cây trồng. Ảnh: Lê Hoàng Vũ.
Ông Võ Xuân Tân, Giám đốc Trung tâm Khuyến nông Hậu Giang cho biết, đổi mới khoa học công nghệ là một trong những giải pháp then chốt, trọng tâm trong thực hiện tái cơ cấu ngành nông nghiệp giai đoạn hiện nay.
Trong những năm qua Hậu Giang đã và đang xúc tiến đầu tư, kêu gọi và thực hiện nhiều đề tài, dự án, mô hình ứng dụng công nghệ cao.
Như Dự án đầu tư tại Khu thực nghiệm trình diễn Khu nông nghiệp ứng dụng công nghệ cao Hậu Giang, quy mô 2ha, tổng nguồn vốn 31,7 tỷ đồng.
Mục tiêu của dự án là ứng dụng công nghệ cao thực nghiệm trình diễn dưa lưới, nấm, rau ăn lá kết hợp điện mặt trời. Lắp đặt hệ thống năng lượng mặt trời trên các mái nhà khu phụ trợ của dự án với tổng diện tích 1ha, mô hình bảo quản và chế biến rau ăn lá, nấm chất lượng cao (đóng gói, bảo quản sau thu hoạch) để kéo dài thời gian bảo quản.
Còn Trung tâm Giống Nông nghiệp tỉnh Hậu Giang đã thực hiện sản xuất chuối giống bằng hình thức nuôi cấy mô từ năm 2016 đến nay, mỗi năm cung cấp ra thị trường khoảng 200.000 cây giống. Trung tâm cũng đang thực hiện sản xuất giống cây hoa cúc với hình thức nuôi cấy mô, cung ứng ra thị trường.
