Bà Lê Thị Đình Anh (73 tuổi) ở thôn Trung Tín 1, thị trấn Tuy Phước (huyện Tuy Phước, Bình Định), người có nhà ở sát nơi tổ chức phiên chợ Gò, cho biết: Từ ngày 30 tháng Chạp, những người muốn bán hàng tại phiên chợ Gò vào mùng 1 tết đã tập trung tại nơi tổ chức để “xí” phần đất, che rạp làm chỗ bán hàng. Qua giao thừa, khi chợ được nhóm là đã có người đi dạo chợ mua hàng lấy lộc.
Bác Lê Văn Hiếu và vợ là Lê Thị Đình Anh kể chuyện chợ Gò. |
Càng về sáng chợ càng đông đúc. Người đi chợ không chỉ là dân trong huyện, mà cả người dân ở thành phố Quy Nhơn, ở thị xã An Nhơn cũng đổ về đi chợ.
Thậm chí những khách làm ăn phương xa về quê ăn tết dù ở đâu cũng tranh thủ đi chợ Gò để lấy lộc đầu năm.
Tôi ghé phiên chợ Gò ngày đầu năm Tết Nguyên đán Canh Tý 2020 đã trưa nhưng người đi chợ vẫn còn rất đông, xe cộ nườm nượp, ngành chức năng phải can thiệp giao thông mới ổn định.
Chợ Gò đông nghịt kẻ mua người bán. |
Có đi dạo một vòng quanh chợ mới thấy hết nét độc đáo của phiên chợ Gò. Không thiếu một món gì. Phiên chợ hội đủ tất cả những món nhu yếu phẩm cần thiết trong ngày tết, từ hàng khô đến hàng tươi.
Đặc biệt, chợ Gò còn bày bán la liệt các món hàng mà nếu ai không đi chợ sẽ không thể tin nổi những món hàng này lại được mua nhiều nhất trong ngày mùng 1 tết. Đó là muối, lá trầu, quả cau, quả sung, rau muống, đu đủ, khổ qua…
CSGT phải phân luồng đường đi về chợ Gò mới thông suốt |
“Theo quan niệm của người xưa, muối mặn tượng trưng cho sự đậm đà, hòa thuận trong tình cảm gia đình, các mối quan hệ làm ăn tốt đẹp và giúp xua đuổi tà khí, đem lại may mắn, nên ngày đầu năm mới người đi chợ ai cũng mua túi muối lấy hên. Còn mua trầu và cau là để cầu mong cho tình nghĩa vợ chồng gắn kết keo sơn như trầu với cau. Người đi chợ mua rau muống là để “muốn gì được nấy”. Mua đu đủ để cầu mong năm mới làm ăn đủ đầy, mua sung là để cầu được sự sung mãn, mua khổ qua là để cầu mong cho những cơ cực, khổ sở của năm cũ qua đi để có 1 năm mới hưng thịnh…”, bà Lê Thị Đình Anh giải thích.
Rau muống, quả sung, quả cau, lá trầu... những món hàng lấy lộc bày bán tại chợ Gò |
Người bán rổ muối, mớ cau, mớ tràu, vài chục quả sung, đu đủ, quả mướp… trong ngày đầu năm chẳng có thu nhập là bao, nhưng theo quan niệm của dân gian, khi mình trao lộc cho người khác bản thân mình cũng được ban lộc. Bởi thế, tại phiên chợ Gò có rất nhiều thôn nữ đội nắng cả ngày ngồi “bán lộc” cho khách đi chợ.
Chỉ ngồi bán một rổ muối với vài bó ra muống nhưng chị Huỳnh Thị Hà lúc nào cũng tươi cười chào mời khách đi chợ mua hàng của mình.
“Khách đi chợ thường chỉ mua 1 túi muối nhỏ để lấy hên chứ không mua nhiều mang đi nặng nề. Thế nhưng tui cứ đong đầy chén, vun ngọn chứ không gạt đi, để người mua có được sự đủ đầy trọn vẹn trong năm mới, rồi khách mua trả bao nhiêu tiền thì trả. Mình không đòi hỏi, nhưng hầu hết khách mua đều trả tiền gấp mấy chục lần giá trị của 1 chén muối, người mua cũng vui mà tui cũng mừng”, chị Hà vừa cười vừa bộc bạch.
Chỉ ngồi bán một rổ muối với vài bó ra muống nhưng chị Huỳnh Thị Hà lúc nào cũng tươi cười chào mời khách đi chợ mua hàng của mình. |
Khách đi dạo chợ nếu mỏi chân, đói bụng thì đã sẵn nhiều hàng quán ngay trong chợ phục vụ các loại nước giải khát và các món bún, phở. Ngay cổng vào chợ Gò còn có 1 gian chòi tranh được dựng lên để các nghệ sĩ dân gian hô bài chòi xổ lô tô mua vui cho khách đi chợ. Rất đông nam thanh nữ tú ghé vào chơi chơi 1 ván lô tô để thử vận may đầu năm.
Rất đông nam thanh nữ tú ghé vào chơi chơi 1 ván lô tô để thử vận may đầu năm. |
“Chợ Gò có từ thời Tây Sơn, suốt mấy trăm năm nay, chợ Gò chỉ vắng khách trong khoảng 10 năm trong cuộc kháng chiến chống Pháp của thế kỷ trước, vì người dân sợ máy bay oanh kích nên không dám họp chợ. Còn lại, chợ Gò năm nào cũng đông vui. Chợ Gò không chỉ có mua bán và xổ lô tô, trong thời gian họp chợ Gò còn có các trò chơi dân gian như múa lân, chọi gà, cờ tướng, đá cầu, đập niêu, kéo co… Tui mong nhất nhanh đến tối để được xem hát bộ”, bác Lê Văn Hiếu (74 tuổi), chồng bà Lê Thị Đình Anh nói.