Phú Thọ tăng mức bồi thường đất lúa, cấm doanh nghiệp thỏa thuận với dân

Tỉnh ủy, UBND tỉnh Phú Thọ vừa có những văn bản về phương án điều chỉnh mức bồi thường khi Nhà nước thu hồi đất trên địa bàn tỉnh thông qua việc xây dựng, duyệt hệ số điều chỉnh giá đất.   

Theo UBND tỉnh Phú Thọ, trong thời gian vừa qua việc xây dựng, phê duyệt hệ số điều chỉnh giá để tính tiền bồi thường khi Nhà nước thu hồi đất (hệ số k) đối với các dự án trên địa bàn tỉnh xác định từ mức 1,0 lần đến 1,05 lần.

Qua so sánh giá các loại đất nông nghiệp trong Bảng giá đất 5 năm (2020-2024) của tỉnh Phú Thọ cơ bản thấp hơn một số tỉnh như: Vĩnh Phúc, Tuyên Quang, Thái Nguyên… dẫn đến giá trị bồi thường, hỗ trợ tính trên diện tích 1m2 đất khi nhà nước thu hồi đất của tỉnh Phú Thọ thấp hơn các tỉnh lân cận.

Đặc biệt, đối với các dự án đầu tư khu đô thị mới, khu nhà ở đô thị, khu nhà ở nông thôn, khu dân cư nông thôn mới, đây là loại hình dự án mang tính đặc thù bởi khi dự án hoàn thành sẽ mang lại giá trị phát triển hạ tầng không gian, kiến trúc cảnh quan đô thị, tạo nguồn thu lớn cho ngân sách Nhà nước, tạo ra giá trị chênh lệch địa tô lớn cho các nhà đầu tư.

Việc xác định giá trị bồi thường, hỗ trợ theo khung Nhà nước đang còn thấp dẫn đến tình trạng nhiều chủ đầu tư, đặc biệt là ở các dự án trọng điểm của tỉnh đã thỏa thuận với người dân, hỗ trợ thêm hoặc nhận chuyển nhượng của người dân để giải phóng mặt bằng với giá cao hơn nhiều so với khung giá Nhà nước.

Cụ thể, tại các dự án ở huyện Yên Lập (Khu dân cư Bến Sơn, khu dân cư Xóm Chùa), huyện Lâm Thao (Khu dân cư nông thôn mới Tứ Xã, khu dân cư nông thôn mới Đồng Nhà Lạnh), huyện Thanh Sơn (Khu đô thị mới Soi Cả)… hệ số điều chỉnh giá đất được xây dựng mức 1,0 lần.

Ngoài phương án bồi thường được duyệt, chủ đầu tư có hỗ trợ ngoài chính sách cho người dân bị thu hồi đất. Đơn cử như dự án khu dân cư nông thôn mới Đồng Nhà Lạnh tại thị trấn Lâm Thao nhà đầu tư gần như phải thỏa thuận nhận chuyển nhượng với mức giá gấp 3 lần mức nhà nước bồi thường, hỗ trợ cho người dân.

Tại Thành phố Việt Trì, các dự án Khu đô thị mới Minh Phương, Khu đô thị mới Việt Séc, Khu đô thị mới Tây Nam thành phố Việt Trì, dự án Trung tâm thương mại, Chợ đầu mối Việt Trì kết hợp với Khu nhà ở đô thị, dự án Khu nhà ở đô thị cao cấp Vương Cường… cũng có hệ số điều chỉnh giá đất được duyệt 1,0 lần nhưng chủ đầu tư dự án đã thỏa thuận, nhận chuyển nhượng của người dân để giải phóng mặt bằng với mức giá cao hơn nhiều so với đơn giá bồi thường của Nhà nước.

Trong đó, Dự án Trung tâm thương mại, chợ đầu mối Việt Trì kết hợp với Khu nhà ở đô thị, chủ đầu tư là Công ty TNHH xây dựng Tự Lập có mức giá thỏa thuận nhận chuyển nhượng đất nông nghiệp của hộ dân cao hơn từ 3,33 đến 3,61 lần so với tổng mức bồi thường.

Dự án khu đô thị mới Việt Séc có mức giá thỏa thuận nhận chuyển nhượng đất nông nghiệp cao hơn từ 2,24 đến 5,83 lần. Giai đoạn 2 dự án, ở nhiều vị trí chưa giải phóng mặt bằng người dân đang yêu cầu mức thỏa thuận chuyển nhượng từ 3 triệu đồng/m2 đến 5 triệu đồng/m2 đối với đất nông nghiệp…

Vấn đề của việc thỏa thuận, nhận chuyển nhượng giữa chủ đầu tư và người dân để giải phóng mặt bằng đã khiến công tác bồi thường, hỗ trợ của các dự án gần như bị trì trệ, giải phóng mặt bằng theo kiểu "xôi đỗ", một số dự án phải cưỡng chế kiểm đếm, cưỡng chế thu hồi đất…

Xuất phát từ hình hình thực tiễn nêu trên, để tháo gỡ khó khăn, vướng mắc trong công tác bồi thường, giải phóng mặt bằng các dự án, đặc biệt là 10 dự án trọng điểm, mới đây ông Bùi Minh Châu, Bí thư Tỉnh ủy Phú Thọ, Trưởng Ban chỉ đạo các dự án trọng điểm trên địa bàn tỉnh Phú Thọ đã có kết luận thực hiện điều chỉnh.

Theo văn bản của Bí thư Tỉnh ủy Phú Thọ Bùi Minh Châu, yêu cầu Ban cán sự Đảng UBND tỉnh Phú Thọ chỉ đạo các đơn bị liên quan nghiên cứu, điều chỉnh giá bồi thường khi Nhà nước thu hồi đất trên địa bàn tỉnh thông qua xây dựng, duyệt hệ số điều chỉnh giá đất, đảm bảo hài hòa lợi ích của Nhà nước và người dân bị thu hồi đất, tạo điều kiện tháo gỡ khó khăn, vướng mắc, đẩy nhanh tiến độ thực hiện các dự án.  

Để đảm bảo hài lợi ích nhà nước, người dân và các chủ đầu tư dự án, Tỉnh uỷ Phú Thọ đồng ý với UBND tỉnh Phú Thọ về việc quyết định không cho phép nhà đầu tư thỏa thuận hoặc hỗ trợ ngoài chính sách nhà nước đối với các dự án thuộc diện nhà nước thu hồi đất trên địa bàn tỉnh.

Đối với các dự án xây dựng khu đô thị, khu nhà ở đô thị, khu dân cư nông thôn mới, xây dựng hạ tầng đấu giá quyền sử dụng đất (các dự án đem lại nguồn thu từ đất có giá trị cao, địa tô chênh lệch lớn)…

Căn cứ vào tình hình thực tế triển khai, vị trí, quy mô của từng dự án cụ thể cho phép điều chỉnh tăng mức mức bồi thường, hỗ trợ thông qua điều chỉnh tăng hệ số điều chỉnh giá đất.

Dự kiến UBND tỉnh Phú Thọ sẽ chỉ đạo triển khai tại Dự án Khu đô thị mới Nam Minh Phương thuộc phường Minh Phương và phường Minh Nông, thành phố Việt Trì với phương án hệ số k điều chỉnh lên 4,0 lần.

Theo đó, mức bồi thường, hỗ trợ đối với 1m2 đất chuyên trồng lúa trước đây chỉ 263.460 đồng thì nay sẽ tăng lên 461.370 đồng.