Hàng loạt vi phạm được bỏ qua
Vùng đầm Bạch Thủy nằm bên sông Đà, dưới núi Tản Viên, có phong cảnh đẹp như một bức tranh thủy mặc, nên từ những năm đầu thế kỷ các doanh nghiệp đã nhảy vào tranh chấp dưới danh nghĩa xây dựng các dự án du lịch sinh thái, nghỉ dưỡng.
Sau những cuộc kiện cáo, tranh chấp, lật đổ, Công ty Cổ phần Đầu tư Thăng Long Phú Thọ với sự hậu thuẫn của công ty mẹ là Công ty Cổ phần Tập đoàn Đầu tư Thăng Long (Thanglong Invest) đã trở thành chủ đầu tư dự án du lịch sinh thái lớn bậc nhất vùng đất Tổ.
Theo tài liệu NNVN có được, năm 2012, Công ty Cổ phần Đầu tư Thăng Long Phú Thọ được UBND tỉnh Phú Thọ cho thuê 866.889m2 đất và mặt nước cố định tại các xã Đồng Luận, Trung Thịnh và Trung Nghĩa (huyện Thanh Thủy) để thực hiện dự án đầu tư xây dựng Khu du lịch, biệt thự sinh thái – nghỉ dưỡng Vườn Vua (Vườn Vua resort & villas).
Trong đó, đất sản xuất kinh doanh là hơn 223 nghìn m2 (được thuê với đơn giá hơn 1 nghìn đồng/m2/năm), đất nuôi trồng thủy sản hơn 98 nghìn m2 và mặt nước cố định hơn 545 nghìn m2 (cùng được thuê với đơn giá 345 đồng/m2/năm)...
Tỉnh Phú Thọ đã tỏ rõ sự ưu ái cho chủ đầu tư dự án này bằng việc liên tục miễn tiền thuê đất kể từ khi thực hiện dự án đến hết ngày 31/8/2019. Hai quyết định miễn tiền thuê đất tương ứng với việc từ thời điểm thực hiện dự án đến nay, dự án Vườn Vua gần như chưa đóng góp được gì từ việc sở hữu gần cả trăm ha ở Thanh Thủy.
Đặc biệt, quá trình thực hiện dự án, Công ty Cổ phần Đầu tư Thăng Long Phú Thọ đã để xảy ra hàng loạt sai phạm, thậm chí có những vụ việc có dấu hiệu tiếp tay của chính quyền sở tại.
Thứ nhất, Thanglong Invest tuyên bố trên website của doanh nghiệp này: Dự án đã hoàn thành đầu tư xây dựng giai đoạn 1 hệ thống bất động sản, biệt thự nghỉ dưỡng và đã được UBND tỉnh Phú Thọ chấp thuận chủ trương chuyển đổi phần biệt thự nghỉ dưỡng sang biệt thự để bán.
Dự án cũng đã được phê duyệt điều chỉnh quy hoạch tăng tổng mức đầu tư lên hơn 1.000 tỷ đồng, với quy mô đầu tư là một quần thể du lịch nghỉ dưỡng, vui chơi giải trí, nhà ở để bán gồm hơn 400 biệt thự và toàn bộ hệ thống dịch vụ resort, du lịch nghỉ dưỡng, vui chơi giải trí hoàn chỉnh.
Chủ đầu tư đang tiếp tục xúc tiến mở rộng phát triển một số dự án mới tại địa bàn Vùng du lịch nghỉ dưỡng khoáng nóng Thanh Thủy, Phú Thọ… cùng với quần thể dự án Vườn Vua resort & villas...
Tuy nhiên, quá trình làm việc với Báo NNVN, nhiều cơ quan chức năng liên quan ở Phú Thọ đều khẳng định: Toàn bộ diện tích chủ đầu tư thuê là đất sản xuất kinh doanh và đất nuôi trồng thủy sản, hoàn toàn không được phép mua bán.
Thậm chí, đại diện phòng Tài nguyên - Môi trường, phòng Kinh tế Hạ tầng huyện Thanh Thủy đều khẳng định việc mua bán là trái pháp luật. Vậy mà, khi chúng tôi vào vai những nhà đầu tư tìm hiểu tại Vườn Vua, nhân viên phục vụ ở đây khẳng định: Việc mua bán là bình thường.
Thứ hai, Công ty Cổ phần đầu tư Thăng Long Phú Thọ đã tự ý chuyển mục đích sử dụng đất không đúng quy định đối với 108.266,5m2 đất nuôi thủy sản và đất mặt nước chuyên dùng sang đất thương mại dịch vụ với mục đích xây biệt thự nghỉ dưỡng, xây quầy bar, karaoke, sân tập golf...
Có mặt tại những khu vực này có thể thấy, hàng loạt công trình đồ sộ đang được thi công ồ ạt, rất nhiều công trình được hình thành từ việc san lấp đầm Bạch Thủy. Liên tục những chuyến xe tải chở đất từ những vùng lân cận đang tập trung cho công cuộc lấp hồ, xây dựng. Nhân viên hướng dẫn dự án tiết lộ, cả khu vực đảo hoa Phương Đông và nhiều vị trí khác đều hình thành từ việc lấp đầm xây lên.
Điều đáng quan tâm là trước những sai phạm của chủ đầu tư, UBND tỉnh Phú Thọ và UBND huyện Thanh Thủy đã có những động thái "mở đường" hợp thức hóa cho hành vi sai phạm của Công ty Cổ phần Đầu tư Thăng Long Phú Thọ.
Cụ thể, đối với gần 11ha chuyển đổi mục đích sử dụng đất không đúng quy định, có những diện tích chủ đầu tư đã xây xong 12 căn biệt thự tại khu vực S4 từ năm 2017; hoàn thiện các công trình bếp, 5 phòng karaoke, quầy bar, 11 nhà dãy Shop gới thiệu sản phẩm... từ năm 2016; đang xây dựng hàng loạt biệt thự, nhà tập golf...
Hành vi vi phạm diễn ra từ lâu và kéo dài trong nhiều năm, lẽ ra phải xử lý nghiêm khắc, triệt để, thì thay vào đó ngày 13/12/2019, ông Hồ Đại Dũng, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Phú Thọ đã ký quyết định số 3223/QĐ-UBND cho phép Công ty Cổ phần Đầu tư Thăng Long Phú Thọ chuyển mục đích số diện tích 184.246,4m2 đất nuôi trồng thủy sản tại khác xã Trung Thịnh, Đồng Luận và Trung Nghĩa sang đất thương mại dịch vụ để đầu tư xây dựng Khu du lịch, biệt thự, sinh thái nghỉ dưỡng Vườn Vua theo dự án đầu tư và quy hoạch chi tiết được duyệt.
Trước đó, ngày 21/10/2019, Giám đốc Sở Tài nguyên - Môi trường Phú Thọ quyết định thanh tra 6 doanh nghiệp, trong đó có Công ty Cổ phần Đầu tư Thăng Long Phú Thọ về việc chấp hành các quy định của pháp luật về đất đai, bảo vệ môi trường và tài nguyên nước.
Gần như ngay lập tức, ngày 30/10/2019, ông Khổng Danh Đạt, Chủ tịch UBND huyện Thanh Thủy lại ký quyết định về việc điều chỉnh quy hoạch chi tiết tỷ lệ 1/500 đối với dự án Vườn Vua.
Điều đáng nói, theo quyết định của UBND huyện Thanh Thủy, mục tiêu của việc điều chỉnh quy hoạch có phần điều chỉnh cơ cấu sử dụng đất biệt thự để bán sử dụng vào mục đích biệt thự nghỉ dưỡng, biệt thự du lịch và căn hộ du du lịch...
Tính toán sơ bộ có khoảng hơn 60 căn biệt thự được xây dựng trên diện tích chuyển đổi sai trái của chủ đầu tư, nhưng chỉ bằng quyết định của ông Hồ Đại Dũng và ông Khổng Danh Đạt ký, các sai phạm trước đó đã bị bỏ qua.
Vì vậy, có hay không sự tiếp tay của chính quyền Phú Thọ để Công ty Cổ phần Đầu tư Thăng Long Phú Thọ thoát các sai phạm, đề nghị các cơ quan chức năng làm rõ.
Thấy gì sau những cuộc thanh tra?
Theo tìm hiểu của NNVN, trong giai đoạn Công ty Cổ phần Đầu tư Thăng Long thực hiện dự án Vườn Vua, có ít nhất là 3 đoàn thanh tra của các cấp đã vào cuộc thanh tra dự án này, bao gồm: Thanh tra Sở Tài nguyên – Môi trường tỉnh Phú Thọ, Thanh tra Bộ Tài nguyên – Môi trường, Thanh tra Bộ Văn hóa – Thể thao và Du lịch. Tuy nhiên, kết quả công khai của những cuộc thanh tra này vẫn là dấu hỏi.
Mới đây, từ kết quả thanh tra của Sở Tài nguyên – Môi trường Phú Thọ phát hiện, Công ty Cổ phần Đầu tư Thăng Long Phú Thọ đã thực hiện hành vi vi phạm là khai thác, sử dụng nước dưới đất không có giấy phép với lưu lượng từ 200m3/ngày đến 400m3/ngày đêm tại khu vực dự án Vườn Vua.
Căn cứ quy định pháp luật, Công ty CP đầu tư Thăng Long Phú Thọ bị xử phạt với số tiền là 120 triệu đồng; đồng thời phải thực hiện ngay thủ tục cấp giấy phép khai thác nguồn nước dưới đất và chấp hành các quy định của Luật Tài nguyên nước...
Mặc dù vậy, Thanh tra Sở Tài nguyên – Môi trường Phú Thọ đã không thanh tra lĩnh vực bảo vệ môi trường do nội dung này Bộ Văn hóa – Thể thao và Du lịch đã thanh tra. Kết quả là mặc dù phát hiện chủ đầu tư có nhiều vi phạm nhưng Sở Tài nguyên – Môi trường Phú Thọ đã không kiến nghị xử lý.
Cụ thể các vi phạm như không báo cáo kết quả giám sát chất thải định kỳ, không báo cáo về việc điều chỉnh quy hoạch; trong quá trình hoạt động, chủ đầu tư đã đưa vào vận hành các công trình như nhà đón tiếp, nhà cán bộ công nhân viên, nhà điều hành, bể nước, sân tennis, nhà hàng sen, nhà biệt thự Pháp, nhà phú ông, nhà phố cổ... nhưng chưa lập hồ sơ xác nhận hoàn thành công trình bảo vệ môi trường trình cấp có thẩm quyền kiểm tra, xác nhận...
Thiết nghĩ, các cơ quan Bộ Tài nguyên - Môi trường, Bộ Văn hóa - Thể thao và Du lịch, Sở Tài nguyên – Môi trường Phú Thọ cần công khai các quyết định thanh tra tại dự án Vườn Vua để làm rõ những sai phạm đang diễn ra ở dự án này.
Trong khi chủ đầu tư có những biểu hiện thách thức luật pháp thì người dân địa phương đang vô cùng bức xúc đối với dự án này.
Đã là lần thứ hai ông Hà Ngọc Viên, Chủ tịch UBND xã Đồng Trung ký văn bản gửi chủ đầu tư yêu cầu xử lý vấn đề tiêu úng khu vực Bến Đá xong trước mùa mưa lũ. Tuy nhiên, đã quá thời hạn nhưng chủ đầu tư vẫn chưa thực hiện.
“Công ty chưa cung cấp được báo cáo đánh giá tác động môi trường của dự án để UBND xã Đồng Trung làm cơ sở theo dõi giám dát thực hiện dự án”, văn bản nêu rõ.
Là một trong những hộ dân sống cạnh đầm Bạch Thủy, bà Nguyễn Thị Loan ở thôn Bến Đá bức xúc: Họ lấp hết đầm nên nước không thoát được, chúng tôi đã kêu nhiều lắm rồi nhưng có xử lý được đâu.