Quảng Nam: Hàng chục ha lúa lai nguy cơ mất mùa

* Sở nói một đường, huyện một nẻo! 

Gần đây, hàng trăm hộ nông dân ở các xã Hiệp Thuận, Thăng Phước, Bình Lâm, Quế Bình, Bình Sơn, Hiệp Hoà của huyện Hiệp Đức (Quảng Nam) luôn nơm nớp nỗi lo mất mùa vì toàn bộ 24 ha lúa lai thương phẩm TH3-3 của họ đồng loạt trổ sớm hơn so với dự kiến 20-30 ngày.

Trong báo cáo số 18/BC-UBND, ngày 24/2/2010 gửi lãnh đạo UBND tỉnh Quảng Nam và các đơn vị liên quan của UBND huyện Hiệp Đức cho rằng, trước khi triển khai canh tác 24 ha lúa lai TH3-3, ngành chức năng huyện đã tổ chức tập huấn kỹ thuật cho nông dân nhằm thực hiện theo đúng quy trình hướng dẫn của Sở NN-PTNT. Do điều kiện thời tiết ở miền núi thường rét nên huyện đã bố trí gieo sạ giống lúa này từ 25-30/12/2009. Do trổ sớm hơn 20-30 ngày, trong khi nông dân chưa bón phân đón đòng nên diện tích sản xuất giống lúa lai TH3-3 chắc chắn sẽ đạt năng suất thấp và thua xa so với giống lúa thuần. Và, cũng tại báo cáo này, UBND huyện Hiệp Đức đã chính thức đề nghị Cty Cổ phần Giống Nông - Lâm nghiệp Quảng Nam (đơn vị cung ứng nguồn giống lúa trên) phải phối hợp với huyện để kiểm tra, có hướng đền bù thoả đáng cho nông dân theo đúng hợp đồng cam kết.

Ông Trần Vinh Quang - Giám đốc Cty Cổ phần Giống Nông – Lâm nghiệp Quảng Nam lại cho rằng: “Nếu đúng như những gì ông Bùi Duy Khánh - Phó Chủ tịch UBND huyện Hiệp Đức đề cập trong văn bản trên thì việc huyện Hiệp Đức tổ chức cho nông dân gieo sạ 24 ha lúa lai TH3-3 từ ngày 25-30/12/2009 là đã làm sai khung thời vụ do UBND tỉnh quy định. Bởi, TH3-3 là giống lúa trung ngày (có thời gian sinh trưởng 110-120 ngày) nên UBND tỉnh Quảng Nam đưa ra lịch xuống giống là từ ngày 01-10/01/2010. Sạ sớm thì lúa trổ sớm, đó là lẽ đương nhiên!”.

Lật tìm lại lịch thời vụ của tỉnh này, chúng tôi nhận thấy, lời ông Quang nói là hoàn toàn đúng. Vậy nhưng, nếu đối chiếu một cách cụ thể, khách quan thì khoảng thời gian nông dân gieo sạ “lệch” lịch thời vụ (5-15 ngày) so với thời gian lúa trổ sớm hơn dự kiến (20-30 ngày) thì rõ ràng lỗi chưa hẳn đã thuộc về ngành nông nghiệp Hiệp Đức và nông dân hoàn toàn.

Để rộng đường dư luận, chúng tôi đã trao đổi trực tiếp với cơ quan chuyên môn của tỉnh Quảng Nam về vấn đề này. Ông Nguyễn Văn Tân – Trưởng phòng Kỹ thuật Sở NN-PTNT Quảng Nam nói: "TH3-3 là giống lúa lai đã được Bộ NN-PTNT công nhận là giống lúa Quốc gia. Qua một vài vụ sản xuất khảo nghiệm trên nhiều đồng đất ở Quảng Nam cho thấy, giống lúa này có khả năng chống chịu với thời tiết khắc nghiệt, ít bị sâu bệnh gây hại, năng suất cao (60-65 tạ/ha), chất lượng gạo tốt... nên vụ đông xuân 2009-2010 này đã được đưa vào cơ cấu giống của tỉnh Quảng Nam. Việc 24 ha lúa lai TH3-3 ở Hiệp Đức trổ sớm hơn dự kiến 20-30 ngày là không có gì “bất thường” cả". Theo ông Tân, những năm trước, thường thì thời điểm trước, trong, sau Tết Nguyên đán trời hay se lạnh, nắng ít (thậm chí có mưa) nên gần như toàn bộ diện tích lúa đông xuân đồng loạt trổ rộ vào ngày 15/3 dương lịch. Còn năm nay, suốt hơn 1 tháng, nắng nóng kéo dài liên tục, nền nhiệt độ tăng cao nên cây lúa đã rút ngắn thời gian sinh trưởng vì vậy dẫn đến tình trạng trổ sớm.

Ông Võ Văn Cường - Phó Giám đốc Sở NN-PTNT tỉnh Quảng Nam cho biết, giống lúa lai 2 dòng TH3-3 thực tế đã đưa vào sản xuất tại các huyện Đại Lộc, Duy Xuyên, Thăng Bình, TP Hội An từ năm 2006 đến nay. Vụ đông xuân 2009-2010 này Cty Cổ phần Giống Nông – Lâm nghiệp Quảng Nam đã xuất kho 1.250 kg lúa giống TH3-3, gieo trồng trên diện tích khoảng 300 ha. Vụ đông xuân 2009-2010 này, gặp nắng nóng kéo dài, lúa có rút ngắn thời gian sinh trưởng. Không chỉ TH3-3 trổ sớm mà các giống lúa khác cũng trổ sớm hơn bình thường khoảng 10 ngày. Riêng ở Hiệp Đức, giống lúa TH3-3 trổ sớm hơn 15-20 ngày là do nơi đó gieo trước lịch thời vụ. Mới có 65 ngày mà đã trổ, dự kiến thời gian sinh trưởng là 92-95 ngày, so với qui trình là 110-115 ngày.