Rác thải giăng kín lòng hồ Bản Vẽ

Mặc dù bão lũ đã ngớt trên địa bàn tỉnh Nghệ An nhưng hậu quả để lại vẫn còn đó. Mưa lớn triền miên kéo theo lượng lớn tạp chất từ thượng nguồn đổ về đã “bóp ngẹt” lòng hồ thủy điện Bản Vẽ.

Việc này không chỉ gây khó khăn cho quá trình di chuyển của các phương tiện đường thủy, nghiêm trọng hơn còn đe dọa lòng hồ Bản Vẽ. Việc mưa lớn cục bộ kéo dài, nước lũ từ thượng nguồn đổ về như trút khiến nhiều thủy điện buộc phải tiến hành xả lũ để tránh nguy cơ vỡ đập. Tại thủy điện Bản Vẽ, lượng nước đổ vào lòng hồ lúc cao điểm (ngày 30/8) đạt đến 4.200 m3/s.

Rác thải ngập kín lòng hồ thủy điện

Nước lũ tràn về với tốc độ kinh người nhấn chìm nhà cửa, tài sản, cuốn phăng nhiều vật dụng cùng cơ man tạp chất, biến lòng hồ thành một bãi chứa đậm đặc khổng lồ. Dễ nhận thấy rác giăng kín khắp nẻo, kéo dài hàng km, ken đặc nhất là các xã Hữu Khuông, Mai Sơn, Nhôn Mai của huyện Tương Dương.

Anh Phạm Viết Sơn, một người nhiều năm công tác ở huyện Tương Dương khẳng định: “Sau lũ, rác theo dòng trôi về thì năm nào cũng có, tuy nhiên nhiều bất thường như năm nay là chuyện hiếm. Lòng hồ bị bịt kín gây khó khăn đi lại đã đành, nếu không sớm có biện pháp xử lý triệt để thì môi trường lòng hồ ảnh hưởng, xáo trộn lớn đến cuộc sống người dân”.

Cần biết rằng, sau đợt mưa lũ vào tháng 7/2018 lượng rác thải sinh khối (thực vật, xác gia súc, gia cầm…) xuất hiện tương đối dày ở lòng hồ thủy điện Bản Vẽ, đặc biệt là khu vực xã Nhôn Mai, huyện Tương Dương. Sở TN-MT Nghệ An đã phải ban hành công văn kiến nghị UBND tỉnh yêu cầu Công ty CP Thủy điện Bản Vẽ cử người đi thu dọn rác. Bởi việc để xảy ra ô nhiễm vùng đầu nguồn lòng hồ thủy điện thuộc trách nhiệm của công ty.

Tuy nhiên công ty thủy điện khăng khăng bảo vệ quan điểm, việc thu dọn sinh khối, thực vật trôi nổi vùng lòng hồ không phải… trách nhiệm của họ. Họ lập luận: “Trong điều kiện thời tiết bình thường, không có hiện tượng chất rắn trôi nổi tập trung vùng đầu nguồn lòng hồ. Khi xảy ra lũ lớn, các loại chất rắn trôi nổi chủ yếu là các loại cây, cành cây thân gỗ, tre, nứa… trên bề mặt lưu vực bị nước cuốn về. Như vậy, đây là trường hợp ô nhiễm môi trường do thiên tai”.

Sở TN-MT Nghệ An yêu cầu DN thủy điện có trách nhiệm... dọn rác

Cho rằng chủ đầu tư cố tình thoái thác trách nhiệm, ngày 05/9/2018, Sở TN-MT Nghệ An lại tiếp tục ban hành văn bản kiên quyết yêu cầu “chủ đầu tư các công trình thủy điện trên địa bàn tỉnh phải thực hiện đầy đủ các nội dung tại báo cáo đánh giá tác động môi trường/đề án bảo vệ môi trường đã được phê duyệt; thường xuyên thực hiện vệ sinh, thu dọn lòng hồ đảm bảo vệ sinh môi trường và an toàn hồ đập”.

Không hiểu sau liên tiếp các "trát" dọc rác của quý Sở TN- MT, doanh nghiệp thủy điện, trong đó có chủ đầu tư thủy điện Bản Vẽ có chấp hành?

Đã không chấp hành, Công ty CP Thủy điện Bản Vẽ còn "kể công", viện dẫn những lợi ích đã mang lại cho tỉnh Nghệ An, trong đó hàng năm công ty nộp thuế, phí liên quan (thuế tài nguyên, phí dịch vụ môi trường rừng, tiền cấp quyền khai thác tài nguyên nước) cho tỉnh khoảng... 110 tỷ đồng.

Anh Khôi