Khi thuốc BVTV phun lên bất kỳ cây trồng nào thì tỷ lệ cây hấp thu cao nhất chỉ khoảng 60%, còn lại 40% hòa lẫn vào nước, thấm vào đất và hòa vào không khí. Tất cả những gì độc hại của dư lượng thuốc BVTV gần như người dân hứng chịu.
Ông Lê Văn Trung, Chủ nhiệm HTX Rau an toàn Thành Lợi (xã Thành Lợi, huyện Bình Tân, Vĩnh Long) nói: Một vấn đề lớn đang rất cần lời giải đáp đó là: Vì sao dịch bệnh ngày một nhiều và liên tục kháng thuốc BVTV. Phải chăng ngành BVTV chưa đi sát với nông dân trong việc tìm ra nguyên nhân và xây dựng mô hình chuẩn để hướng nông dân loại dần thuốc BVTV hóa học, ứng dụng sinh học vào SX. Mặt khác, sâu bệnh phát sinh hiện nay có phải là sự kích thích của những sản phẩm lạ trên thị trường?
Qua khảo sát, nông dân lạm dụng thuốc BVTV thì tiêu diệt nhiều thiên địch có lợi. Dư lượng thuốc BVTV trong SX nông nghiệp đang làm tổn hại môi trường nước, đất, không khí. Độc chất tích tụ ngày một nhiều thì khó mà hướng đến mục tiêu phát triển nông nghiệp xanh và sạch. Mặt khác, ngoài thị trường xuất hiện rất nhiều sản phẩm thuốc BVTV, bán tràn lan tại các đại lý. Còn nhớ, trước đây có loại thuốc của Trung Quốc diệt chuột rất hay nhưng loại thuốc này cũng kích thích cho chuột sinh sản nhiều.
Vùng khoai lang huyện Bình Tân (Vĩnh Long) có hơn 9.000 ha và hằng ngày người dân phải mua thuốc BVTV về “tưới” phòng ngừa sâu đục củ. Thực tế dân trồng khoai lang cũng rất sợ thuốc BVTV nhưng không sử dụng thì dịch hại tấn công không có sản phẩm để bán. Ứng dụng sản phẩm sinh học nghe nói có hiệu quả, nhưng vì giá cao nên nhiều người vẫn chọn thuốc BVTV hóa học để giảm giá thành.
PGS.TS Phạm Văn Kim, Khoa Nông nghiệp và sinh học ứng dụng, ĐH Cần Thơ cho rằng: Chuyển nông nghiệp hóa chất sang nông nghiệp hữu cơ là một quan điểm rất tích cực. Tuy nhiên, nhất thời nếu sử dụng phân hữu cơ và không dùng thuốc trừ sâu bệnh trong SX thì khó được đông đảo nông dân hưởng ứng. Bởi lẽ, nông nghiệp hữu cơ chỉ có thể tồn tại khi thị trường nông sản hữu cơ có giá cả đặc biệt cao, còn ngược lại thì nông dân không thể sống nổi.
Cũng theo PGS.TS Phạm Văn Kim: Quan điểm trung dung là gia tăng sử dụng phân hữu cơ và giảm sử dụng chất hóa học trong SX nông nghiệp xuống đến mức có thể được. Tuy nhiên, khi ứng dụng thực tiễn đòi hỏi đầu tư kiến thức khoa học kỹ thuật rất cao. Các chương trình IPM, 3 giảm 3 tăng là những bước đi đã cho thấy hiệu quả. Song, chính sách nào để khuyến khích nông dân áp dụng triệt để vẫn là một vấn đề ở tầm vĩ mô.
Ông Lê Văn Trung, Chủ nhiệm HTX rau an toàn Thanh Lợi, nói: Đã 2/3 đời người gắn bó với đồng ruộng tôi thấy gần đây trên thị trường có quá nhiều nhãn hiệu thuốc BVTV, nông dân không thể phân biệt được. Chính việc sử dụng không đúng thuốc, không đúng liều lượng đã dẫn đến tình trạng sâu rầy kháng thuốc.
