Ngày 24/9, tại TP Lào Cai đã tiến hành Hội nghị sơ kết 3 năm thực hiện Chương trình mục tiêu Quốc gia xây dựng NTM khu vực miền núi phía Bắc. Tới dự và chỉ đạo hội nghị có Phó Thủ tướng Vũ Văn Ninh - Trưởng ban Chỉ đạo Trung ương, Bộ trưởng Bộ NN-PTNT Cao Đức Phát - Phó Trưởng ban Chỉ đạo Trung ương thực hiện Chương trình mục tiêu Quốc gia về xây dựng NTM.
Tham dự Hội nghị có các Bộ: Tài Chính, Kế hoạch-Đầu tư, Xây dựng, Giao thông Vận tải, Lao động Thương binh và Xã hội, Văn hóa Thể thao và Du lịch, UB Dân tộc, Ban Chỉ đạo Tây Bắc, Ban Chỉ đạo thực hiện Chương trình xây dựng NTM 15 tỉnh miền núi phía Bắc cùng một số đồng chí cố vấn Ban Chỉ đạo xây dựng NTM Trung ương: Lê Huy Ngọ, nguyên Bộ trưởng Bộ NN-PTNT, Hồ Xuân Hùng, nguyên Thứ trưởng Bộ NN-PTNT.
Phó Thủ tướng Vũ Văn Ninh phát biểu chỉ đạo hội nghị
Khai mạc Hội nghị, Bộ trưởng Cao Đức Phát đánh giá cao việc triển khai Chương trình xây dựng NTM 3 năm qua của các tỉnh miền núi phía Bắc trong việc xây dựng quy hoạch, bố trí nguồn vốn, triển khai thực hiện các tiêu chí xây dựng NTM. Do đặc thù của các tỉnh miền núi về điều kiện tự nhiên, kinh tế, xã hội chưa phát triển... dẫn tới tiến độ xây dựng NTM còn chậm so yêu cầu. Việc tổ chức sơ kết 3 năm thực hiện Chương trình mục tiêu quốc gia xây dựng NTM khu vực miền núi phía Bắc để Ban Chỉ đạo Trung ương đánh giá toàn diện việc thực hiện xây dựng NTM tại các tỉnh miền núi phía Bắc, đồng thời đề xuất các cơ chế chính sách phù hợp từng địa phương để thực hiện có hiệu quả Chương trình xây dựng NTM, làm cơ sở nhằm thay đổi kinh tế, xã hội nâng cao đời sống của cộng đồng các dân tộc tại các tỉnh này.
Theo báo cáo của Ban chỉ đạo Trung ương, 3 năm qua đã chuyển đổi mạnh cơ cấu SX nông lâm nghiệp, đưa nhiều giống lúa mới có năng suất, chất lượng cao vào SX, tạo ra những đột phá về năng suất, đảm bảo cơ bản nhu cầu lương thực cho người dân. Những vùng cây hàng hóa tập trung có thế mạnh xuất khẩu như chè, quế, hồi... chiếm tỷ trọng cao so với toàn quốc, trong đó chè 65,7%, cây ăn quả 23%, ngô 36%. Chăn nuôi phát triển mạnh, đàn trâu có 1,56 triệu con chiếm gần 60% đàn trân cả nước, đàn bò có 0,95 triệu con, chiếm 17%, đàn dê có 0,53 triệu con chiếm 43%. Khu vực miền núi phía Bắc là trung tâm phát triển cây nguyên liệu giấy và phát triển nghề rừng, trong 3 năm qua đã trồng được gần 46.000 ha rừng phòng hộ chiếm 49% diện tích cả nước, 304.000 ha rừng sản xuất, chiếm 52% diện tích cả nước, sản lượng gỗ khai thác hằng năm bằng 30% cả nước. Với sự phát triển mạnh kinh tế NLN không chỉ nâng cao đời sống cho người dân còn góp phần tích cực cho việc xây dựng NTM có hiệu quả.
Vốn xây dựng NTM được huy động từ nhiều nguồn vốn khác nhau: Vốn ngân sách, dân tự đóng góp, kết hợp lồng ghép các chương trình, tổng số vốn đã huy động và đầu tư 92.172 tỷ đồng, trong đó vốn ngân sách là 65%, vốn nhân dân góp là 3,8% số còn lại là vốn vay và các DN tham gia đóng góp.
Cuộc sống của người dân nơi triển khai xây dựng NTM đang dần được cải thiện, sau 3 năm thu nhập bình quân đầu người tăng 35%, tỷ lệ hộ nghèo giảm 7% so với trước khi triển khai Chương trình. Bình quân các xã đạt 6,3/19 tiêu chí NTM, tăng 2,6 tiêu chí so với điều tra ban đầu. Việc tăng các chỉ tiêu toàn khu vực thấp hơn so với bình quân cả nước là 8,06 tiêu chí.
Để Chương trình xây dựng NTM khu vực miền núi phía Bắc đạt hiệu quả, Bộ NN-PTNT đề xuất với Chính phủ cần xây dựng chính sách đặc thù phù hợp với điều kiện kinh tế, xã hội miền núi trong việc phát triển hạ tầng nông thôn và SX nông lâm nghiệp: Nhà nước hỗ trợ 100% kinh phí xây dựng trục giao thông xã, 70 - 80% trục giao thông thôn bản và liên xóm, hỗ trợ 50 - 70% kinh phí xây công trình cấp nước tập trung và các công trình thủy lợi có nguồn vốn lớn, tăng vốn cho việc di dân tái định cư những nơi xây dựng các công trình thủy điện, khu vực có nguy cơ sạt lở cao... gắn với việc quy hoạch xây dựng NTM.
Tại Hội nghị này, các tỉnh: Lào Cai,Tuyên Quang, Phú Thọ, Bắc Kạn, Điện Biên, Sơn La, Cao Bằng, Lạng Sơn đã trình bày các báo cáo tham luận, mỗi tỉnh đều có những kinh nghiệm và cách làm hiệu quả phù hợp với điều kiện kinh tế, xã hội từng địa phương. Để hoàn thành Chương trình mục tiêu Quốc gia xây dựng NTM đòi hỏi việc vận dụng sáng tạo các chính sách, tập trung các nguồn vốn, nguồn lực sẵn có của địa phương để xây dựng NTM.
