Trải mấy ngàn năm, nhìn lại Việt Nam ta tự xưa tới nay, dù lúc nước nhà giữ nền độc lập hay khi quốc gia bị ngoại bang đánh cắp mất tự do, dân tộc vẫn đau đáu và quyết giữ quốc tín sinh tử, mất còn: Nước “được gọi là một nước thì phải có nhân dân, có đất đai, có chủ quyền. Thiếu một trong ba cái ấy đều không đủ tư cách làm một nước. Trong ba cái đó thì nhân dân là quan trọng nhất. Không có nhân dân thì đất đai không thể còn, chủ quyền không thể lập; Nhân dân còn thì nước còn; Nhân dân mất thì nước mất”; “Dân là Dân nước, nước là nước Dân”; “Sông phía bắc, biển phía đông/ Nếu không Dân cũng là không có gì”!
Sức mạnh nhân dân vô địch!
Đó chính là bài học hưng vong, kinh nghiệm còn mất của nước nhà, càng chứng thực những điều thiêng liêng riêng có, làm nên tính quy luật sinh tồn và phát triển trường kỳ của Dân tộc Việt Nam mấy ngàn năm, kể từ khi mở nước tới nay!
*
* *
Nhớ lại 77 năm trước, khi Nhà nước non trẻ của nhân dân vừa tròn 45 ngày, trên số 69 báo Cứu quốc, ra ngày 17/10/1945, trong “Thư gửi Ủy ban nhân dân các kỳ, tỉnh, huyện và làng”, Hồ Chí Minh với tư cách là người đứng đầu Nhà nước, Người khẳng định: “Ngày nay, chúng ta đã xây dựng nên nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa, nhưng nếu nước được độc lập mà dân không hưởng hạnh phúc, tự do, thì độc lập cũng chẳng có nghĩa lý gì”.
Đó là mục tiêu tối thượng của nước Việt Nam Dân chủ cộng hòa!
Vì, “trong bầu trời không gì quý bằng nhân dân. Trong thế giới không gì mạnh bằng lực lượng đoàn kết của nhân dân” - Chủ tịch Hồ Chí Minh đã viết như rút từ tâm can như vậy. Đó là một tư tưởng bất hủ của Người về nhân dân và niềm tin vào sức mạnh của nhân dân.
Chính vì thế, hai thành tố Tự do, Hạnh phúc trong ba thành tố quan trọng của tiêu ngữ thiêng liêng đặt dưới quốc hiệu Việt Nam mệnh hệ tới nhân dân là: “Độc lập - Tự do - Hạnh phúc”.
Tiêu ngữ thiêng liêng ấy càng hàm súc và tỏa sáng sự vật vã của lịch sử, rằng muốn biết nhân dân còn mất thế nào thì xem cái quyền của nhân dân còn mất thế nào. Dân quyền mà được đề cao thì nhân dân được tôn trọng, mà nước cũng mạnh. Dân quyền bị xem nhẹ, thì dân bị coi khinh, mà nước yếu. Dân quyền hoàn toàn mất thì dân mất mà nước cũng mất. Dân mất tức là có dân cũng như không có dân vậy.
Tiêu ngữ ấy ghi dưới quốc hiệu nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa nay là Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam là hiện thân khát vọng của toàn dân tộc; là sự hiện thực hóa tâm nguyện và ý chí "tự do cho đồng bào tôi, độc lập cho Tổ quốc tôi, đấy là tất cả những điều tôi muốn; đấy là tất cả những điều tôi muốn…”, ngay từ những năm 1920 của Hồ Chí Minh.
Độc lập - Tự do - Hạnh phúc chính những quyền làm người cao cả nhất theo Hiến chương Liên hợp quốc và Công ước quốc tế về quyền con người, song những quyền đó chỉ được thực thi trong một quốc gia độc lập. Vì những giá trị cao quý đó, suốt chiều dài lịch sử, nhân loại tiến bộ, trong đó có nhân dân Việt Nam đã không sợ hy sinh, gian khổ đấu tranh để giành giành lại nền độc lập thật sự của đất nước.
Và, những nỗ lực của nhân dân Việt Nam trong đấu tranh giành lại nền độc lập dân tộc và thống nhất Tổ quốc, dưới ngọn cờ của Đảng, cũng chính là để bảo đảm cho mọi người Việt Nam được thụ hưởng đầy đủ nhất quyền con người; trong đó, có quyền được sống trong hòa bình, độc lập, tự do và quyền tự quyết của dân tộc giữ gìn vận mệnh và phát triển con đường tương lai của Tổ quốc.
Đó cũng là sự phát triển ở tầm cao mới khát vọng của mấy ngàn năm của dân tộc Việt Nam, kể từ khi mở nước tới nay!
*
* *
Từ trong lịch sử dân tộc mấy nghìn năm, nhất là gần 100 năm nay, càng cho chúng ta một bài học lớn về giá trị của độc lập không có nghĩa là tự cô lập mình, tự mình khép kín; và bằng mọi giá kiên quyết bảo vệ nền độc lập đó, quyết không bị chi phối hay bị lệ thuộc từ bất cứ phía nào trên con đường phát triển đất nước thịnh vượng và nhân văn… Đó là nghệ thuật phát triển sự độc lập sáng tạo, thống nhất trong đa dạng, tự chủ và tự quyết trong hội nhập quốc tế của chúng ta trên con đường vươn tới hùng cường, trong dòng chảy của thời đại ngày nay.
Không thể có một nền độc lập chân chính nếu quốc gia dân tộc không có quyền tự quyết, dân tộc không thể có chủ quyền thực sự nếu không thống nhất toàn vẹn, Nhân dân không thể có tự do và hạnh phúc nếu dân tộc bị lệ thuộc vào dân tộc khác hoặc đất nước bị hay tự cùm trói mình bởi quốc gia khác, dù dưới hình thức này hay mức độ kia. Đó là khát vọng cháy bỏng và tiếng gọi thiêng liêng của thời đại đối với tất cả các quốc gia dân tộc trên thế giới hiện nay. Nền độc lập hoàn toàn, thật sự ấy, phải là quyền tự nhiên, thiêng liêng, vô cùng quý giá và bất khả xâm phạm của các quốc gia dân tộc.
Đất nước phải độc lập trên tất cả các mặt kinh tế, chính trị, quân sự, ngoại giao. Đó là chính là chủ quyền quốc gia tự quyết. Chủ tịch Hồ Chí Minh khẳng định: Nước Việt Nam là của người Việt Nam, do dân tộc Việt Nam quyết định, nhân dân Việt Nam không chấp nhận bất cứ sự can thiệp nào từ bên ngoài. Đó là hiện thân và sự phát triển vẻ vang của tinh thần độc lập tự do, thống nhất quốc gia, danh dự của dân tộc trải mấy ngàn năm của tổ tiên ta, không gì và không lực lượng nào có thể làm vấy bẩn, đe dọa và khuất phục nổi! Đó là cội nguồn của tự do và hạnh phúc. Khi một dân tộc không tự lực cánh sinh mà cứ ngồi chờ dân tộc khác giúp đỡ thì không xứng đáng được độc lập, như chính Người chỉ dẫn. Nghĩa là, "mỗi một người dân phải hiểu: Có tự lập mới độc lập, có tự cường mới tự do".
Đó là phương lược bảo vệ và phát triển nền độc lập, tự do của Tổ quốc từ sớm, từ xa, bảo vệ lợi ích quốc gia dân tộc thật chủ động và vững chãi.
Nếu trong nền độc lập đó, ở mỗi quốc gia dân tộc, dù ở châu Á tới châu Âu và trên khắp mặt địa cầu, mọi người, dù là ai, nếu không được ấm no, tự do, hạnh phúc, thì nền độc lập ấy chẳng có nghĩa gì. Đó là quy luật phát triển một cách bền vững đối với mọi quốc gia dân tộc, dù ở bất cứ châu lục nào!
Đối với chúng ta, đây không chỉ là nhu cầu của sự tồn tại dân tộc, nhu cầu tình cảm dân tộc mà còn trở thành động lực cách mạng, làm nên sức mạnh tổng hợp bảo vệ nền độc lập, chủ quyền đất nước và sự thống nhất toàn vẹn của Tổ quốc. “Đó là con đường sống của Nhân dân Việt Nam”. Đó chính là chân lý “Không có gì quý hơn độc lập tự do”. Đó không chỉ là lý tưởng mà còn là lẽ sống của dân tộc ta, đồng thời, còn là mục tiêu và nguồn cổ vũ chung đối với các dân tộc bị áp bức và nô dịch trên toàn thế giới.
Tư tưởng độc lập, tự do, thống nhất đất nước càng tỏa sáng tất cả vì con người, vì dân tộc; lấy con người làm mục tiêu tối thượng, lấy dân tộc làm động lực của mọi sự phát triển trở thành quy luật phát triển một cách nhân văn của Việt Nam, phù hợp với các quốc gia dân tộc tiến bộ trên thế giới. Nhân dân phải là trung tâm mà mọi sự đổi mới, phát triển xoay chung quanh chứ tuyệt đối không phải nhân dân xoay chung quanh đổi mới, phát triển, vì Đất nước hùng cường.
Đó chính là sự phát triển tới đỉnh cao sự thống nhất sức mạnh dân tộc Việt Nam hòa trong dòng chảy sức mạnh và sự phát triển của thời đại ngày nay.
Đó cũng chính là mục tiêu tối thượng và thiêng liêng của nước Việt Nam độc lập, dưới ngọn cờ nhân văn của Đảng.
*
* *
Lý tưởng Ðộc lập - Tự do - Hạnh phúc đã không chỉ là khát vọng mà còn là hệ giá trị vô giá và trở thành trở thành lẽ sống, lý tưởng phấn đấu, hy sinh mà Đảng ta và nhân dân kiên định thực hiện, dưới ngọn cờ của Đảng, vì một nước Việt Nam hòa bình, độc lập và thống nhất, trên hành trình xã hội chủ nghĩa.
Để thực thi trọng trách lịch sử vẻ vang đó, Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng tiếp tục khẳng định: “Trong chế độ chính trị xã hội chủ nghĩa, mối quan hệ giữa Đảng, Nhà nước và nhân dân là mối quan hệ giữa các chủ thể thống nhất về mục tiêu và lợi ích; mọi đường lối của Đảng, chính sách, pháp luật và hoạt động của Nhà nước đều vì lợi ích của nhân dân, lấy hạnh phúc của nhân dân làm mục tiêu phấn đấu”. Xã hội chúng ta xây dựng với giá trị cốt lõi, bền vững và tốt đẹp mà nhân loại tiến bộ hướng tới: “xã hội mà mọi người có cuộc sống ấm no, tự do, hạnh phúc, được tạo điều kiện để phát triển toàn diện”, thực sự vì con người; sự phát triển về kinh tế đi đôi với tiến bộ và công bằng xã hội; một xã hội nhân ái, đoàn kết, tương trợ lẫn nhau, hướng tới các giá trị tiến bộ, nhân văn; sự phát triển bền vững, hài hòa với thiên nhiên để bảo đảm môi trường sống trong lành cho các thế hệ hiện tại và tương lai; một hệ thống chính trị mà quyền lực thực sự thuộc về nhân dân, do nhân dân và phục vụ lợi ích của nhân dân.
Độc lập dân tộc là điều kiện nền tảng để thực thực hiện mục tiêu để nhân dân đạt tới tự do và hạnh phúc. Vì thế, việc giành lại nền độc lập của dân tộc năm 1945 không phải là mục đích cuối cùng mà là điều kiện để trên cơ sở đó, Đảng và Nhà nước ta mang lại tự do, hạnh phúc cho nhân dân. Nghĩa là “làm sao cho nước ta được hoàn toàn độc lập, dân ta được hoàn toàn tự do, đồng bào ai cũng có cơm ăn áo mặc, ai cũng được học hành” - một phẩm giá dân tộc cao cả và thiêng liêng nhất.
Và, tới lượt mình, mỗi người dân Việt Nam luôn cảm nhận toàn vẹn hơn và sâu sắc hơn giá trị của độc lập, tự do, của quyền được sống trong Độc lập - Tự do - Hạnh phúc, để thực hiện trách nhiệm bảo vệ nền độc lập của Tổ quốc, vì một nước Việt Nam Độc lập - Tự do - Hạnh phúc. “Chúng ta cần một xã hội phát triển vì con người, không bóc lột người, không xâm phạm nhân phẩm vì lợi nhuận”.
Đó là tương lai phát triển tất yếu của Việt Nam trong thời đại ngày nay!
Lúc này, hơn hết lúc nào, luôn nhớ rằng “Ý dân là ý trời”. Là một Đảng cầm quyền, là Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa của nhân dân, do nhân dân và vì nhân dân, trong mọi công việc, Đảng và Nhà nước khi xác định “dân là gốc” thì “đừng có làm điều gì trái ý dân”. “Chúng ta phải ghi tạc vào đầu cái chân lý này: Dân rất tốt. Lúc họ đã hiểu thì việc gì khó khăn mấy họ cũng làm được, hy sinh mấy họ cũng không sợ”.
Và, khi coi dân là chủ, là gốc, thì Đảng, Chính phủ, cán bộ, đảng viên phải phục vụ nhân dân, phụng sự Tổ quốc. “Chế độ ta là chế độ dân chủ, nghĩa là nhân dân làm chủ. Đảng ta là Đảng lãnh đạo, nghĩa là tất cả các cán bộ, từ Trung ương đến khu, đến tỉnh, đến huyện, đến xã, bất kỳ ở cấp nào và ngành nào - đều phải là người đày tớ trung thành của nhân dân”.
Khi Đảng và Nhà nước “lấy dân làm gốc”, phải toàn tâm toàn ý đốc lòng và hết sức hoàn thành trách nhiệm, bổn phận với dân, không chỉ bảo vệ lợi ích của nhân dân mà sâu xa hơn là tin dân, trọng dân, gần dân, hiểu dân, bàn bạc với dân, học hỏi dân, phục vụ nhân dân. Đó là cội nguồn bền vững của nền độc lập dân tộc. Chăm lo và vun đắp lợi ích nhân dân chính là phát triển và chủ động bảo vệ lợi ích cao nhất của quốc gia từ sớm, từ xa, gìn giữ sự thống nhất toàn vẹn của Tổ quốc từ gốc và bền vững.
Lúc này, hơn hết lúc nào, “Muốn cho dân yêu, muốn được lòng dân, việc gì có lợi cho dân phải hết sức làm, việc gì có hại cho dân phải hết sức tránh. Hết thảy những việc có thể nâng cao đời sống vật chất và tinh thần của dân phải được Đảng và Chính phủ đặc biệt chú ý. Muốn được dân yêu, muốn được lòng dân, trước hết phải yêu dân, phải đặt quyền lợi của dân trên hết thảy” một cách thật trong sáng và thật thành tâm. Nghĩa là, yêu dân, đặt quyền lợi của dân trên hết thảy, phải là lý tưởng thường trực thống nhất trong suy nghĩ và hành động của mỗi cán bộ, đảng viên. Nên nhớ rằng, “Ta được lòng dân thì ta không sợ gì cả”, “Làm đúng ý nguyện của dân thì ắt thành. Làm trái ý nguyện của dân thì ắt bại”. Lúc này, càng phải nhớ rằng: “Lúc nào dân ta đoàn kết muôn người như một thì nước ta độc lập, tự do. Trái lại lúc nào dân ta không đoàn kết thì bị nước ngoài xâm lấn”.
Và vì thế, “Đảng cần phải có kế hoạch thật tốt để phát triển kinh tế và vǎn hóa, nhằm không ngừng nâng cao đời sống của nhân dân”. Trong “kế hoạch thật tốt” ấy, nhất định phải đẩy mạnh công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước phát triển kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa trên nền tảng số; hình thành nền văn hóa tiên tiến kết hợp với phát triển con người; nâng cao đời sống của nhân dân trên con đường tiến bộ và công bằng xã hội; bảo đảm vững chắc quốc phòng, an ninh; chủ động gắn kinh tế với xã hội, thống nhất chính sách kinh tế với chính sách xã hội, tăng trưởng kinh tế với thực hiện tiến bộ, công bằng xã hội, tăng trưởng kinh tế đi đôi với thực hiện tiến bộ và công bằng xã hội ngay trong từng bước, từng chính sách và trong suốt quá trình phát triển.
Lúc này, hơn lúc nào hết, trong phát triển toàn diện xã hội, "Chúng ta coi văn hóa là nền tảng tinh thần của xã hội, sức mạnh nội sinh, động lực phát triển đất nước và bảo vệ Tổ quốc; xác định phát triển văn hóa đồng bộ, hài hòa với tăng trưởng kinh tế và tiến bộ, công bằng xã hội là một định hướng căn bản của quá trình xây dựng chủ nghĩa xã hội ở Việt Nam”. Đây là một trong bốn trụ cột chính sách quyết định của Đảng mà còn là sự bảo đảm cho định hướng xã hội chủ nghĩa của nền kinh tế, thể hiện tính nhân văn, ưu việt của chế độ với mục đích hướng tới con người, vì hạnh phúc và sự phát triển toàn diện của con người. Nghĩa là, “Nền văn hóa mới của Việt Nam phải lấy hạnh phúc của nhân dân, của dân tộc làm sở”, như Chủ tịch Hồ chí Minh nhắc nhủ!
Việc chiến lược nhưng nóng bỏng hiện nay,“chúng ta cần một hệ thống chính trị mà quyền lực thực sự thuộc về nhân dân, do nhân dân và phục vụ lợi ích của nhân dân”. Đảng kiên quyết trừng phạt bất kỳ ai với tinh thần Đảng cương bất vị nể, không vùng cấm, không ngoại lệ khi họ lợi dụng đất nước chống dịch, cam tâm chà đạp và đục khoét nhân dân, ăn trộm quốc khố, ăn cắp chức vụ, sống phù hoa xa xỉ…; Nhà nước không dung thứ bất cứ những thế lực nào nhân danh đổi mới, mở cửa âm mưu và làm hại nhân dân và chống phá Đất nước với tinh thần Quốc pháp tối thượng. Không vun đắp và Hiến định từ gốc một cách dân chủ mọi quyền hành và trách nhiệm của nhân dân, không bảo đảm tự do và hạnh phúc cho nhân dân, quốc gia tất bạc nhược và nguy cơ bại vong!
Chúng ta phải tự mình trở nên hùng mạnh.
*
* *
Độc lập - Tự do - Hạnh phúc!
Đó chính là mệnh lệnh của công cuộc đổi mới toàn diện, đồng bộ trong tầm nhìn không chỉ năm 2025 mà còn tới năm 2030, 2045. Và nhìn sâu hơn, đó cũng chính là sự tiếp tục mục tiêu phát triển Việt Nam của 55 năm thế kỷ XX, kể từ Nhà nước Việt Nam Dân chủ cộng hòa khai sinh ngày 2/9/1945, dưới ngọn cờ của Đảng!
Đó chính là cái gốc để bảo vệ nền độc lập dân tộc chân chính và sự toàn vẹn thống nhất của Tổ quốc, thực hiện quyền tự quyết dân tộc thiêng liêng và nhân dân hưởng quyền tự do, hạnh phúc thật sự dân chủ và chân chính.
Đó là cương lĩnh hành động của dân tộc ta, dưới ngọn cờ của Đảng, không gì cản nổi!
----------Phần cắt----------------
Nhớ lại ngót nghìn năm Văn Lang dưới ách Bắc thuộc đồng hóa, nhưng Dân Văn Lang còn thì nước ắt phải còn. Khi còn Dân thì còn nước. Trên thế giới, chưa thấy một nước nào bị đồng hóa cả nghìn năm như thế, mà kiêu hãnh tồn tại và phát triển như Văn Lang – Đại Việt cả. Bằng một trận Bạch Đằng giang của Ngô Quyền mà rửa sạch làu làu nỗi hận nghìn năm ấy, cũng do Dân. Thế kỷ XV, chỉ bảy năm nhà Hồ để mất Dân, thì giặc Minh chưa đánh mà nước Đại Việt đã mất! Và, trăm năm trong vòng vong quốc nô thuộc địa phương Tây, kéo từ giữa thế kỷ XIX vắt sang giữa thế kỷ XX, chỉ có 20 triệu đồng bào nước Việt, dưới ngọn cờ của Đảng, mà Dân lấy lại được nước, vào Tháng Tám năm 1945. Trên thế giới, lại chưa thấy có đất nước nào và Nhân dân nào như thế!