Ngày 26/4 vừa qua, chiếc hàng không mẫu hạm tự đóng đầu tiên của Trung Quốc đã được hạ thủy. Tàu chưa được đặt tên, tạm gọi theo ký hiệu là Type 001A, theo tờ Hoàn cầu thời báo.
Chưa sẵn sàng chiến đấu
Từ lâu, tàu sân bay được coi là biểu tượng sức mạnh hải quân của các quốc gia. Tính tới thời điểm hiện tại, trong số 23 tàu sân bay đang hoạt động trong hải quân 10 nước, Mỹ sở hữu 10 chiếc, Nhật 4 chiếc (cho dù tàu sân bay của Nhật chỉ mang theo trực thăng).
 |
| Chưa rõ năng lực thực sự của tàu sân bay do Trung Quốc tự đóng |
Theo Hoàn cầu thời báo, giới lãnh đạo Trung Quốc hy vọng chiếc hàng không mẫu hạm mới sẽ củng cố sức mạnh hải quân, tăng thêm một liều thuốc tinh thần đối với toàn dân. Nhưng các chuyên gia quân sự cho rằng sẽ mất ít nhất 3 năm để tàu Type 001A có thể sẵn sàng chiến đấu kể từ khi hạ thủy bởi tàu vẫn cần trải qua giai đoạn chạy thử nghiệm cũng như trang bị các loại vũ khí, khí tài…
Liu Zijun, một nhà bình luận quân sự Trung Quốc nói với tờ Nhật báo Nam Phương rằng thời hạn nói trên có thể được rút ngắn nếu cần thiết. Ông này đưa ra hai lý do. Thứ nhất là Trung Quốc đã nắm được tương đối kỹ các công nghệ cần thiết vì đã có kinh nghiệm đối với tàu Liêu Ninh. Lý do thứ hai, theo Liu, là do những biến động an ninh quốc tế, vì vậy có thể cần thiết phải đưa cả hai tàu sân bay vào hoạt động càng sớm càng tốt “để can thiệp vào khu vực bán đảo Triều Tiên cũng như biển Nam Trung Hoa (Biển Đông) cùng lúc”.
Tàu Type 001A bắt đầu được đóng từ cuối năm 2013, một năm sau khi tàu Liêu Ninh được bàn giao cho Hải quân Trung Quốc. Tờ phụ bản của Nhân dân Nhật báo nói kể từ khi được triển khai, tàu Liêu Ninh “đã thực hiện hàng chục chuyến đi nghiên cứu khoa học, thử nghiệm và huấn luyện”. Tàu này được xếp vào hạng tàu huấn luyện và phục vụ với vai trò sân hạ, cất cánh của Không quân hải quân Trung Quốc. Do vậy Type 001A, được thiết kế dựa trên thiết kế của tàu Liêu Ninh, sẽ là tàu sân bay đầu tiên có khả năng tham gia các cuộc chiến thực thụ (tất nhiên là trong tương lai).
Liang Fang, đến từ Khoa Nghiên cứu chiến lược thuộc Học viện Quốc phòng Trung Quốc, nói dù tàu sân bay mới tương tự tàu Liêu Ninh về hình dáng và độ choán nước, kết cấu bên trong và các trang thiết bị đi kèm đã được nâng cấp đáng kể.
Theo Hoàn cầu thời báo, tàu Liêu Ninh lúc ban đầu được thiết kế để trở thành một tàu tuần dương, được trang bị thiết bị hạng nặng như các hỏa tiễn chống hạm, các vũ khí chống ngầm.
Nhưng tàu Type 001A được thiết kế để sử dụng sức mạnh đường không hiệu quả hơn. Các khoang tàu được thiết kế để chưa các loại chiến đấu cơ. Hệ thống hỏa lực của tàu cũng được thiết kế và phát triển phù hợp hơn với nhu cầu của Hải quân Trung Quốc, Liang nói với Đài Truyền hình trung ương Trung Quốc (CCTV).
Mặc dù nói về tàu sân bay Type 001A với âm điệu rất hồ hởi nhưng nhiều chuyên gia quân sự cũng như những người Trung Quốc quan tâm đến hải quân đều thừa nhận Trung Quốc vẫn còn bị Mỹ bỏ lại một quãng rất xa trong công nghệ tàu sân bay, theo Hoàn cầu thời báo.
 |
| Ảnh: http://taskandpurpose.com |
Tàu Type 001A được vận hành bằng các động cơ công ước (nghĩa là không dùng năng lượng hạt nhân như các tàu Mỹ). Lượng choán nước đầy tải của tàu là 50.000 tấn, với đường cất cánh được thiết kế theo kiểu nhảy cầu (sky-jump). Trong khi đó, tàu sân bay mới nhất của Mỹ, hàng không mẫu hạm USS Gerald Ford, vừa kết thúc chạy thử nghiệm và sẽ được chuyển giao cho Hải quân Mỹ trong năm nay, vận hành bằng lò phản ứng hạt nhân, lượng choán nước 100.000 tấn. Thay thế các máy phóng máy bay bằng hơi nước cũ, hệ thống máy phóng máy bay dùng điện còn có thể phóng những máy bay nặng hơn nữa và thao tác nhanh hơn các tàu thế hệ trước.
Tranh cãi chuyện đặt tên
Ngoài việc năng lực thực sự của Type 001A chưa được chứng minh, chuyện đặt tên tàu là gì cũng gây ra những tranh luận nóng bỏng trên các diễn đàn ở Trung Quốc. Li Jie, một chuyên gia quân sự Trung Quốc, nói giới chức quân sự nước này có thể làm khác những lần (đặt tên) trước. Trong khi tàu Liêu Ninh được đặt tên trong ngày bàn giao cho Hải quân Trung Quốc, tàu mới có thể được đặt tên sớm hơn. Nhiều báo Trung Quốc đã dự đoán nhiều cái tên và “Sơn Đông” là lựa chọn của nhiều người bởi tàu mới rất có thể sẽ cùng về neo đậu cạnh tàu Liêu Ninh ở căn cứ tàu sân bay tại Thanh Đảo, thuộc tỉnh Sơn Đông.
Tuy nhiên, theo một cuộc khảo sát trên mạng do trang ifeng.com, 38% trong số hơn 300.000 người tham dự đoán tàu được đặt tên là Đài Loan, 21% thích tàu được đặt tên là Bắc Kinh và 14 % chọn cái tên “Guangdong”.
