Thái Lan lên kịch bản đối phó khủng hoảng thiếu nước

Xâm nhập mặn bất thường

Báo cáo mới nhất cho thấy, nguồn nước tại nhiều hệ thống sông ngòi thuộc thủ đô Bangkok đã bị nhiễm mặn ở mức báo động do nước biển tràn vào sông Chao Phraya. Cục Khí tượng Thái Lan cho biết, những dấu hiệu đáng ngại xuất hiện sớm ngay từ thời điểm này thì nguy cơ hạn hán năm nay dự báo ​​sẽ ở mức tồi tệ nhất trong vòng bốn thập kỷ.

Nông dân tỉnh Nakhon Ratchasima vét từng tí nước để tưới cho cây trồng bị khô hạn

Trong đó, khu vực miền Trung sẽ bị ảnh hưởng nặng nề nhất, đặc biệt là 22 tỉnh dọc lưu vực sông Chao Phraya mà tâm điểm là hai địa phương Nakhon Sawan và Kamphaeng Phet, với hơn 70.000 rai (11.200 ha) đất trồng lúa có khả năng hứng chịu thiệt hại nặng nề.

Tổng giám đốc Phòng Thương mại Nội địa, ông Thatai Phochanakij cho hay, tình hình hạn hán sẽ khiến mùa màng trong niên vụ này giảm năng suất mạnh, đặc biệt là lúa thơm hom mali, lúa thường, cây có múi, rau xanh, thịt lợn và dầu ăn đóng chai. Đây là mảng quan trọng nhất của lĩnh vực nông nghiệp bởi nó chiếm tới 60% tổng sản lượng toàn ngành.

Hiện ngành thương mại đã lên phương án cung cấp các sản phẩm thiết yếu giảm giá đặc biệt, thông qua 102.000 hệ thống cửa hàng giá rẻ Thong Fah (Cờ xanh) trên toàn quốc nhằm giảm gánh nặng khó khăn cho người tiêu dùng có khả năng phải đối mặt với giá cả tăng do hạn hán gây ra.

Năng suất lúa sụt giảm mạnh

Theo ông Whichai, quan chức thuộc Tiểu ban xử lý khủng hoảng giá nhà nước, dự báo tổng sản lượng lúa cả hai vụ của Thái Lan niên vụ 2019-20 là từ 27-28 triệu tấn do sản lượng vụ sau bị sụt giảm vì thiếu nước tưới, ước tính sẽ giảm hơn 50% xuống còn 3,4-3,5 triệu tấn so với con số 7,75 triệu tấn của vụ trước. Trong khi đó, sản lượng từ vụ chính được dự báo sẽ đạt khoảng 24 triệu tấn, giảm từ 4-12,5% so năm trước.

Hiện giá lúa hom mali đang được niêm yết ở mức 14.000-15.000 bạt /tấn (462,4 đến 495,4 USD), còn lúa nếp đang ở mức 14.000 bạt/tấn, trong khi lúa tẻ thường ở mức 8.000 bạt/tấn.

Nguy cơ thiếu nước tưới đe dọa nông dân trồng lúa ở Thái Lan

Chính phủ cũng đã yêu cầu các bộ phối hợp với ngành nông nghiệp nghiên cứu thúc đẩy các loại cây trồng khác cần ít nước hơn.

Ông Whichai cũng cho biết, mùa khô sắp tới sẽ không chỉ ảnh hưởng đến tốc độ tăng trưởng của đàn lợn mà còn có khả năng phát sinh các bệnh dịch nguy hiểm. Ngoài ra, virus dịch tả lợn châu Phi vẫn đang hoành hành trên diện rộng trong khu vực như Lào, Trung Quốc và Việt Nam đã gây ra tình trạng thiếu hụt nguồn cung và tăng giá mạnh. Hiện bình quân mỗi ngày, Thái Lan xuất từ 6.000-8.000 con lợn sang ba quốc gia nói trên.

Trước đó, Bộ trưởng Nông nghiệp và Hợp tác xã Chalermchai Sri-on thừa nhận, Thái Lan đang đối diện nguy cơ thiếu nước nghiêm trọng do mực nước năm nay tại nhiều hệ thông sông hồ lớn xuống thấp bất thường. Dấu hiệu này đã xuất hiện từ năm ngoái khi nguồn nước sông Chao Phraya chảy vào vịnh Thái Lan thiếu hụt quá nhiều so với các tính toán của Cục Thủy lợi Hoàng gia, dẫn đến hiện tượng xâm nhập mặn sớm ảnh hưởng đến cả chất lượng nước sinh hoạt và sản xuất.

Đe dọa nền kinh tế

Theo ông Chalermchai, hiện Bộ này đang gấp rút xây dựng thêm 421 công trình hồ chứa nước các loại để  đối phó tình trạng thiếu nước trong mùa khô tới. Mục tiêu là sẽ nâng công suất trữ nước thêm 942 triệu m3 để đảm bảo nước tưới cho 1,23 triệu rai diện tích canh tác.

 “Về lâu dài, chính phủ phải mở rộng khả năng trữ nước mới đảm bảo được an ninh nguồn nước quốc gia vì không thể dựa vào các hệ thống hiện có. Ít nhất phải cần tới 40.000 hồ chứa nhân tạo, mỗi cái có dung tích 1.260 m3 mới đủ nước cho nông dân canh tác hiệu quả", ông Chalermchai khẳng định.

Nguồn nước cho sinh hoạt và công nghiệp cũng thiếu ở mức trầm trọng

Được biết, hoạt động làm mưa nhân tạo cũng đang được lên kế hoạch tại hầu khắp các tỉnh thành trên cả nước, dự kiến ​​sẽ chống hạn cục bộ cho khoảng 230 triệu rai đất nông nghiệp.

Theo kế hoạch quản lý nước trong mùa khô, Cục Thủy lợi Hoàng gia dự kiến sẽ phân bổ tổng cộng 28.239 tỷ m3 nước trên toàn quốc bắt đầu từ ngày 1/11/2019 đến ngày 30/4/2020. Trong đó, 2,3 tỷ m3 sẽ được dùng cho sinh hoạt, 7,006 tỷ m3 cho bảo tồn sinh thái, 10,54 tỷ m3 dự phòng cho tới đầu mùa mưa (tháng 5-7/2020), 7,874 tỷ m3 cho canh tác trong mùa khô và 519 triệu m3 cho ngành công nghiệp.