Không còn thái độ cầm chừng gia hạn một tuần hoặc một tuần, TP.HCM quyết định giãn cách xã hội theo Chỉ thị 16 thêm một tháng nữa, từ 15/8 đến 15/9. Một tháng phong tỏa cho hy vọng dài lâu của đô thị nhộn nhịp nhất cả nước.
Tính cả một tháng sắp tới, thì TP.HCM nếm trải 105 ngày giãn cách xã hội. Đây là một động thái cần thiết, nhưng cách giải thích của lãnh đạo TP.HCM “để tập trung khống chế nguồn lây nhiễm, đưa số ca nhiễm về mức thấp nhất, đưa số ca bệnh về dưới công suất điều trị của hệ thống y tế, từng bước đưa thành phố trở về trạng thái bình thường mới”.
Ngay khi có thông tin TP.HCM tiếp tục giãn cách thêm một tháng, thì một cuộc di tản hối hả lại diễn ra sáng 15/8. Các lực lượng chức năng nhanh chóng ngăn chặn và thuyết phục đoàn người lam lũ đừng vội vàng tháo chạy đầy hỗn loạn và bất trắc. Thế nhưng, cuộc di tản đột ngột ấy đã trực tiếp nhắc nhở cộng đồng rằng, một bộ phận lao động nhập cư đã không thể nào cầm cự được cuộc sống túng bấn và lo lắng.
Ai cũng muốn ủng hộ công tác chống dịch, nhưng đóng cửa ngồi yên trong nhà hoàn toàn không đơn giản với những người nghèo. Họ không có tiền tích lũy và cũng không thể vay mượn ở đâu để bảo toàn sinh kế. Người ăn núi lở, không đi làm thì chi phí điện, nước tăng lên. Chủ nhà trọ có thể miễn tiền thuê, nhưng làm sao hỗ trợ chi phí điện, nước khi chính họ cũng mất nguồn thu nhập và lãi suất ngân hàng vẫn thu đều đặn? Cái khó chia đều cho tất cả, và những người nghèo không còn đủ kiên nhẫn đắn đo giữa nỗi sợ dịch và nỗi sợ đói.
Phải nhìn thật thấu đáo từng hoàn cảnh của lao động nhập cư, thì sẽ thấy bài toán “ở nhà là yêu nước” cũng nhiều xót xa. Tinh thần lá lành đùm lá rách đã phát huy rồi đấy, và biên độ “bầu ơi, thương lấy bí cùng” cũng đã mở hết giới hạn rồi đấy. Không thể nào kêu gọi “lấy sức dân chăm lo cho dân” chung chung, mà đã đến lúc chính quyền phải có sự điều chỉnh cụ thể hơn.
Một chủ trương mới được UBND TP.HCM triển khai là 1 triệu gói cứu tế dành cho những người bị ảnh hưởng bởi Covid-19. Phân phối nhu yếu phẩm theo tiêu chí “đủ về lượng, đủ về chất, phù hợp từng đối tượng” cần thực hiện quyết liệt với những thủ tục nhanh gọn nhất. Ngoài ra, hỗ trợ chi phí thuê nhà cũng phải có sự hiệp thương rõ ràng với các chủ nhà trọ, hoặc chính quyền trả trực tiếp cho chủ nhà trọ theo giá thỏa thuận, hoặc người thuê nhà nhận một khoản tiền nào đó và tự dàn xếp với chủ nhà trọ.
Vẫn nên nói lại một sự thật, đợt bùng phát Covid-19 thứ tư đã vượt khỏi mọi dự báo của chính quyền và mọi sự tiên liệu của người dân. Thông cảm cho nhau, san sẻ cho nhau theo nghĩa đồng bào, là điều quan trọng nhất lúc này. Đô thị đầu tiên trên thế giới bị phong tỏa vì Covid-19 là Vũ Hán của Trung Quốc, chỉ kéo dài 76 ngày. Còn bây giờ, TP.HCM chấp nhận 105 ngày giãn cách xã hội, cũng cam go và cũng nhức nhối, nhưng không thể không tin vào tương lai an lành và phồn vinh trở lại.
