Thích ứng với thay đổi, Cục Thủy lợi đạt kết quả vượt mong đợi

Sáng 7/7, Cục Thủy lợi (Bộ NN-PTNT) đã tổ chức Hội nghị Sơ kết công tác 6 tháng đầu năm và triển khai kế hoạch công tác 6 tháng cuối năm 2023. Thứ trưởng Bộ NN-PTNT Nguyễn Hoàng Hiệp và Cục trưởng Cục Thủy lợi Nguyễn Tùng Phong chủ trì hội nghị. Hội nghị có sự tham gia của các Phó Cục trưởng Lương Văn Anh, Nguyễn Hồng Khanh cùng một số đại diện từ các đơn vị thuộc Cục Thủy lợi và các ban, ngành liên quan.

Dù gặp nhiều khó khăn do thay đổi cơ cấu, tổ chức bộ máy, công tác thủy lợi đối mặt với diễn biến bất lợi của khí hậu, thời tiết, được sự chỉ đạo sát sao của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ và lãnh đạo Bộ NN-PTNT, Cục Thủy lợi đã phối hợp với các cơ quan kiện toàn tổ chức bộ máy và chủ động trong công các chỉ đạo, điều hành để hoàn thành tốt nhiệm vụ được giao trong 6 tháng đầu năm 2023.

Thích ứng với thay đổi, chủ động trong triển khai, đạt được kết quả tốt

Ngay từ đầu năm 2023, Cục Thủy lợi đã chủ động, phối hợp với đơn vị chức năng của Bộ nhằm kiệm toàn tổ chức bộ máy. Công tác bố trí, sắp xếp đội ngũ cán bộ công chức được thực hiện bài bản, đảm bảo bộ máy hành chính hoạt động hiệu quả, kịp thời đáp ứng yêu cầu công tác, phù hợp với nhiệm vụ và năng lực của từng đơn vị.

Báo cáo hội nghị, Phó Cục trưởng Lương Văn Anh cho biết, Cục Thủy lợi đã ban hành Kế hoạch chi tiết xây dựng văn bản quy phạm pháp luật năm 2023 (gồm 1 Nghị định và 2 Thông tư), đảm bảo tiến độ theo yêu cầu của Bộ. Trong đó, Nghị định cấp nước sạch nông thôn đã hoàn thiện hồ sơ trình Chính phủ ban hành sau khi được Bộ Tư pháp thẩm định.

Tổng hợp báo cáo của các địa phương về đánh giá tình hình thực hiện Nghị định 77/2018/NĐ-CP ngày 16/05/2018, Cục Thủy lợi đã hoàn thành tham mưu cho Bộ, công bố ban hành 24 tiêu chuẩn, 12 tiến bộ kỹ thuật về quy trình tưới tiết kiệm nước, 9 sổ tay hướng dẫn kỹ thuật. Thực hiện hai tiêu chí nước sạch và thủy lợi nội đồng trong Chương trình Mục tiêu Quốc gia xây dựng nông thôn mới, đến nay cả nước có 7.810/8.212 xã đạt tiêu chí thủy lợi, đạt tỷ lệ 95,1%.

Theo báo cáo của Cục Thủy lợi, liên quan đến tình trạng thiếu hụt nguồn nước tại các hồ chứa lớn và ảnh hưởng của hiện tượng El Nino vào nửa cuối năm 2023, Cục Thủy lợi đã chỉ đạo thực hiện các giải pháp phòng, chống hạn hán, thiếu nước, xâm nhập mặn, từ đó đạt được kết quả khả quan.

Vụ đông xuân 2023, nguồn nước tại các khu vực cơ bản đủ nước phục vụ sản xuất. Các hồ chứa nước thủy điện chỉ xả 2 đợt lấy nước phục vụ gieo cấy (ít hơn những năm trước một đợt). Tổng lượng xả của các hồ chứa thủy điện là 3,52 tỷ m3, thấp hơn khoảng 1,14 tỷ m3 so với tổng lượng dự kiến, tương đương giảm 24%.

Ước tính công trình thủy lợi đảm bảo cấp nước phục vụ gieo cấy cho khoảng 2.855.000/2.953.000ha gieo trồng, đạt 97%. Tình trạng hạn hán, thiếu nước chỉ xảy ra cục bộ cho khoảng 3.000ha. Các địa phương đã điều tiết tăng xả hồ thủy điện, vận hành các công trình thủy lợi để ứng phó với tình hình thời tiết bất lợi, cơ bản không có diện tích gieo trồng bị thiệt hại.

Trong công tác cải cách hành chính, chuyển đổi số, truyền thông, Cục Thủy lợi đã ban hành và tổ chức thực hiện Kế hoạch cải cách hành chính năm 2023, đồng thời triển khai xây dựng cơ sở dữ liệu ngành trên trang web thuyloivietnam.vn và hochuavietnam.vn, xây dựng ứng dụng trên điện thoại thông minh cung cấp thông tin hỗ trợ cấp nước vụ đông xuân, bản đồ trực tuyến cung cấp thông tin xâm nhập mặn.

Cục trưởng Cục Thủy lợi Nguyễn Tùng Phong khẳng định: Đánh giá chung trong 6 tháng đầu năm 2023, Cục Thủy lợi đã chủ động triển khai các chỉ đạo của Chính phủ và Bộ NN-PTNT trong công tác chuyên môn, cơ cấu tổ chức được kiện toàn, đảm bảo tinh gọn, hiệu quả, công tác thông tin tuyên truyền được tăng cường.

Tuy nhiên, việc chấp hành pháp luật về thủy lợi còn tồn tại một số hạn chế, chính quyền địa phương chưa quyết liệt trong việc xử lý vi phạm pháp luật về lĩnh vực thủy lợi. Vấn đề ô nghiễm, suy giảm chất lượng nước trong các hệ thống công trình thủy lợi ngày càng trở nên nghiêm trọng. Việc bảo vệ chất lượng nước trong công trình thủy lợi đang phải đối mặt với nhiều thách thức từ tác động của quá trình phát triển như xu hướng chuyển đổi mô hình sản xuất, quá trình đô thị hóa, công nghiệp hóa và phát triển cơ sở hạ tầng.

Tập trung thực hiện các nhiệm vụ quan trọng trong 6 tháng cuối năm

Cục trưởng Cục Thủy lợi Nguyễn Tùng Phong khẳng định: “Bên cạnh việc ổn định tổ chức, xây dựng văn bản quy phạm pháp luật, triển khai các nhiệm vụ như Thứ trưởng nhận định Cục Thủy lợi đã chủ động tham mưu và giải quyết các việc đột xuất của mình rất tốt; việc xây dựng văn bản quy phạm pháp luật được tập thể cán bộ, chuyên viên Cục thực hiện đúng kỳ hạn nhờ tinh thần chủ động, quyết tâm”.

Chuẩn bị cho các nhiệm vụ công tác 6 tháng cuối năm, theo Cục trưởng Nguyễn Tùng Phong, tập thể Cục Thủy lợi sẽ quyết liệt xây dựng kế hoạch triển khai thực hiện chỉ đạo của Thứ trưởng Nguyễn Hoàng Hiệp.

Cụ thể, Cục sẽ tập trung hoàn thành việc xây dựng các văn bản quy phạm pháp luật, xây kế hoạch chi tiết triển khai thực hiện Đề án “An ninh nguồn nước và an toàn đập, hồ chứa giai đoạn 2021 - 2025, tầm nhìn 2045”, tổ chức theo dõi chặt chẽ diễn biến tình hình thời tiết, nguồn nước, khí tượng thủy văn, phối hợp với các đơn vị trực thuộc Bộ tham mưu chỉ đạo, điều hành, triển khai các giải pháp phòng, chống hạn hán, thiếu nước, xâm nhập mặn, không để thiếu nước cho sinh hoạt và sản xuất.

"Cục Thủy lợi tiếp tục làm việc với các nhà tài trợ quốc tế thực hiện Đề án An ninh nguồn nước; tổ chức hội nghị quốc gia về An ninh nguồn nước và an toàn đập, hồ chứa nước, hoàn thiện, tham mưu Bộ trình Thủ tướng Chính phủ ban hành Quyết định về tín dụng ưu đãi cấp nước sạch và vệ sinh nông thôn đến năm 2030, tầm nhìn năm 2045. Cục sẽ tiếp tục đẩy mạnh công tác thông tin, truyền thông về ngành thủy lợi, về an ninh nguồn nước và an toàn đập, hồ chứa nước; công tác cải cách hành chính và chuyển đổi số trong lĩnh vực thủy lợi", Cục trưởng Cục Thủy lợi Nguyễn Tùng Phong nói.

Tại hội nghị, Cục Thủy lợi cũng nêu một số kiến nghị cụ thể: Đề nghị Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ quan tâm chỉ đạo các Bộ, ngành phối hợp với Bộ NN-PTNT trong chỉ đạo công tác phòng chống hạn hán, thiếu nước, xâm nhập mặn, đảm bảo an toàn đập, hồ chứa thủy lợi do ảnh hưởng của El Nino; hỗ trợ các địa phương kinh phí phòng, chống, khắc phục hạn hán, thiếu nước, xâm nhập mặn năm 2023 - 2024; tích hợp nền tàng dữ liệu số của ngành thủy lợi vào hệ thống thông tin, cơ sở dữ liệu của ngành nông nghiệp và phát triển nông thôn.

Thứ trưởng Bộ NN-PTNT Nguyễn Hoàng Hiệp ghi nhận và đánh giá cao những nỗ lực cũng như những kết quả Cục Thủy lợi đạt được trong thời gian qua. Cục đã nhanh chóng ổn định bộ máy và sắp xếp chức năng, nhiệm vụ các phòng ban, công tác chỉ đạo, điều hành bài bản, khoa học, công tác tham mưu đã chủ động hơn. Không chỉ hoàn thành tốt các nhiệm vụ trong 6 tháng đầu năm, Cục cũng thực hiện tốt các nhiệm vụ đột xuất.

Phát biểu chỉ đạo, Thứ trưởng Nguyễn Hoàng Hiệp nhấn mạnh, “6 tháng đầu năm chúng ta đã cơ bản hoàn thành nhiệm vụ đặt ra, đồng thời thực hiện rất tốt những nhiệm vụ phát sinh. Quy hoạch thủy lợi và phòng chống thiên tai quốc gia là quy hoạch lần đầu tiên chúng ta làm. Chúng ta đã chuẩn bị rất kĩ, là một trong những quy hoạch được đánh giá rất cao. Quy hoạch vừa có tầm nhìn 2030 - 2050, vừa có tính thực tiễn để triển khai trong từng giai đoạn, cơ bản giải quyết những bức xúc về công tác thủy lợi và phòng chống thiên tai của địa phương.

Thứ hai, chúng ta đã hoàn thành Đề án An ninh nguồn nước. Đề án và các kế hoạch chi tiết phân cho Bộ, ngành đã được phê duyệt, là một trong những hoạt động nổi bật mà chúng ta đã thực hiện. Chúng ta cần hoàn thành các nghị định, thông tư đúng kế hoạch, trong đó có văn bản quy phạm pháp luật.

Vấn đề thứ ba, tôi đánh giá cao sự tham mưu, chủ động, phối hợp với các Cục, Vụ, Viện của Bộ trong nhiệm vụ điều hành sản xuất chung của Bộ".

Để chuẩn bị cho công tác thủy lợi 6 tháng cuối năm, Thứ trưởng Nguyễn Hoàng Hiệp yêu cầu Cục Thủy lợi “nhận định rõ tình hình; thủy lợi luôn phải đi trước, công tác phục vụ sản xuất càng phải đi trước và để đi trước, việc dự báo, nhận định phải thật chuẩn xác".

Các nhiệm vụ được Thứ trưởng chỉ rõ, thứ nhất hiện đang có hai xu hướng nhận định về El Nino, hoặc tương tự năm 2015, hoặc là đến tháng 6/2024 sẽ kết thúc. Thứ trưởng đề nghị Cục Thủy lợi nắm chắc các dự báo và tham khảo các nguồn dự báo khác để hoàn thiện hơn dự báo chuyên ngành, phục vụ dài hạn.

Thứ hai, trong chỉ đạo sản xuất cần quy trình hóa để tăng hiệu quả về nhân lực, tăng tính chính xác thông qua số hóa. Quy trình hóa giúp chỉ đạo sản xuất và phối hợp hỗ trợ nhanh hơn, chính xác hơn, đồng thời giảm tải áp lực về nhân lực.

Thứ ba, tập trung vào kế hoạch thực hiện quy hoạch. Kế hoạch thực hiện quy hoạch quan trọng hơn quy hoạch, cần tập trung xây dựng dự thảo kế hoạch thực hiện quy hoạch. Trong quy hoạch đã dự kiến các hoạt động, nhưng kế hoạch sẽ chi tiết hơn.

Thứ tư, cần tập trung tâm huyết cho vấn đề an ninh nguồn nước.

Tôi đánh giá rất cao việc tham mưu của Cục Thủy lợi, đặc biệt trong những trường hợp đột xuất như cảnh báo hạn hán do El Nino vừa rồi. Chúng ta ở trong thế bị động, nhưng chúng ta vẫn có cách để chỉ đạo, và nhận định của Bộ NN-PTNT đã đúng. Chúng ta tiếp tục cần chuẩn bị đề phòng El Nino cuối năm nay và trong dài hạn”.