Từ ngày 1/8, quy định sử dụng thu phí tự động chính thức được thực hiện trên cả nước. Hai nhà cung cấp dịch vụ là VDTC và VETC đã mở hết tốc lực để dán thẻ thu phí tự động cho hàng triệu phương tiện giao thông. Sự cạnh tranh gay gắt giữa VDTC và VETC khiến không ít xe đã dán thẻ ePass của VDTC vẫn bị dán chồng thẻ eTag của VETC, dẫn đến hệ lụy là xảy ra lỗi nhận diện trên hệ thống vận hành tại các trạm thu phí.
Đối với những tuyến quốc lộ có thu phí, thì mọi việc khá đơn giản. Thế nhưng, đối với đường cao tốc thì xuất hiện một vướng mắc về số tiền tối thiểu trong tài khoản của khách hàng. Muốn đi vào đường cao tốc thì tài khoản thu phí tự động phải đủ cho một giao dịch suốt chiều dài của đường cao tốc.
Ví dụ, đường cao tốc Đà Nẵng - Quảng Ngãi dài 131 km, nếu xuất phát từ trạm Túy Loan thì tài khoản của khách hàng phải đủ trả cho đến trạm Bắc Quảng Ngãi, chứ không phân biệt di chuyển đến trạm Phong Thử, trạm Hà Lam, trạm Tam Kỳ, trạm Chu Lai hay trạm Dung Quất. Đây là một hạn chế cần khắc phục, để nhà cung cấp dịch vụ không bị mang tiếng “chiếm dụng vốn” của khách hàng một cách vô lý.
Thu phí tự động được xem như một giải pháp công khai hóa tài chính cho việc thu phí giao thông và giảm thiểu ùn tắc xe cộ. “Tiền tươi” đã thấy, còn “thóc thật” có tương xứng chăng? Người tham gia giao thông đã chấp nhận nộp trước tiền vào tài khoản thu phí tự động, thì liệu chất lượng đường bộ có được cải thiện không? Gánh nặng nhân sự phục vụ ở các trạm thu phí đã cắt bớt, liệu các doanh nghiệp có tăng cường công tác quản lý và duy tu các tuyến đường có thu phí không?
Thật là một điều trớ trêu, khi người tham gia giao thông phải trả phí tự động cho những cung đường đầy rẫy ổ gà, ổ voi vẫn không được sửa chữa kịp thời và tự giác. Lý lẽ công bằng cần được tuân thủ, không ai muốn trả phí cho một cung đường phải di chuyển khó khăn và chậm chạp. Thu phí tự động chính là hình thức dịch vụ hiện đại, thì chất lượng đường bộ không thể mãi dây dưa hình thức dịch vụ kém văn minh. Chỉ chú trọng thu phí tự động mà không chú trọng chất lượng đường bộ thì vấn nạn ùn tắc xe cộ vẫn không thể giải quyết như mong đợi của xã hội.
Áp dụng thu phí đường bộ hoàn chỉnh, thì Bộ Giao thông Vận tải không còn quá nhọc nhằn cho các cuộc thanh tra và kiểm tra ở các trạm thu phí. Vì vậy, Bộ Giao thông Vận tải cần tập trung giám sát chất lượng đường bộ.
Bởi lẽ, sự phát triển chung của cộng đồng không chỉ làm tăng số lượng xe cộ, mà còn làm tăng số lượng khu vực đông dân cư dọc theo các quốc lộ. Sự bất cập về quy hoạch đường bộ và quy hoạch dân cư, phải được tính toán kỹ lưỡng và khoa học. Nếu tỉ lệ trạm thu phí nảy nở ngang bằng các biển báo khu vực đông dân cư, thì tốc độ xe cộ vẫn ì ạch một cách “tự động”.
