"Nhâm nhi Tết" như một món quà tết.
Sách tết ra mắt vào mùa xuân, nhưng đã được chuẩn bị từ mùa hè. Sách Tết Tân Sửu 2021 chẳng hạn, đều được những vị chủ biên lên đề cương và đặt hàng ngay sau khi ăn xong cái Tết Canh Tý 2020. Vì vậy, cầm trên tay sách tết năm nay, có lẽ ít ai ngờ rằng có những tác phẩm được tác giả viết trong đợt giãn cách xã hội trên phạm vi toàn quốc để chống Covid-19 vào tháng 4/2021.
Sách tết cũng có thể xem là một phong tục đẹp, rất đáng trân trọng. Những tài liệu còn lưu giữ được đã chứng minh sách tết của người Việt có từ thế kỷ trước. Theo nhà nghiên cứu Vương Hồng Sển thì đầu tiên là sách tết năm Mậu Ngọ 1918 của Nam Phong tạp chí, kế tiếp là sách tết năm Mậu Thìn 1928 của Tân Dân thư quán. Còn năm Nhâm Ngọ 1942 có đến 5 loại sách tết của 5 đơn vị xuất bản khác nhau.
Sau năm 1945 thì sách tết thưa vắng hơn. Tuy nhiên, thỉnh thoảng sách tết vẫn hiện ra như những món quà bất ngờ. Ví dụ, ký ức của họa sĩ Tô Chiêm: “Thế hệ chúng tôi bắt đầu lớn lên khoảng những năm 60, 70 thế kỷ trước, thì cuốn sách giống như một món quà tết mà có lẽ khó gì có thể thay được. Ngoài tiền mừng tuổi, mấy bánh pháo, một hai cái kẹo thì những cuốn sách tết có khi là món quà lớn nhất. Một cuốn sách hồi đó có giá 1 đồng rưỡi đến 2 đồng, mà một gói xôi có giá 3 hào. Hồi đó rất nhiều văn nghệ sĩ, từ cụ Tô Hoài, cụ Nguyễn Đình Thi, cụ Phạm Hổ… đều đóng góp vào đó những bài viết rất tuyệt vời. Nói chung, gần như đầy đủ các gương mặt đóng góp cho văn học hay mỹ thuật thiếu nhi, đều có mặt trong những giai phẩm đó”.
Trải qua một thời gian dài khuất bóng, sách tết đã trở lại cùng những cành đào, những cành mai của thời hội nhập. Hai địa chỉ hào hứng với sách tết là Công ty sách Phương Nam và Công ty sách Đông A đều đầu tư rất công phu và cạnh tranh quyết liệt về chất lượng bài vở lẫn chất lượng mỹ thuật. Tuy nhiên, có ưu thế vượt trội hơn hẳn để làm sách tết vẫn là Nhà xuất bản Kim Đồng, vì họ có sẵn hệ thống phát hành và lực lượng độc giả đông đảo.
Nói về truyền thống, thì Nhà xuất bản Kim Đồng có sách tết từ năm 1959. Dù gián đoạn nhiều năm, nhưng bây giờ sách tết của Nhà xuất bản Kim Đồng vẫn có thể tái ngộ một cách đắc ý. Năm nay, Nhà xuất bản Kim Đồng tung ra bộ “Nhâm nhi Tết - Tân Sửu 2021” với sự kỳ vọng thắng lớn về doanh thu.
Cuốn sách "Kể chuyện Tết Nguyên Đán" phát hành nhân mùa tết.
Mở “Nhâm nhi Tết - Tân Sửu 2021”, độc giả được chu du xuyên qua không gian và thời gian, hòa mình trong không khí đón xuân trên khắp mọi miền đất nước, từ những vùng nông thôn yên bình, tới thành phố náo nhiệt, cùng đồng bào các dân tộc anh em khắp mọi miền đón tết.
Bên cạnh những câu chuyện nhỏ ấm áp, tươi vui trong truyện ngắn “Món quà quý” (Trần Đức Tiến), “Mùa ấm áp bên nhau” (Thủy Nguyên), “Điều ước của Pia” (Lê Thắm), “Lì xì mùa xuân” (Cún Béo), “Nghé con không muốn lớn” (Hương Thị), “Chiếc bánh trong đáy túi” (Mã A Lềnh), “Đôi giày búp bê” (Đào Mạnh Long), “Giao thừa 1-0-2” (Hải Nam)… còn có những tác phẩm hoài cổ như sự tích “Trâu Vàng hồ Tây” qua lời kể của nhà văn Tô Hoài, “Cái Tết của Trâu Xe” của nhà văn Võ Quảng, hoặc “Thi Nghé” của nhà thơ Huy Cận.
Một trong những điểm nhấn của “Nhâm nhi Tết - Tân Sửu 2021” chính là vệt bài về áo dài Việt Nam, với thông điệp “Không khí Tết làm người ta muốn tìm về những thứ xưa cũ. Cội nguồn của người Việt hiện diện trong mâm ngũ quả trên ban thờ, ở đôi câu đối đỏ, ở cặp bánh chưng bánh tét, ở cành đào cành mai, và ở tà áo dài truyền thống. Áo dài gắn bó với người Việt suốt chiều dài lịch sử, từ thuở nó còn mang hình dáng khác và cũng chưa có tên gọi áo dài”.
Sách tết, sòng phẳng mà đánh giá, thì không chỉ là cuộc đua tài giữa các nhà văn mà còn là cuộc phô diễn giữa các họa sĩ. “Nhâm Nhi Tết - Tân Sửu 2021” đã tạo sân chơi phong phú để công chúng nhận diện phong cách mỹ thuật của Vũ Xuân Hoàn, Nguyễn Quang Toàn, Xuân Lan, Hoàng Giang, Quỳnh Chu, Bảo Anh, Tạ Lan Hạnh, Lê Huyền Trang, F.Buffy, Khang Lê, Phạm Ngọc Điệp, Thùy Dung, Tú Ngô, Cẩm Anh, Le Rin, Tất Sỹ...
Sách tết song ngữ Việt - Anh.
Lấy tinh thần mượn nước đẩy thuyền, nhân mùa sách tết, Nhà xuất bản Kim Đồng cùng lúc với “Nhâm nhi Tết - Tân Sửu 2021” đã phát hành các cuốn sách có nội dung tương tự như “Kể chuyện Tết Nguyên Đán” (Lời: Trương Quý – Tranh: Kim Duẩn); “Tết xưa thơ bé” (Hương Thị), “Nhớ ơi là Tết” (Thái Hương Liên) “Giao thừa không đến muộn” (Nguyễn Ngọc Hoài Nam), “Ngọn lửa đêm ba mươi” (Thùy Dương) “Đúng là Tết!” (Lời: Bùi Phương Tâm, Tranh: Mai Ngô) với phiên bản tiếng Anh “This is Tết!” …
