Mất hết vì mua lợn giống trên Facebook
Gia đình ông Sầm Văn Chính ở bản Làng Sang, xã Nậm Khắt (Mù Cang Chải, Yên Bái) làm chuồng trại chăn nuôi lợn theo quy mô hàng hóa từ hơn chục năm qua. Mọi khi, ông Chính thường mua lợn giống từ các cơ sở chăn nuôi có uy tín tại địa phương nên đàn lợn luôn phát triển ổn định, mang lại thu nhập khá.
Tháng 7 năm nay, ông Chính có ý tưởng táo bạo khi đặt mua lợn qua mạng xã hội Facebook. Sau đó, đàn lợn giống được chở bằng ô tải đến giao tận chuồng.
Theo ông Chính, sở dĩ ông chọn mua lợn giống trên Facebook vì xem quảng cáo thấy giá rẻ mà con giống lại có trọng lượng lớn hơn mua ở các trại giống địa phương. Ngày 8/7, Trại giống có tên gọi là Cẩm Tú đến giao cho gia đình 20 con lợn, trung bình mỗi con trọng lượng 20kg, với giá 1,3 triệu đồng/con, tổng chi phí hết 26 triệu đồng.
Sau khi nhận lợn về nuôi khoảng 1 tuần, đến ngày 14/7, một số con lợn có dấu hiện bỏ ăn, đến ngày 16/7 có 3 con bị chết. Sau đó, gia đình ông Chính đã báo với bản và phối hợp thực hiện tiêu hủy lợn chết theo quy định. Số lợn giống còn lại đến ngày 19/7 tiếp tục có hiện tượng ốm bỏ ăn. Ông Chính tiếp tục thông báo với bản và xã để báo cáo cơ quan chức năng của huyện.
Ông Chính trần tình, sau khi lợn ốm chết ông đã liên hệ với số điện thoại và địa chỉ facebook đã đặt hàng không thể liên lạc được. Biển số xe chở lợn giống giao đến nhà cũng chỉ nhớ đầu số 19 (thuộc tỉnh Phú Thọ), không có giấy tờ ký kết hay bằng chứng gì nên giờ chỉ ngậm ngùi chịu thiệt thòi.
Nhận được thông báo của UBND xã Nậm Khắt về tình hình dịch bệnh lợn ốm chết tại bản Làng Sang không rõ nguyên nhân, Trung tâm Dịch vụ hỗ trợ Phát triển nông nghiệp Mù Cang Chải ngày 19/7/2024 cử cán bộ phối hợp kiểm tra xác minh phát hiện lợn có triệu chứng lâm sàng như: vùng da trắng ở ngực và bụng chuyển sang màu đỏ, vành tai, đuôi, cẳng chân có màu xanh thẫm.
Ông Nguyễn Viết Đỉnh, Giám đốc Trung tâm Dịch vụ hỗ trợ Phát triển nông nghiệp Mù Cang Chải cho biết, đơn vị chỉ đạo cán bộ thú y thực hiện mổ khám kiểm tra bệnh tích và lấy mẫu bệnh phẩm gửi Trung tâm Chẩn đoán Thú y Trung ương xét nghiệm. Đến ngày 20/7, Trung tâm Chẩn đoán Thú y Trung ương trả lời kết quả xét nghiệm số 5032/CD-XN, mẫu bệnh phẩm của đàn lợn nhà ông Chính dương tính với virus dịch tả lợn Châu Phi.
Sau khi có kết quả xét nghiệm và báo cáo UBND huyện, Trung tâm Dịch vụ hỗ trợ Phát triển nông nghiệp Mù Cang Chải phối hợp với chính quyền xã Nậm Khắt tuyên truyền, vận động gia đình ông Chính tiêu hủy toàn bộ 16 con lợn còn lại. Đồng thời tiến hành tiêu độc, khử trùng chuồng trại, khu vực nuôi nhốt, khu vực chôn tiêu hủy bằng thuốc sát trùng và rắc vôi bột để tiêu diệt mầm bệnh.
Ngoài ra, yêu cầu chủ hộ thực hiện nghiêm các biện pháp phòng chống dịch, thường xuyên tẩy uế khu vực chuồng nuôi bằng các chất sát trùng tối thiểu sau 21 ngày theo dõi trên địa bàn không có ở dịch nào phát sinh mới được tái đàn trở lại.
Rà soát đàn lợn, cho người dân đăng ký tiêm vacxin phòng bệnh
Trước tình hình dịch bệnh diễn biến phức tạp ở nhiều nơi, xã Nậm Khắt cử cán bộ khẩn trương thống kê tổng đàn lợn của bản Làng Sang và các bản giáp ranh, tuyên truyền, vận động người chăn nuôi chủ động kinh phí, đăng ký tiêm vacxin dịch tả lợn Châu Phi để Trung tâm Dịch vụ hỗ trợ Phát triển nông nghiệp huyện đặt mua và cung ứng kịp thời. Ngoài ra, tổ chức tiêm phòng đầy đủ các loại vacxin phòng bệnh khác cho đàn vật nuôi để giảm thiểu tối đa thiệt hại do dịch bệnh gây ra.
Ông Thào A Phềnh, Chủ tịch UBND xã Nậm Khắt cho biết, hiện chính quyền xã đang tập trung vận động người chăn nuôi mua gia súc, gia cầm về nuôi ở những nơi có nguồn gốc, địa chỉ rõ ràng, khi mua về phải nuôi nhốt cách ly theo dõi mới cho nhập đàn. Không tự ý mua qua mạng, mua những nơi không có nguồn gốc, xuất xứ và địa chỉ rõ ràng để tránh mua phải gia súc, gia cầm ốm làm lây lan phát tán mầm bệnh cho đàn vật nuôi địa phương.
Thực hiện các biện pháp chăn nuôi an toàn sinh học như cách ly đàn lợn với người là và động vật khác, khử trùng, khử khuẩn các dụng cụ cho lợn ăn, tăng lượng thức anh tinh bột nấu chín cho đàn lợn. Không cho lợn ăn thức ăn thừa từ quán ăn, nhà hàng, khách sạn, hạn chế khách tham quan, thương lái vào khu vực chăn nuôi.
Tuyệt đối không mua lợn trôi nổi
Huyện Mù Cang Chải hiện có đàn gia súc chính trên 90.000 con, trong đó đàn lợn hơn 65.000 con. Chăn nuôi lợn mang lại hiệu quả kinh tế, góp phần nâng cao thu nhập cho hàng nghìn hộ dân người Mông trên địa bàn. Tuy nhiên, các cơ sở, trang trại chăn nuôi quy mô lớn còn ít, đa phần là các mô hình nuôi lợn theo quy mô nông hộ từ 10 - 20 con. Chuồng trại còn sơ sài, nhiều hộ còn nuôi thả rông, việc thực hiện các biện pháp phòng chống dịch bệnh chưa đồng bộ.
Ngoài ra, việc quản lý buôn bán, vận chuyển, giết mổ động vật còn hạn chế bởi địa bàn rộng, giáp ranh với nhiều địa phương, lực lượng cán bộ thú y mỏng... Nếu bùng phát dịch bệnh, đặc biệt là dịch tả lợn Châu Phi thiệt hại sẽ rất lớn, khó ngăn chặn, kiểm soát việc lây lan.
Trước thực trạng này, UBND huyện đã và đang chỉ đạo các ngành chức năng phối hợp chặt chẽ với các địa phương tuyên truyền, hướng dẫn người chăn nuôi thực hiện nuôi nhốt, áp dụng các biện pháp chăn nuôi an toàn sinh học. Định kỳ, vệ sinh, sát trùng tại khu vực chăn nuôi và các phương vận chuyển, dụng cụ chăn nuôi bằng vôi bột hoặc hóa chất.
Ông Lương Văn Thư, Trưởng phòng NN-PTNT Mù Cang Chải cho biết thêm, đơn vị đã phối hợp với các địa phương khuyến cáo người dân tuyệt đối không mua, bán thịt lợn, sử dụng con giống không rõ nguồn gốc, không sử dụng thức ăn thừa hay chưa được nấu chín từ sản phẩm của lợn. Tiêm phòng đầy đủ các loại vacxin phòng bệnh theo quy định, nhất là vacxin dịch tả lợn Châu Phi.
Ngành chức năng tỉnh Yên Bái khuyến cáo bà con tuân thủ và thực hiện nghiêm 5 không trong chăn nuôi gồm: Không giấu dịch, không mua bán, vận chuyển lợn bệnh, lợn chết, không giết mổ, tiêu thụ thịt lợn bệnh, lợn chết và không vứt xác lợn chết ra môi trường và không sử dụng thức ăn dư thừa chưa qua xử lý nhiệt.