Trụ sở Tập đoàn INDEVCO tại TP Cẩm Phả, tỉnh Quảng Ninh.
Cục Thuế Quảng Ninh mới công bố danh sách nợ thuế tỉnh đến ngày 31/7/2024, tổng số tiền chậm nộp của các đơn vị là 2.707 tỷ đồng.
Trong số gần 800 doanh nghiệp bị "bêu tên", Tập đoàn INDEVCO, doanh nghiệp tư nhân lâu đời bậc nhất Quảng Ninh có tên nợ thuế với số tiền hơn 8,4 tỷ đồng.
Ông Đỗ Tiến Dũng, Chủ tịch Tập đoàn INDEVCO, cho rằng Cục Thuế Quảng Ninh dường như đang có sự nhầm lẫn trong việc tính thuế đất cho INDEVCO tại Dự án Trung tâm Xử lý chất thải rắn, trồng cây ăn quả, rau sạch chất lượng cao (Dự án CTR) và công viên cây xanh tại hai xã Vũ Oai và Hòa Bình (TP Hạ Long), dẫn đến món nợ thuế hơn 8,4 tỷ đồng.
Ông Dũng cho biết, Công ty Cổ phần Tập đoàn INDEVCO triển khai Dự án CTR theo quyết định chủ trương đầu tư số 1068/QĐ-UBND ngày 08/4/2016 và Quyết định số 3985/QĐ-UBND ngày 9/10/2018 của UBND tỉnh Quảng Ninh. Dự án có 2 cấu phần: Một là Nhà máy xử lý chất thải rắn; hai là khu trồng cây ăn quả, rau xanh chất lượng cao và công viên cây xanh.
Ngày 1/6/2018, UBND tỉnh Quảng Ninh ban hành Quyết định số 1995/QĐ-UBND về việc cho Tập đoàn INDEVCO thuê đất giai đoạn 1 theo hình thức thuê đất trả tiền một lần cho cả thời gian thuê để thực hiện dự án CTR.
Ngày 31/12/2018, Cục Thuế tỉnh Quảng Ninh ban hành Thông báo số 10605/TB-CT về việc tạm miễn tiền thuê đất. Cụ thể, đối với cấu phần diện tích Trung tâm Xử lý chất thải rắn, Công ty được tạm miễn 78.379.729.855 đồng cho thời gian 50 năm từ ngày 1/6/2018 đến 8/4/2066.
Đối với cấu phần diện tích trồng rau sạch, cây ăn quả, Công ty được tạm miễn 5.891.179.119 đồng cho 11 năm từ 1/6/2018 đến 1/6/2029 (đối với 39 năm không được miễn, Công ty đã nộp số tiền 7.406.142.968 đồng theo giấy nộp tiền ngày 20/3/2019).
Ngày 24/11/2022, Cục Thuế tỉnh Quảng Ninh có văn bản số 10280/TB-CTQNI về việc người nộp thuế không được miễn tiền thuê đất. Tại văn bản này, cơ quan thuế xác định: Đối với phần diện tích Trung tâm Xử lý chất thải rắn được tiếp tục được tạm miễn; Đối với phần diện tích trồng rau sạch, cây ăn quả không được miễn do đã có quyết định thu hồi đất.
Ngày 21/3/2024, Chi cục Thuế TP Hạ Long ban hành Văn bản số 2024-1 CCTHLO-TBTK về tiền thuê đất trả tiền một lần cho cả thời hạn thuê, yêu cầu Tập đoàn INDEVCO nộp số tiền tạm miễn 5.891.179.119 đồng (nếu tính cả tiền chậm nộp là 8.409.658.192 đồng).
Từ ngày 5/4/2024 đến ngày 17/4/2024, Tập đoàn INDEVCO đã có nhiều văn bản gửi Cục Thuế tỉnh Quảng Ninh giải trình, làm rõ việc miễn giảm tiền sử dụng đất. Ngày 21/6/2024 Cục Thuế tỉnh Quảng Ninh có văn bản số 6362/CTQNI- HKDCN về việc thu hồi tiền thuê đất do không đáp ứng điều kiện được miễn.
Hiện nay, cơ quan thuế và INDEVCO chưa thống nhất được việc nộp số tiền tạm miễn là 5.891.179.119 đồng (nếu tính cả tiền chậm nộp là 8.409.658.192 đồng) đối với phần diện tích trồng rau sạch, nuôi trồng thủy sản và trồng cây ăn quả chất lượng cao.
Toàn cảnh khu nhà máy CTR của Tập đoàn INDEVCO tại xã Vũ Oai và Hòa Bình, TP Hạ Long.
Tại Văn bản số 6362/CTQNI-HKDCN ngày 21/6/2024, Cục Thuế tỉnh Quảng Ninh cho rằng phần diện tích trồng rau sạch, nuôi trồng thủy sản và trồng cây ăn quả chất lượng cao thuộc trường hợp được miễn tiền thuê đất, tuy nhiên trong quá trình triển khai không đáp ứng điều kiện để hưởng ưu đãi miễn tiền thuê đất, thuộc trường hợp phải thu hồi tiền thuê đất đã được miễn theo quy định tại khoản 6 Điều 3 Nghị định số 123/2017/NĐ-CP ngày 14/11/2017 của Chính phủ và khoản 3 Điều 1 Nghị định số 59/2014/NĐ-CP ngày 16/6/2014 của Chính phủ.
Cục Thuế tỉnh Quảng Ninh viện dẫn Khoản 6 Điều 3 Nghị định số 123/2017/NĐ-CP quy định: "Trường hợp các cơ quan nhà nước có thẩm quyền phát hiện người sử dụng đất đã được miễn, giảm tiền thuê đất, thuê mặt nước nhưng không đáp ứng các điều kiện để được miễn, giảm tiền thuê đất có nguyên nhân từ phía người sử dụng đất hoặc sử dụng đất không đúng mục đích đã được ghi tại quyết định cho thuê đất, hợp đồng thuê đất nhưng không thuộc trường hợp bị thu hồi đất theo quy định của pháp luật về đất đai hoặc bị thu hồi đất theo quy định tại điểm i khoản 1 Điều 64 Luật Đất đai thì phải thực hiện hoàn trả ngân sách nhà nước số tiền thuê đất đã được miễn, giảm.
Trước quan điểm của Cục Thuế Quảng Ninh, ông Đỗ Tiến Dũng cho rằng theo các Quyết định chủ trương đầu tư của dự án thì dự án được triển khai từ tháng 5/2016 đến tháng 1/2020 đi vào hoạt động.
Nhưng trên thực tế, ngày 26/3/2019, Tập đoàn INDEVCO mới được các cơ quan nhà nước thực hiện bàn giao đất tại thực địa. Ngày 28/6/2019 UBND tỉnh Quảng Ninh ban hành Quyết định số 2589/QĐ-UBND về việc phê duyệt điều chỉnh quy hoạch phân khu chức năng tỷ lệ 1/2000 Công viên nghĩa trang An Lạc và Trung tâm xử lý chất thải rắn; Ngày 8/6/2020, UBND TP Hạ Long ban hành Quyết định số 4754/QĐ-UBND phê duyệt điều chỉnh quy hoạch chi tiết tỷ lệ 1/500 Dự án CTR. Theo hai Quyết định trên thì mục tiêu và diện tích sử dụng đất của phần trồng cây ăn quả, rau sạch chất lượng cao và công viên cây xanh đã bị loại bỏ khỏi Dự án.
Đến ngày 16/2/2022, UBND tỉnh ban hành Quyết định số 856/QĐ-UBND phê duyệt Điều chỉnh Quy hoạch phân khu chức năng tỷ lệ 1/2000 Công viên nghĩa trang An Lạc và Trung tâm xử lý chất thải rắn; Ngày 4/3/2022, UBND TP Hạ Long ban hành Quyết định số 1060/QĐ-UBND phê duyệt Điều chỉnh Quy hoạch chi tiết xây dựng tỷ lệ 1/500 Trung tâm xử lý chất thải rắn. Theo hai Quyết định trên thì mục tiêu và diện tích sử dụng đất của cấu phần trồng cây ăn quả, rau sạch chất lượng cao và công viên cây xanh đã bị loại bỏ khỏi Dự án.
Mục tiêu đầu tư và quỹ đất mà Công ty được giao để triển khai không còn cơ sở pháp lý do các cơ quan thẩm quyền đã bỏ cấu phần trồng cây ăn quả, rau sạch chất lượng cao và công viên cây xanh ra khỏi quy hoạch. Do đó ngày 28/3/2022, Công ty có văn bản số 41/INDEVCO tự nguyện trả lại đất. Đến ngày 28/6/2022, UBND tỉnh đã ban hành Quyết định số 1861/QĐ-UBND thu hồi 607.715,4 m2 đất quy hoạch trồng cây ăn quả, rau sạch chất lượng. Lý do thu hồi là Công ty giảm, không còn nhu cầu sử dụng đất; người sử dụng đất tự nguyện trả lại đất theo quy định tại điểm a, điểm c khoản 1 Điều 65 Luật Đất đai 2013.
Với những lập luận trên, ông Đỗ Tiến Dũng nhận định việc cơ quan thuế yêu cầu công ty nộp tiền thuê đất dựa trên căn cứ vào việc không đáp ứng điều kiện để hưởng ưu đãi miễn tiền thuê đất (có nguyên nhân từ phía người sử dụng đất hoặc sử dụng đất không đúng mục đích đã được ghi tại quyết định cho thuê đất, hợp đồng thuê đất nhưng không thuộc trường hợp bị thu hồi đất theo quy định của pháp luật về đất đai hoặc bị thu hồi đất theo quy định tại điểm i khoản 1 Điều 64 Luật Đất đai) là không có cơ sở, bởi việc UBND tỉnh Quảng Ninh thu hồi đất không đồng nghĩa với việc "không đáp ứng các điều kiện để được miễn, giảm tiền thuê đất".
Thêm vào đó, theo Quyết định số 1861/QĐ-UBND ngày 28/6/2022, thì căn cứ để thu hồi diện tích trồng rau sạch, nuôi trồng thủy sản và trồng cây ăn quả chất lượng cao là điểm a, điểm c Khoản 1 Điều 65 Luật Đất đai nên việc xử lý tiền sử dụng đất cần thực hiện theo Khoản 3 và Khoản 5 Điều 18a Nghị định số 47/2014/NĐ-CP ngày 15/5/2014 của Chính phủ (được bổ sung tại Khoản 2 Điều 4 Nghị định số 1/2017/ NĐ-CP ngày 6/1/2017 của Chính phủ).
"Theo quy định trên, đối với trường hợp của Công ty thì việc cơ quan thuế yêu cầu INDEVCO nộp số tiền tạm miễn 5.891.179.119 đồng (nếu tính cả tiền chậm nộp là 8.409.658.192 đồng) là chưa phù hợp", ông Dũng nói.
Chủ tịch INDEVCO cho biết thêm, do nhiều lần gửi văn bản cho Cục Thuế Quảng Ninh nhưng chưa được xem xét một cách thấu đáo nên Tập đoàn "cực chẳng đã" phải làm đơn khởi kiện Chi cục Thuế TP Hạ Long ra Tòa án nhân dân TP Hạ Long để làm rõ số nợ thuế 8,4 tỷ đồng.
Ngày 15/8/2024, UBND tỉnh Quảng Ninh đã có văn bản số 4850/VP.UBND-KTTC yêu cầu Cục Thuế tỉnh phối hợp với Sở Kế hoạch Đầu tư, Sở Tài nguyên Môi trường rà soát lại các quy định hiện hành để xử lý tiền thuê đất đã được miễn đối với dự án CTR theo đúng quy định của pháp luật.
