Tôm hùm chết tại Vạn Ninh, Khánh Hòa, Cục Thủy sản ra hướng dẫn

Tôm hùm bông chết tại Vạn Ninh, Cục Thủy sản đề nghị tăng cường quản lý

Thứ Sáu 12/04/2024 , 16:10 (GMT+7)

Cục Thủy sản đề nghị Cục Thú y hỗ trợ, hướng dẫn địa phương tìm tác nhân để xác định nguyên nhân gây ra tình trạng tôm hùm chết ở Khánh Hòa.

Ngày 12/4, Cục Thủy sản (Bộ NN-PTNT) có văn bản số 643/TS-NTTS gửi Cục Thú y, Viện Nghiên cứu Nuôi trồng Thủy sản III, Sở NN-PTNT các tỉnh, thành phố Nam Trung bộ về việc tăng cường công tác quản lý nuôi trồng thủy sản trên biển.

Văn bản cho hay, theo dự báo của Trung tâm Dự báo Khí tượng Thủy văn Quốc gia, hiện tượng El Nino kéo dài từ năm 2023 sẽ duy trì đến tháng 4/2024, sau El Nino suy yếu và có khả năng chuyển sang La Nina vào cuối năm 2024. Vì vậy, hiện tượng nắng nóng tại khu vực Nam Trung bộ nhiều khả năng đến sớm và xuất hiện nhiều hơn so với trung bình nhiều năm.

Bên cạnh đó, kết quả quan trắc, cảnh báo môi trường và theo dõi sức khỏe tôm hùm nuôi tại một số tỉnh trọng điểm khu vực Nam Trung bộ 3 tháng đầu năm 2024 cho thấy: Nhiệt độ nước trung bình tại các điểm quan trắc vùng nuôi tôm hùm là 28,8±1,5 độ C (n=126), cao hơn so với cùng kỳ năm 2023 là 2,9 độ C; thông số NH4+-N, PO43--P, Vibrio spp. vượt giới hạn cho phép, chất lượng môi trường nước tiếp tục có xu hướng suy giảm.

Người nuôi tôm hùm ở xã Vạn Hưng, huyện Vạn Ninh, tỉnh Khánh Hòa vớt tôm bị chết. Ảnh: KS.

Dự báo đến hết tháng 6/2024, một số thông số môi trường tiếp tục biến động bất lợi như: Nhiệt độ nước, NH4+-N, mật độ vi khuẩn Vibrio spp. tăng cao, rất dễ xảy ra hiện tượng phù dưỡng thủy vực, nguy cơ dẫn đến sự nở hoa của tảo, làm oxy hòa tan giảm mạnh vào thời điểm nắng nóng gay gắt.

Từ tháng 9 - 12/2024, thông số COD và coliform cũng có nguy cơ tăng cao, đặc biệt là các vùng chịu ảnh hưởng của nước ngọt (nước mưa) như Đông Điền, Vinh Quang (Bình Định), cầu Đà Nông, Xuân Thành (Phú Yên), Tân Thủy, Trí Nguyên (Khánh Hòa), Khánh Nhơn, Hòa Thạnh 1 (Ninh Thuận). Đây là những nguyên nhân ảnh hưởng đến sinh trưởng và phát triển của thuỷ sản nuôi trồng trên biển (bao gồm tôm hùm nuôi).

1. Tại huyện Vạn Ninh, tỉnh Khánh Hòa thời điểm này đang xảy ra hiện tượng tôm hùm bông bị chết. Đây là vùng nuôi có mật độ thả nuôi cao (>17 con/m2), số lượng lồng nuôi lớn (khoảng 10.000 lồng). Nhận định nguyên nhân ban đầu do nắng nóng, mật độ lồng nuôi cao, lượng oxy hòa tan thấp làm suy giảm sức đề kháng trên tôm nuôi, là cơ hội cho tác nhân gây bệnh xâm nhập.

Để kịp thời xác định nguyên nhân và hạn chế thiệt hại cho người nuôi, Cục Thủy sản đề nghị Sở NN-PTNT tỉnh Khánh Hòa chỉ đạo các đơn vị chuyên môn sớm xác định nguyên nhân gây chết đối với tôm hùm bông; hướng dẫn người nuôi thu gom toàn bộ xác tôm chết lên bờ xử lý, không để ô nhiễm môi trường.

Hướng dẫn người nuôi thực hiện:

- Áp dụng các biện pháp phòng, trị bệnh trên tôm hùm bông và các đối tượng thủy sản nuôi khác. Vệ sinh, sát trùng toàn bộ lưới lồng, dụng cụ nuôi, treo túi vôi xung quanh lồng/bè (khoảng 2kg/túi) nhằm hạn chế mật độ Vibrio.spp; tạo điều kiện trao đổi nước giữa, trong và ngoài lồng nuôi.

- Thực hiện san thưa mật độ tôm hùm trong lồng nuôi phù hợp với từng kích cỡ, thường xuyên theo dõi môi trường nước (nhiệt độ, màu nước...), thu gom thức ăn dư thừa và theo dõi hoạt động của tôm nuôi để kịp thời phát hiện các dấu hiệu bất thường.

- Chủ động xây dựng, có phương án khi thời tiết chuyển mùa (tháng 4 - 6/2024) như che lưới trên bề mặt ô/lồng nuôi, hạ lồng đến mức nước phù hợp, dự phòng oxy tươi nguyên chất phòng khi tôm hùm nuôi thiếu oxy cục bộ.

- Khi tôm nuôi có dấu hiệu đen mang, cần sử dụng fomalin nồng độ 300ppm tắm cho tôm trong thời gian 20 phút (ngày tắm 1 lần trong 3 ngày liên tục). Sử dụng thức ăn tươi và sát trùng trước khi cho ăn (bằng thuốc tím liều lượng 1g/lít nước trong thời gian 15 phút). Bổ sung men vi sinh, vitamin, khoáng vào thức ăn để nâng cao sức đề kháng cho tôm nuôi.

- Đối với vùng có nguy cơ cao về môi trường, nên di chuyển lồng bè đến nơi an toàn, có điều kiện môi trường phù hợp cho sinh trưởng và phát triển của tôm nuôi (nơi có độ sâu >4m khi triều thấp, riêng đối với lồng nổi độ sâu tối thiểu là 8m, dòng chảy tầng đáy có lưu tốc khoảng từ 1 - 2cm/giây).

- Kịp thời báo cáo và đề xuất về các đơn vị có liên quan của Bộ NN-PTNT để phối hợp xử lý.

2. Để nuôi trồng thủy sản trên biển nói chung và tôm hùm nuôi nói riêng phát triển tốt, hạn chế thấp nhất thiệt hại cho người nuôi do biến động của thời tiết, chất lượng môi trường vùng nuôi, Cục Thủy sản đề nghị Sở NN-PTNT các tỉnh, thành phố Nam Trung bộ chỉ đạo các đơn vị chức năng liên quan bám sát tình hình thực tế, hướng dẫn người nuôi triển khai ngay một số nội dung, cụ thể như sau:

Nuôi trồng thủy sản trên vịnh Vân Phong, huyện Vạn Ninh, tỉnh Khánh Hòa. Ảnh: Hồng Thắm. — Nuôi trồng thủy sản trên vịnh Vân Phong, huyện Vạn Ninh, tỉnh Khánh Hòa. Ảnh: *Hồng Thắm*.

- Hướng dẫn, tuyên truyền, vận động người nuôi thực hiện đăng ký nuôi lồng bè theo điểm 14, Điều 1 “Sửa đổi bổ sung Điều 36” Nghị định 37/2024/NĐ-CP ngày 4/4/2024; tổ chức rà soát, bố trí lồng bè nuôi phù hợp, đúng quy hoạch, kế hoạch đã được phê duyệt của địa phương.

- Chủ động phối hợp với cơ quan chức năng, chuyên môn của địa phương thực hiện tốt công tác quan trắc, cảnh báo môi trường; tuân thủ các khuyến cáo tại các bản tin thông báo kết quả quan trắc môi trường của Viện Nghiên cứu Nuôi trồng Thủy sản III và các hướng dẫn kỹ thuật kèm theo. Làm tốt công tác kiểm soát, phòng ngừa, giảm thiểu các nguồn gây ô nhiễm môi trường từ hoạt động nuôi tôm hùm lồng bè; tăng cường kiểm soát, phát hiện và xử lý các nguồn xả thải tại các vùng nuôi.

Quản lý nuôi trồng thủy sản trên biển:

- Theo dõi sát thông tin thị trường để thu hoạch thủy sản thương phẩm vào thời điểm thích hợp. Tổ chức xây dựng chuỗi liên kết sản phẩm thủy sản chất lượng, an toàn, truy xuất được nguồn gốc, lấy người dân làm trung tâm, có sự kết nối giữa các cấp lãnh đạo, quản lý với đơn vị nghiên cứu, cộng đồng doanh nghiệp, các tổ chức nghề nghiệp để tạo ra giá trị gia tăng trong từng công đoạn. Có các giải pháp hỗ trợ doanh nghiệp, hợp tác xã, tổ hợp tác và người nuôi để giảm giá thành, nâng cao hiệu quả, thúc đẩy tiêu thụ trong nước và xuất khẩu.

- Quản lý tốt chất lượng giống, thức ăn thủy sản, sản phẩm xử lý môi trường nuôi trồng thủy sản. Tổ chức thanh, kiểm tra việc thực hiện các quy định của pháp luật trong nuôi trồng thủy sản, xử lý nghiêm các trường hợp vi phạm (nếu có) và công khai kết quả xử lý theo quy định.

- Thực hiện các biện pháp phòng, trị bệnh trên thủy sản nuôi theo hướng dẫn tại Thông tư 04/2016/TT-BNNPTNT ngày 10/6/2016 quy định về phòng, chống dịch bệnh động vật thủy sản.

- Hướng dẫn các cơ sở nuôi tôm hùm lồng về các yêu cầu kỹ thuật đảm bảo an toàn thực phẩm, vệ sinh thú y và bảo vệ môi trường theo hướng dẫn tại Quyết định số 299/QĐ-TCTS-KHCN & HTQT ngày 31/5/2018 của Tổng cục Thủy sản và biện pháp quản lý vùng nuôi.

- Đa dạng hình thức tuyên truyền để kịp thời truyền tải thông tin về dự báo thời tiết, diễn biến thủy triều, kết quả quan trắc môi trường tới người nuôi nhằm hạn chế thấp nhất thiệt hại.

- Tham mưu, trình cấp có thẩm quyền xây dựng đề án/chương trình/kế hoạch phát triển nuôi trồng thủy sản trên biển (bao gồm tôm hùm) theo hướng kinh tế hợp tác và chuỗi liên kết sản xuất bền vững (hợp tác xã, tổ hợp tác...).

Cục Thủy sản đề nghị Cục Thú y hỗ trợ, hướng dẫn địa phương tìm tác nhân để xác định nguyên nhân gây ra tình trạng chết ở tôm hùm tại huyện Vạn Ninh (tỉnh Khánh Hòa) và hướng dẫn người nuôi áp dụng các biện pháp điều trị (nếu có). Viện Nghiên cứu Nuôi trồng thủy sản III phối hợp xác định nguyên nhân gây chết đối với tôm hùm tại huyện Vạn Ninh. Sở NN-PTNT các tỉnh, thành phố Nam Trung bộ triển khai ngay và báo cáo kết quả về Cục Thủy sản để phối hợp xử lý, tổng hợp báo cáo lãnh đạo Bộ NN-PTNT.

Hồng Thắm