Vụ xuân 2022, hơn 2 ha giống cao lương VFS99 gieo trồng tại Nha Hố (xã Nhơn Sơn, huyện Ninh Sơn, tỉnh Ninh Thuận) đã thu hút sự tò mò của khách tham quan ngay từ đầu vụ.
Theo nhận xét của cán bộ kỹ thuật thuộc Viện Nghiên cứu Bông và Phát triển nông nghiệp Nha Hố, qua 3 vụ sản xuất liên tiếp, giống cao lương VFS99 sinh trưởng tốt, bộ lá khỏe mạnh, sạch sâu bệnh. Năng suất sinh khối ở thời kỳ chín sáp thu hoạch cuối tháng 4/2022 đạt 55,5 tấn/ha, với giá được thu mua tại ruộng 1.000 đ/kg đã mang lại hiệu quả thực sự cho người sản xuất.
Hình thái cao lương giai đoạn đầu khá giống cây ngô, ngoại trừ có sự khác biệt là là khả năng đẻ từ 2 - 3 nhánh/cây để tự tạo quần thể mật độ dày. Giống cao lương VFS99 có khả năng chống hạn và hồi phục nhanh ở giai đoạn cây con; bông mang hoa lưỡng tính tự thu, dễ đậu hạt kể cả khi thời tiết khô nóng. Những đặc tính này giúp cho phép gieo trồng cao lương quanh năm, không phụ thuộc chặt chẽ vào tính thời vụ.
Trước câu hỏi liệu trồng cao lương ở Việt Nam có thích hợp không? Thạc sỹ Nguyễn Văn Sơn (Viện Nghiên cứu Bông và Phát triển nông nghiệp Nha Hố) cho biết: Cao lương không phải là cây trồng bản địa. Để trồng thành công, cần phải hiểu thêm một số vấn đề về cây trồng này như: Bình thường là cây cảm ôn, nhưng khi gieo trong tháng 7 thì lại phản ứng chặt với ánh sáng ngày ngắn. Cây cao tới 4m, ra hoa sau khoảng ngày 10 tháng 10 có thể cho năng suất sinh khối lên tới 100 tấn/ha nhưng lại rất dễ bị đổ ngã.
Hạt cao lương đặc biệt hấp dẫn các loại chim đến ăn khi sắp thu hoạch. Việc xác định thời điểm thu hoạch phải tùy vào mục đích sử dụng; xác định khi nào nên để thêm vụ tái sinh và kỹ thuật ra sao... cũng là vấn đề cần phải có thêm nghiên cứu để có thể đưa cây cao lương ra sản xuất hiệu quả ở nước ta.
Cũng theo Thạc sỹ Nguyễn Văn Sơn, sau nhiều năm nghiên cứu, Viện Nghiên cứu Bông và Phát triển nông nghiệp Nha Hố đã xây dựng được quy trình kỹ thuật trồng, thu hoạch và sử dụng các giống cao lương VFS99, OPV88 và Latte. "Chúng tôi tự tin khuyến cáo bổ sung cây cao lương vào cơ cấu cây trồng sinh khối và sẵn sàng tư vấn, hướng dẫn cụ thể", Thạc sỹ Sơn khẳng định.
Được biết, giống cao lương mới VFS99 được Công ty TNHH Hạt giống Việt (Vietseed) chọn tạo từ nguồn vật liệu trong nước và cung ứng hạt giống với giá cạnh tranh. Gần đây, Công ty này đang tiếp tục tiếp nhận thêm giống ngô sinh khối MN2 và giống ngô lưỡng dụng QT55.
Với những kết quả nghiên cứu khoa học về cây trồng sinh khối, mới đây, Vietseed đã được Sở KH-CN TP Hà Nội cấp giấy chứng nhận Doanh nghiệp Khoa Học và Công nghệ số 85/DNKHCN ngày 15/03/2022.
Phát huy lợi thế và kinh nghiệm đó, Vietseed đang mở rộng nghiên cứu theo hướng cây trồng năng lượng với sự hợp tác của một số tập đoàn lớn. Trong đó bao gồm các nghiên cứu về cây cao lương cho mục đích chiết xuất cồn sinh học, rượu Whisky và rượu ngũ lương; các nghiên cứu về cây cỏ VS-19, Tân Ghi nê-VS để sản xuất nhiên liệu đốt sinh khối đang được tập trung triển khai ở khu vực Duyên hải Nam Trung bộ và Tây Nguyên.