Ngày 20/11/2024, Viện Kiểm sát Nhân dân Tối cao đã chính thức ban hành cáo trạng truy tố Nguyễn Thị Thanh Nhàn, Chủ tịch HĐQT kiêm Tổng Giám đốc Công ty Cổ phần Tiến bộ Quốc tế (AIC), cùng 12 bị can khác về tội “Vi phạm quy định về đấu thầu gây hậu quả nghiêm trọng”. Vụ án này liên quan đến gói thầu số 8 của Trung tâm Ứng cứu khẩn cấp máy tính Việt Nam (VNCERT), trực thuộc Bộ Thông tin và Truyền thông (Bộ TT&TT), với tổng mức đầu tư 95 tỷ đồng.
Những hành vi thông thầu, gian lận được xác định đã gây thiệt hại hơn 17 tỷ đồng ngân sách nhà nước, trong đó Nguyễn Thị Thanh Nhàn được xác định là người chủ mưu, trực tiếp thao túng toàn bộ quá trình đấu thầu.
VNCERT, đơn vị được giao nhiệm vụ giám sát và ứng cứu sự cố mạng, đóng vai trò quan trọng trong đảm bảo an toàn thông tin quốc gia. Với sự phê duyệt của Bộ TT&TT, VNCERT triển khai dự án mua sắm thiết bị và thuê dịch vụ kỹ thuật để phân tích, theo dõi sự cố an toàn thông tin trên các kênh kết nối Internet quốc tế. Gói thầu số 8 - trọng tâm của dự án - là một bước tiến quan trọng nhằm xây dựng hệ thống thiết bị và phần mềm hiện đại.
Tuy nhiên, thay vì triển khai đúng quy trình minh bạch, các cá nhân tại VNCERT và Công ty AIC đã lợi dụng dự án để trục lợi, biến một dự án có ý nghĩa chiến lược thành cơ hội tư lợi cá nhân.
Theo cáo trạng, Nguyễn Thị Thanh Nhàn, Chủ tịch Công ty AIC, là người chủ mưu, trực tiếp chỉ đạo các hành vi sai phạm trong toàn bộ quá trình đấu thầu.
Bà Nhàn chỉ đạo nhân viên, gồm Nguyễn Văn Thế (Trưởng ban Kỹ thuật 7) và Đỗ Văn Sơn (Trưởng ban 2), liên hệ với các nhà cung cấp để hỏi giá thiết bị, sau đó nâng khống lên 40% nhằm tạo dự toán bất hợp lý. Mức giá này sau đó được đưa vào hồ sơ dự thầu, giúp AIC chiếm ưu thế trong đấu thầu.
Nhằm đảm bảo Công ty AIC trúng thầu, bà Nhàn chỉ đạo sử dụng Công ty Cổ phần Mopha (thuộc hệ sinh thái của AIC) làm “quân xanh”. Đồng thời, AIC làm khống hồ sơ nhân sự, khai gian thời gian làm việc của các chuyên gia để đáp ứng tiêu chí kỹ thuật, dù thực tế không đủ năng lực.
Là đại diện chủ đầu tư, Nguyễn Trọng Đường giữ vai trò quan trọng trong việc hợp thức hóa các hành vi sai phạm. Ông chỉ đạo cấp dưới, gồm Ngô Quang Huy, Trần Nguyên Chung và Nguyễn Thị Ánh Hồng, phối hợp với Công ty AIC và Công ty Khang Phát (đơn vị tư vấn) để lập báo cáo nghiên cứu khả thi và hợp thức hóa hồ sơ mời thầu.
Bị can Ngô Quang Huy phối hợp với đơn vị tư vấn là Công ty Khang Phát khảo sát lập dự án, trao đổi và sử dụng danh mục, dự toán của Công ty AIC, hợp thức các gói thầu tư vấn để Vụ Kế hoạch Tài chính thẩm định trình lãnh đạo Bộ TT&TT phê duyệt Báo cáo nghiên cứu khả thi, kế hoạch lựa chọn nhà thầu đợt 1 của dự án.
Bị can Nguyễn Thị Ánh Hồng thực hiện các thủ tục hợp thức tư vấn thẩm định giá để VNCERT phê duyệt dự toán, triển khai đấu thầu. Bị can Trần Nguyên Chung và các thành viên Ban quản lý dự án phối hợp với nhà thầu tư vấn lập hồ sơ mời thầu có lợi cho Công ty AIC, giúp doanh nghiệp này trúng gói thầu số 8.
Mặc dù nhà thầu là Công ty AIC không đáp ứng yêu cầu đánh giá về năng lực hợp đồng và nhân sự chủ chốt, nhưng nhóm bị can chủ đầu tư vẫn lập báo cáo đánh giá Công ty AIC là nhà thầu đáp ứng yêu cầu kỹ thuật và được tham gia mở hồ sơ đề xuất tài chính.
Ngày 22/11/2017, bị can Nguyễn Trọng Đường ký quyết định phê duyệt Công ty AIC là nhà thầu trúng thầu gói thầu số 8.
Sau khi đấu thầu, bị can Nguyễn Trọng Đường đã nhận của Công ty AIC số tiền 1 tỷ đồng, sau đó giao cho Dương Thị Minh (Kế toán trưởng VNCERT) chia cho các thành viên tham gia dự án vào dịp Tết Nguyên đán năm 2019.
Trong đó, bị can Đường nhận 200 triệu đồng, một số bị can khác nhận từ 20 triệu đồng đến 80 triệu đồng. Số tiền còn lại, các bị can thuộc chủ đầu tư sử dụng vào mục đích phục vụ các hoạt động chung của VNCERT.
Vụ án gây thiệt hại hơn 17 tỷ đồng cho ngân sách nhà nước, không chỉ làm thất thoát tài sản công mà còn làm lung lay niềm tin vào tính minh bạch, hiệu quả của các dự án sử dụng vốn ngân sách. Đặc biệt, hành vi của các bị can còn để lại hệ lụy lớn về trách nhiệm và đạo đức trong quản lý nhà nước.
Đây không phải lần đầu bà Nhàn đối mặt với vòng xoáy pháp luật. Trước đó, bà đã bị khởi tố và truy tố trong nhiều vụ án liên quan đến đấu thầu, tất cả đều liên quan đến các hành vi gian lận, gây thất thoát ngân sách lớn.