Thuốc bảo vệ thực vật (BVTV) là công cụ quan trọng giúp bà con nông dân bảo vệ cây trồng trước dịch hại, gia tăng năng suất mùa vụ và chất lượng nông sản.
Tuy nhiên, do thói quen lâu năm, một số bà con thường bỏ luôn các bao bì, vỏ chai ở đồng ruộng hoặc sông ngòi mà chưa nhận biết tác hại của hành động này đối với môi trường cũng như cuộc sống.
Do vậy, những năm gần đây, ngành chức năng cùng các tổ chức chính trị - xã hội cũng như doanh nghiệp đã nỗ lực vận động để bà con nâng cao ý thức sử dụng thuốc BVTV an toàn, có trách nhiệm, vừa bảo vệ sức khỏe của bản thân, vừa bảo vệ môi trường.
Syngenta trao quà tặng cho các hộ nông dân nghèo bị ảnh hưởng bởi dịch Covid-19. Ảnh: Syngenta.
Từ nhận thức đến hành động
"Tiện thì vứt đó, hôm nào nhiều nhiều thì đốt đi một thể, có sao đâu" là suy nghĩ của không ít bà con nông dân. Thực tế, nhiều người chưa biết rằng không nên tự ý xử lý vỏ chai, bao bì thuốc BVTV đã qua sử dụng bằng cách đốt ở nhiệt độ thường. Việc xử lý loại rác này được quản lý theo quy trình rất nghiêm ngặt, đảm bảo an toàn từ khâu thu gom đến khâu tiêu hủy.
Tuy nhiên, việc thay đổi một thói quen đã ăn sâu trong nhiều năm không hề dễ dàng và càng không thể tiến hành nhanh chóng, ngày một ngày hai. Do đó, để tạo ra sự chuyển dịch tích cực từ nhận thức đến hành động, cần có một chiến lược lâu dài để ý thức bảo vệ môi trường "ngấm" vào từng bà con nông dân, từng xã, huyện, rồi mở rộng ra cả cộng đồng nông thôn.
Bền bỉ với nỗ lực suốt 6 năm qua, năm nay là năm thứ 7, chiến dịch “Môi trường sạch - Cuộc sống xanh” được Công ty TNHH Syngenta Việt Nam hợp với Chi cục trồng trọt và BVTV các địa phương tổ chức.
Điểm đến của chiến dịch lần này là 7 tỉnh, thành phố khu vực ĐBSCL gồm An Giang, Cần Thơ, Đồng Tháp, Hậu Giang, Sóc Trăng, Bạc Liêu, Hậu Giang và Vĩnh Long.
Tham gia chương trình, bà con sẽ thu gom vỏ chai, bao bì thuốc BVTV đã qua sử dụng bị vứt ngoài đồng ruộng, trong các vườn trái cây, ở những nơi công cộng… để mang đến một trong số 36 điểm quy đổi tại 36 xã ở 7 địa phương và đổi lấy những phần quà thiết thực.
Sau gần 1 tháng phát động và 2 ngày diễn ra chiến dịch, đã có gần 8.000 lượt nông dân tham dự chương trình và gần 40 tấn vỏ chai lọ, bao bì thuốc BVTV được thu gom và tiêu hủy an toàn. Tất cả các vỏ bao bì sẽ được tập kết và xử lý theo đúng tiêu chuẩn về an toàn, sức khỏe và môi trường của Tập đoàn Syngenta toàn cầu.
Xây dựng môi trường nông thôn xanh, sạch, đẹp
Việc thu gom bao bì trên đồng ruộng là một hành động nhỏ nhưng có thể góp phần từng bước thay đổi nhận thức của bà con về vấn đề bảo vệ môi trường, sử dụng thuốc BVTV an toàn, có trách nhiệm, vì sức khỏe của chính bản thân và cộng đồng xung quanh. Đây cũng là nỗ lực góp phần thực hiện tiêu chí về môi trường trong xây dựng nông thôn mới.
Nông dân huyện Thới Lai (TP Cần Thơ) thu gom vỏ chai lọ, thuốc BVTV bị vứt trên đồng ruộng. Ảnh: Syngenta.
Được phát động từ năm 2015, Chương trình “Môi trường sạch - Cuộc sống xanh” đã đến với bà con ở nhiều địa phương trên cả nước. Hoạt động này là một phần cam kết “Giúp mọi người khỏe mạnh và an toàn” thuộc Chương trình Phát triển bền vững của Syngenta toàn cầu, trong đó cam kết huấn luyện an toàn lao động cho 8 triệu nông dân từ nay đến năm 2025, đặc biệt tại các nước đang phát triển.
Qua 7 năm tổ chức tại 15 tỉnh thành phố trên cả nước, tổng cộng đã có khoảng 14.000 nông dân tham gia chương trình, thu gom được gần 80 tấn vỏ chai lọ, bao bì thuốc BVTV đem đi tiêu hủy, góp phần xây dựng môi trường nông thôn xanh, sạch, đẹp.
Để có được thành công này, chiến dịch đã nhận được sự ủng hộ và hỗ trợ rất lớn từ ngành chức năng cũng như bà con nông dân các địa phương.
Ông Trần Văn Đài, nông dân ở xã Trường Xuân, huyện Thới Lai, Thành phố Cần Thơ tham gia chương trình chia sẻ: "Thuốc BVTV là công cụ quan trọng của bà con nông dân giúp bảo vệ cây trồng trước dịch hại, nhằm tăng năng suất và chất lượng.
Đã canh tác nông nghiệp thì không thể không sử dụng thuốc BVTV. Nhờ sự vận động của chính quyền và đặc biệt là khi tham gia những hoạt động như "Môi trường sạch - Cuộc sống xanh", chúng tôi hiểu rằng bảo vệ môi trường ngay từ đồng ruộng là một cách làm thiết thực nhất, một hành động nhỏ cũng có thể tạo ra một ý nghĩa lớn."
Nông dân thu gom vỏ chai lọ, bao bì thuốc BVTV để đổi lấy những phần quà thiết thực. Ảnh: Syngenta.
Là một trong 7 địa phương thực hiện chiến dịch lần này, bà Phạm Thị Minh Hiếu, Chi cục trưởng Chi cục Trồng trọt và BVTV Thành phố Cần Thơ cho biết: Cần Thơ có diện tích sản xuất nông nghiệp lớn với hơn 584.700 ha, chủ yếu là trồng lúa, rau màu và cây ăn trái. Từ đó, nhu cầu sử dụng thuốc BVTV của nông dân rất lớn. Do vậy, việc thu gom, xử lý đúng cách lượng rác thải là bao bì và vỏ chai lọ thuốc BVTV này là hết sức cần thiết.
"Sau khi được tuyên truyền, phổ biến ý nghĩa của chương trình, nông dân Cần Thơ rất nhiệt tình hưởng ứng chiến dịch “Môi trường sạch - Cuộc sống xanh." Chúng tôi đánh giá rất cao nỗ lực của Syngenta trong việc góp phần bảo vệ môi trường và mang lại lợi ích cho cộng đồng nông thôn. Chúng tôi sẽ tiếp tục hợp tác chặt chẽ với công ty để thực hiện nghĩa cử cao đẹp này", đại diện Chi cục Trồng trọt và BVTV Thành phố Cần Thơ nói.
"Trong suốt 3 thập kỷ hoạt động tại Việt Nam, bên cạnh việc tiên phong mang đến các giải pháp và công nghệ tiên tiến về khoa học cây trồng giúp hàng triệu hộ nông dân cải thiện phương thức canh tác, nâng cao sức cạnh tranh của nông sản Việt, từng bước nâng cao thu nhập, Syngenta Việt Nam còn cam kết gắn bó với cộng đồng nông thôn thông qua nhiều hoạt động có ý nghĩa, trong đó chương trình “Môi trường sạch - Cuộc sống xanh” là một ví dụ điển hình.
Thông qua chương trình này, chúng tôi mong muốn được thể hiện vai trò của mình, không chỉ là doanh nghiệp mang đến những sản phẩm và giải pháp chất lượng cao nhất giúp bà con nâng cao năng suất và chất lượng cây trồng, mà còn là một doanh nghiệp có những hoạt động xã hội thiết thực giúp nâng cao ý thức sử dụng thuốc BVTV an toàn và hiệu quả tại các cộng đồng nông thôn".
(Ông Trần Thanh Vũ, Tổng Giám đốc Syngenta Việt Nam).
