Những ngày đầu tháng 4, mới sáng sớm nhưng nắng đã chói sang, phả xuống những thửa ruộng đang giai đoạn làm đòng xanh mơn mởn. Trên các tuyến kênh chính, kênh nhánh đưa nước từ hồ Kẻ Gỗ, huyện Cẩm Xuyên về ruộng đồng các huyện Thạch Hà, Cẩm Xuyên, TP Hà Tĩnh luôn có cán bộ thủy nông Công ty TNHH MTV Thủy lợi Nam Hà Tĩnh túc trực dọc tuyến để đảm bảo nguồn nước đến đúng địa chỉ, không bị thất thoát, lãng phí.
Các hồ chứa lớn như Kẻ Gỗ, Ngàn Trươi - Cẩm Trang cơ bản đủ nước đáp ứng nhu cầu dân sinh và sản xuất trong năm 2024. Ảnh: Thanh Nga.
Ông Đặng Hòa Bình, Trưởng phòng quản lý và khai thác, Công ty Thủy lợi Nam Hà Tĩnh cho biết, thời điểm này lúa xuân đang ở giai đoạn cao điểm làm đòng nên rất cần nước. Vì vậy, từ nay đến 30/4, gần 300 cán bộ, công nhân toàn công ty sẽ túc trực tại các công trình để vận hành cấp nước đủ cho lúa sinh trưởng, phát triển. Quan trọng nhất, bây giờ đã bắt đầu xuất hiện nắng nóng gay gắt, lượng nước bốc hơi nhanh sẽ khiến công tác vận hành tưới gặp nhiều áp lực hơn.
“Vụ xuân không có gì đáng ngại nhưng nếu không cân đối tưới tiết kiệm, nguy cơ vụ hè thu thiếu nước khó tránh khỏi. Theo dự báo, năm nay hạn sẽ khốc liệt hơn nhiều so với các năm trước. Vì vậy, ngoài nỗ lực của cán bộ thủy nông, chúng tôi mong muốn chính quyền các địa phương và bà con nông dân cùng đồng hành để sử dụng nguồn nước hiệu quả”, ông Bình nhấn mạnh.
Theo ông, hàng năm, trên cơ sở cân đối tính toán, Thủy lợi Nam Hà Tĩnh xây dựng kế hoạch tưới chi tiết cho từng hồ. Tuy nhiên, muốn thực hiện được kế hoạch đó cần có sự vào cuộc của địa phương và người dân. Ví dụ, công nhân đang lên lịch đẩy nước tưới cho vùng cuối kênh nhưng đêm đến người dân ra đầu kênh chặn dòng, lúc đó thời gian tưới của cả đợt sẽ lâu hơn, gây thất thoát nước.
Các hồ chứa nhỏ trên địa bàn huyện Hương Khê đang lên lịch tưới luân phiên nhằm chắt chiu nguồn nước cho vụ hè thu. Ảnh: Thanh Nga.
Công ty Thủy lợi Nam Hà Tĩnh đang quản lý, vận hành 34 hồ chứa, đập dâng và 432 km kênh mương. Trong nhiều năm qua đơn vị này đã thực hiện rất tốt nhiệm vụ tưới sản xuất cho hơn 45 nghìn ha lúa; cấp nước nuôi trồng thủy sản hơn 500 ha. Riêng vụ xuân năm 2024, diện tích tưới là hơn 22 nghìn ha. Đến thời điểm này, toàn bộ diện tích đều được cấp nước đảm bảo, phát huy hiệu quả cao.
Ông Nguyễn Văn Hùng, thôn Đông Nam, xã Thạch Bình, TP Hà Tĩnh vừa dùng xẻng đắp bờ giữ nước trên thửa ruộng hơn 2 sào vừa nói: “Gần một tuần nay cứ 2 ngày tôi ra thăm đồng một lần. Vừa kiểm tra sâu bệnh vừa lấy nước vào ruộng. Giai đoạn này lúa đang đẻ nhánh nên nước lúc nào cũng phải duy trì đẫm trong mặt ruộng”.
Ngoài diện tích của hộ ông Hùng, cánh đồng 7ha sản xuất theo hướng hữu cơ ở xứ đồng Đội Tuyệt, thôn Đông Nam hiện phát triển rất tốt. Ruộng nào cũng xanh mơn mởn, hứa hẹn một vụ mùa bội thu.
Theo tổng hợp của Chi cục Thủy lợi Hà Tĩnh, hiện mực nước tại các hồ chứa trên toàn tỉnh đều đang đạt dung tích từ 60 - 90% mực nước thiết kế. Các hồ chứa lớn như Kẻ Gỗ, Sông Rác, Tàu Voi, Ngàn Trươi - Cẩm Trang nguồn nước không có gì đáng ngại, đảm bảo cân đối tưới sản xuất và dân sinh trong cả năm 2024. Tuy nhiên, những hồ chứa nhỏ mực nước khá thấp, tỷ lệ hao hụt, thất thoát nước trong quá trình tưới khá lớn nên cần thực hiện nhiều giải pháp đồng bộ nhằm tiết kiệm nguồn nước cho vụ hè thu.
Người dân bơm nước vào ruộng. Ảnh: Thanh Nga.
Chi cục Thủy lợi cũng đã tham mưu UBND tỉnh Hà Tĩnh, Sở NN-PTNT ban hành nhiều văn bản chỉ đạo các địa phương, Công ty Thủy lợi Bắc Hà Tĩnh và Nam Hà Tĩnh căn cứ dung tích nước cụ thể của từng hồ chứa để xây dựng kế hoạch tưới chi tiết, trên tinh thần sử dụng nước tiết kiệm, hiệu quả.
