Vì sao không khởi tố vụ lừa đảo chiếm đoạt tài sản?

Lừa cả trăm tỷ đồng

Theo đơn trình báo của bà Ngô Thị Thành, trú tại khu 4, phường Hải Hòa (Móng Cái) thì vào năm 2016, bà Thành quen biết ông Phạm Minh Hoạt, trú tại khu 6b, phường Hải Đông (Móng Cái). Sau thời gian này, ông Hoạt đã giả vờ tạo lòng tin với bà Thành bằng cách nói là có cửa làm ăn và vay tiền để làm ăn rồi cùng chia sẻ lợi nhuận.

“Ngày 21/3/2018, ông Hoạt vay tôi số tiền là 500.000.000đ (năm trăm triệu đồng), hẹn sau một năm sẽ trả hết (có giấy biên nhận vay tiền và chữ ký của Hoạt). Ngày 4/7/2018 ông Hoạt bỏ trốn khỏi địa phương. Tôi đã nhiều lần tìm cách liên lạc nhưng không được”, bà Thành kể.

Biên nhận ông Hoạt vay tiền của bà Thành.

Biết chắc đã bị Hoạt lừa đảo, bà Thành trình báo Công an Móng Cái và đến ngày 2/8/2018, Công an Móng Cái đã phát thông báo truy tìm số 1233, thông báo đến Công an tỉnh Quảng Ninh và các huyện, thị xã, thành phố trong tỉnh về việc ông Phạm Minh Hoạt lừa đảo bỏ trốn. Tiếp đó, Công an Móng Cái chuyển toàn bộ hồ sơ vào Công an tỉnh Quảng Ninh để điều tra và cũng không tìm được Hoạt. Ngày 14/10/2018 Công an tỉnh Quảng Ninh tạm đình chỉ vì không xác minh được đối tượng trốn ở đâu.

Đến ngày 26/10/2018 theo giấy truy tìm của đại tá Nguyễn Thế Vị (lúc đó là Trưởng Công an TP Móng Cái), nhiều người phát hiện ông Hoạt mua nhà đứng tên chị Đỗ Thị Tơ ở thôn Song An, huyện Vũ Thư, tỉnh Thái Bình để ẩn nấp. Quần chúng đã báo Công an huyện Vũ Thư bắt Hoạt và ngày 27/10/2018 đã bàn giao Công an tỉnh Quảng Ninh.

Đến ngày 23/11/2018 đã có kết luận giám định chữ ký và chữ viết trên giấy nợ của bà Thành đúng là chữ viết, chữ ký của ông Hoạt.  Ngày 10/12/2018, cơ quan Công an tỉnh Quảng Ninh có quyết định phục hồi giải quyết nguồn tin tội phạm. Ngày 15/1/2019 Công an tỉnh Quảng Ninh lại gia hạn thêm 1 tháng. Đến ngày 11/2/2019 cơ quan Công an tỉnh Quảng Ninh lại gia quyết định tạm đình chỉ (?!).

Không chỉ vay tiền bà Thành, theo đơn tố cáo và thống kê của hàng chục hộ dân tại TP Mong Cái, tỉnh Lạng Sơn, Nam Định, ông Hoạt đã vay quá hạn không trả họ số tiền hàng trăm tỷ đồng. Khi phát hiện Hoạt không còn ở địa phương, họ đã nhiều lần tìm cách liên lạc nhưng không có kết quả.
 

“Lái” vụ việc sang dân sự

Trong một diễn biến khác, bà Nguyễn Thị Hương, trú tại khu Thọ Xuân, phường Hoà Lạc, TP Móng Cái, tố cáo tháng 9/2016 bà Hương cho Hoạt vay với số tiền là 100.000.000đ (một trăm triệu đồng) hạn vay đến tháng 9/2017. Đến hạn, bà Hương đã đòi nhiều lần nhưng Hoạt không trả, và ngày 4/7/2018 đối tượng bỏ trốn khỏi địa phương, tắt máy điện thoại.

Ông Hoạt bị Công an Vũ Thư bắt giữ.

Ngày 26/10/2018, ông Hoạt bị Công an huyện Vũ Thư bắt bàn giao cho Công an tỉnh Quảng Ninh. Sau khi bị bắt, bà Hương đã nhiều lần đòi nhưng ông Hoạt không trả. Đến ngày 11/3/2019, bà Hương nộp nộp đơn tố giác tội phạm cho Công an Móng Cái và ngày 7/5/2019, bà nhận được thông báo số 856/TB-CQĐT về kết quả giải quyết đơn là đối tượng có nhận nợ bà Hương số tiền trong đơn và đã công nhận bỏ trốn khỏi địa phương.

Ngoài ra, trong biên bản, ông Hoạt hứa với cơ quan công an là bao giờ có sẽ trả cho bà và cơ quan công an hướng dẫn bà kiện ra tòa án dân sự. Bà Hương không đồng ý với thông báo của Công an Móng Cái nên đã khiếu nại vào ngày 15/5/2019 với nội dung là không khách quan, không đúng luật, có dấu hiệu bỏ lọt tội phạm hình sự.

Đến ngày 20/8/2019, bà Hương nhận được công văn số 1617/CV/CQĐT của Cơ quan CSĐT Công an TP Móng Cái thông báo như sau: trong quá trình xác minh, Hoạt vẫn thừa nhận nợ của bà Hương là 100 triệu đồng.

“Cơ quan công an lập luận với tôi là từ ngày 9/10/2016 đến ngày 24/4/2018, Hoạt có chuyển cho tôi số tiền là hơn 368 triệu đồng. Tuy nhiên, số tiền này không liên quan đến trả nợ 100 triệu đồng mà tiền đấy chỉ là tiền Hoạt thuê xe và vay tôi nhiều lần và trả nhiều lần trước khi bỏ trốn nên tôi đề nghị cơ quan xem lại tình tiết từ khi Hoạt bỏ trốn cho đến nay. Số tiền 368 triệu đồng trên công an xác minh là trước khi Hoạt bỏ trốn là vẫn giao dịch bình thường chứ không phải tiền trả nợ sau khi bỏ trốn”, bà Hương nói.

Tại nhiều công văn trả lời đơn của công dân, Công an Móng Cái đều cho rằng, vụ việc vay tiền của ông Hoạt với bà Thành, bà Hương và một số người trên địa bàn đơn thuần là giao dịch dân sự, và hướng dẫn công dân chuyển đơn đến Tòa dân sự để giải quyết.

Tuy nhiên, theo tìm hiểu của PV, một tình tiết cực kỳ quan trọng của vụ việc, đó là ông Hoạt khi không trả được nợ, đã bỏ trốn khỏi TP Móng Cái và về huyện Vũ Thư, Thái Bình mua nhà ở. Về tình tiết này, cơ quan công an các cấp tại tỉnh Quảng Ninh chưa xem xét thấu đáo.

Lý do là sau khi bỏ trốn, công an đã phát lệnh truy tìm nhưng không tìm được. Chỉ đến khi Công an Vũ Thư phát hiện, bắt giữ và bàn giao Hoạt cho Công an tỉnh Quảng Ninh, thì điều tra viên lại thuyết phục những công dân đứng đơn rút đơn về, để “đề nghị” Hoạt trả nợ một phần tiền (những khoản mà Hoạt trả nợ rất ít, từ 10 triệu đến 50 triệu đồng).