Vườn cây ăn quả của dân thiệt hại nặng, ngành chức năng Hưng Yên vô cảm?

Bà Dung xót ruột khi 2 năm qua, vườn cam 1,5 mẫu của bà không cho thu hoạch

Hàng trăm người trồng cam, bưởi, nhãn... xung quanh khu vực nhà máy của Cty CP Đầu tư Royal Việt Nam (thôn Thọ Bình, xã Tân Dân, huyện Khoái Châu, Hưng Yên) cảm thấy uất ức, tức tưởi khi những thiệt hại to lớn về mùa màng diễn ra suốt hai năm qua, nhưng cơ quan chức năng từ huyện lên tỉnh vẫn thờ ơ, vô cảm khi không điều tra, làm rõ nguyên nhân.
 

Xã nghi do nhà máy gạch Royal Việt Nam

Theo ông Nguyễn Quang Được, Phó Chủ tịch UBND xã Tân Dân, sáng 16/1/2017, xã nhận được điện thoại của ông Lê Đình Tốt, trưởng thôn Thọ Bình báo cáo về việc diện tích cây cam canh, cây nhãn và cây trồng khác thuộc xứ đồng Bờ Quanh giáp với nhà máy gạch Royal bị táp lá, làm khô rụng lá. UBND xã đã kiểm tra xác minh sự việc và kết luận: “Diện tích cây cam canh, nhãn, bưởi và các cây trồng khác bị táp và héo gây rụng lá là có thật. Lý do bị táp lá có thể là do khí thải của nhà máy sản xuất gạch gây ra”.

Chiều 17/1, UBND xã đã mời lãnh đạo của Cty Royal lên làm việc để xác định nguyên nhân và trách nhiệm. Tuy nhiên, phía nhà máy không thừa nhận.

Ngay lập tức, UBND xã Tân Dân đã có báo cáo gửi UBND huyện Khoái Châu, Phòng TN-MT, Phòng NN-PTNT huyện Khoái Châu, đồng thời đề nghị huyện giải quyết ngay một số sự việc. Một là xác định cụ thể nguyên nhân gây táp lá cây trồng của các hộ nông dân ở thôn Thọ Bình. Hai là đề nghị UBNB huyện, Phòng TN-MT huyện Khoái Châu có báo cáo đề nghị Sở TN-MT tỉnh về, lấy mẫu giám định việc khí thải của nhà máy gạch Royal có thể gây ảnh hưởng đến việc táp lá cây trồng.

Nội dung văn bản cũng nhấn mạnh: “Những đề nghị trên là rất khẩn thiết, quan trọng và cần đánh giá nguyên nhân thiệt hại thật công tâm, khách quan để UBND xã trả lời người dân kịp thời, hạn chế khiếu kiện xảy ra...”. Thế nhưng, sự việc vẫn không có tiến triển.

Không có tiền đầu tư, nhiều người dân đã chặt bỏ cam, bưởi

Cuối tháng 2, người dân tiếp tục phản ánh về hiện tượng táp lá cây trồng, gây mất mùa. Sáng 1/3, Phó Chủ tịch UBND xã Tân Dân Nguyễn Quang Được đã trực tiếp xuống kiểm tra và tiếp tục xác nhận: “Việc cây nhãn và cây có múi của bà con nông dân ở thôn Thọ Bình bị táp lá, dẫn đến héo lá gây ảnh hưởng nặng nề đến sự phát triển của cây trồng là có thật. Đây là lần thứ hai xảy ra hiện tượng tương tự”.

Theo ông Được, nguyên nhân gây táp lá được nghi là do cột khói khí thải của nhà máy gạch Royal thải ra môi trường, gặp đợt không khí lạnh ngày 28/2 - 1/3 thổi theo hướng đông bắc nên nhiều cây trồng bị táp lá rất nặng. Tổng diện tích trồng cây có múi và nhãn ở khu đồng Bờ Quanh là 9,59 mẫu, trong đó số hộ dân có cây trồng ở khu bờ quanh là 19 hộ. Diện tích bị ảnh hưởng héo chồi, nõn, lá cây khoảng 50 - 60% (tính đến ngày 1/3/2017). 
 

Thanh tra Sở TN-MT Hưng Yên lờ đi?

Sau khi tiếp nhận hai văn bản của Phòng TN-MT (ngày 18/1/2017) và UBND huyện Khoái Châu (ngày 17/3/2017) liên quan đến việc táp lá cây trồng tại vị trí giáp nhà máy của Cty CP Đầu tư Royal Việt Nam, đoàn kiểm tra của Sở TN-MT Hưng Yên đã tiến hành kiểm tra về công tác bảo vệ môi trường đối với Cty.

Đoàn kiểm tra phát hiện doanh nghiệp này không lập kế hoạch triển khai các biện pháp phòng ngừa, ứng cứu và khắc phục các rủi ro, sự cố môi trường theo quy định pháp luật; phạt Cty Royal Việt Nam 90 triệu đồng. Tuy nhiên, tất cả các tiêu chí khác liên quan đến việc xả thải của nhà máy đều cơ bản nằm trong giới hạn cho phép.

Cty CP Đầu tư Royal Việt Nam ngày đêm nhả khói, bụi ra môi trường

Điều lạ lùng là kết luận kiểm tra ngày 16/5/2017 đối với Cty Royal Việt Nam tuyệt nhiên không hề “đả động” gì về việc xác minh khói, bụi và nước thải có gây hại đến sinh trưởng và phát triển của cây trồng ở vị trí tiếp giáp hay không. Bởi vậy, cơ quan chức năng không có cơ sở để yêu cầu nhà máy gạch đền bù thiệt hại hoa màu cho nông dân.