Yên tâm với sản lượng điều thô Việt Nam và Campuchia

Là quốc gia chế biến và xuất khẩu hạt điều lớn nhất thế giới, từ nhiều năm nay, ngành điều Việt Nam phụ thuộc phần lớn vào điều nguyên liệu nhập khẩu. Năm 2024, lượng điều thô nhập khẩu là 2,5 triệu tấn, trị giá 3,1 tỷ USD.

Với lượng nhập khẩu như trên, Việt Nam tiếp tục là quốc gia dẫn đầu về nhập khẩu điều thô trên toàn thế giới. Năm 2024, Campuchia vượt lên trở thành nguồn cung điều thô lớn nhất cho Việt Nam với 783 nghìn tấn, Bờ Biển Ngà xuống thứ 2 với 621 nghìn tấn do sản lượng sụt giảm và ưu tiên bán điều thô cho các nhà chế biến trong nước. Ngoài ra, Việt Nam nhập khẩu nhiều từ các quốc gia châu Phi như Ghana, Nigeria, Tanzania, Guinea-Bissau...

Do phụ thuộc nhiều vào điều thô nhập khẩu, các doanh nghiệp điều Việt Nam đã có không ít lần đối mặt với những khó khăn, thách thức lớn khi thị trường điều thô có những diễn biến bất thường, nhất là điều thô châu Phi.

Theo Hiệp hội Điều Việt Nam (VINACAS), năm 2024, thị trường điều thô có những biến động khó lường, gây bất lợi lớn cho các doanh nghiệp. Nếu như trong quý I, giá điều thô ở mức 1.000-1.100 USD/tấn, thì tới tháng 6, tháng 7 đã tăng lên 1.600-1.700 USD/tấn.

Đặc biệt, vào ngày 7/5/2024, Bờ Biển Ngà đột ngột ban hành lệnh tạm dừng xuất khẩu điều thô để các nhà chế biến nước này mua đủ điều nguyên liệu. Bờ Biển Ngà là nước sản xuất và xuất khẩu điều thô lớn nhất thế giới và phần lớn sản lượng được xuất khẩu đến Việt Nam (là nước chế biến hành đầu và chiếm tới 80% lượng nhân điều xuất khẩu toàn cầu). Vì vậy, lệnh tạm dừng xuất khẩu điều thô của Bờ Biển Ngà kéo dài gần 3 tháng đã làm gián đoạn chuỗi cung ứng điều toàn cầu, gây biến động giá cả và rủi ro tài chính trong toàn chuỗi cung ứng hạt điều, ảnh hưởng lớn tới hiệu quả kinh doanh của các doanh nghiệp Việt Nam.

Chính vì vậy, mùa điều thuận lợi ở Việt Nam và Campuchia (hầu hết sản lượng điều Campuchia được thu mua bởi các công ty Việt Nam) sẽ giúp cho ngành điều Việt Nam yên tâm hơn khi giảm được đáng kể áp lực nhập khẩu điều thô châu Phi.

Ghi nhận tại Bình Phước (tỉnh chiếm tới một nửa diện tích điều Việt Nam) cho thấy, mùa vụ điều ở Việt Nam đang diễn ra một cách bình thường khi tình hình thời tiết không có những diễn biến quá bất lợi đối với sự sinh trưởng của cây điều.

Ông Mông Văn Lung, nông dân xã Đức Liễu, huyện Bù Đăng, Bình Phước, nhận định: “Cây điều phụ thuộc nhiều vào thời tiết nên bây giờ chưa thể đoán chắc năng suất năm nay sẽ như thế nào nhưng khả năng được mùa hơn vụ điều 2024”.

Ông Tạ Quang Huyên, Tổng Giám đốc Công ty Cổ phần Hoàng Sơn 1 (Bình Phước), dự báo, năm nay, sản lượng điều ở Bình Phước có thể tăng 25% so với năm 2024.

Sản lượng điều thô ở Campuchia cũng được dự báo là sẽ tiếp tục tăng. Theo ông Huyên, năm 2024, năng suất điều ở Campuchia không tăng, nhưng lượng điều thô Campuchia nhập khẩu về Việt Nam lại tăng do nhiều diện tích vườn điều được trồng cách đây vài năm, hiện đã bắt đầu cho thu hoạch. Vì vậy, sản lượng điều Campuchia năm nay sẽ vào khoảng từ 1 đến 1,1 triệu tấn. Bên cạnh đó, sản lượng điều thô của Việt Nam có thể đạt từ 450 đến 500 nghìn tấn. Như vậy, tổng sản lượng điều thô Campuchia và Việt Nam được dự báo vào khoảng là 1,5 triệu tấn.

Ông Cao Thúc Uy, Giám đốc Công ty TNHH Cao Phát (Bà Rịa - Vũng Tàu) cho biết, năm nào ông cũng đi khắp các tỉnh trồng điều ở Campuchia để khảo sát mùa vụ điều tại nước này. Đầu tháng 3 năm nay, ông cũng vừa đi Campuchia để khảo sát mùa vụ điều 2025. Ông Uy chia sẻ: “Campuchia có nhiều diện tích điều được trồng cách đây 3-4 năm, hiện đã bắt đầu vào chu kỳ kinh doanh. Vụ điều 2025 ở Campuchia nhìn chung đang diễn ra rất thuận lợi. Vì vậy, theo nhận định cá nhân, năm nay, vụ điều Campuchia sẽ được mùa”.

Cũng theo ông Uy, Campuchia hiện có rất nhiều trang trại trồng điều có diện tích rất lớn tới 500 ha, 600 ha, thậm chí có những trang trại tới 1.000 ha. Do các chủ trang trại là những người có tiềm lực lớn về tài chính, những trang trại này đều đầu tư canh tác cây điều một cách rất bài bản, áp dụng nhiều loại máy móc, công nghệ. Vì vậy, không chỉ có năng suất tốt, chất lượng điều Campuchia cũng tốt. Công ty Cao Phát vừa sản xuất một số lô hàng hạt điều Campuchia mới thu hoạch trong vụ mùa 2025, với tỷ lệ nhân thu hồi đạt tới 30%.