| Hotline: 0983.970.780

Làm thư ký tháp tùng Hồ Chủ tịch đi Pháp năm 1946

Thứ Ba 14/11/2017 , 07:55 (GMT+7)

Trong 86 ngày Chủ tịch Hồ Chí Minh sang thăm hữu nghị nước Pháp, ông Đỗ Đình Thiện là thư ký giúp việc đắc lực.

Tháp tùng Hồ Chủ tịch đi Pháp năm 1946

Một hôm, ông Nguyễn Lương Bằng đến 54 Hàng Gai, Hà Nội, thông báo cho ông Đỗ Đình Thiện: “Bác muốn anh tháp tùng Bác đi Pháp”. Nghe vậy, ông Thiện hỏi lại: “Tôi có thể không đi được không?”. Ông Nguyễn Lương Bằng nói ngay: “Nếu anh tìm được người đủ tin cậy thay anh đi với Bác thì anh có thể ở lại”.

Ông Thiện biết rằng, Hồ Chủ tịch được mời với tư cách thượng khách của Chính phủ Pháp, song chuyến đi ngoại giao này rõ ràng đầy bất trắc, hiểm nguy, “lành ít, dữ nhiều”. Tuy nhiên, thật khó để tìm người thay thế. Vì vậy, ông Thiện đã nhận nhiệm vụ quan trọng này. Ông đã từng là sinh viên du học tại Pháp từ trước năm 1930.

23584954-799744183545244-723040228-o100322890
Ông Đỗ Đình Thiện (ngồi sau Hồ Chủ tịch) tại nhà ông bà Aubrac

Tháp tùng Bác từ Hà Nội trong chuyến đi này có: ông Đỗ Đình Thiện, thư ký (Văn phòng Chủ tịch), và ông Vũ Đình Huỳnh, sĩ quan cận vệ (Võ phòng Chủ tịch). Tới Pháp, Văn phòng của Chủ tịch được bổ sung thêm bác sỹ Lê Văn Cưu (Việt kiều Pháp) và Võ phòng được bổ sung thêm ông Phạm Ngọc Xuân (Việt kiều, đại úy hải quân trong quân đội Pháp). Ngoài ra còn một số Việt kiều, trong đó có TS. Phạm Huy Thông, họa sĩ Mai Trung Thứ, ông Nguyễn Viết Ty, bà Phương Tiếp… cùng tham gia trợ giúp công việc của đoàn.

Gần bốn tháng Hồ Chủ tịch ở Pháp (22/6 - 17/9/1946), lịch trình làm việc đã được ông Đỗ Đình Thiện ghi chép trong nhật ký, bản gốc hiện lưu giữ tại Bảo tàng Lịch sử Quốc gia Việt Nam.

Không chỉ là thư ký, ông Đỗ Đình Thiện chính là người quan tâm, chăm lo sinh hoạt, sức khỏe của Hồ Chủ tịch. Tài liệu của Sở cảnh sát Paris đã không bỏ sót chi tiết nào về những lần ông Thiện đưa Bác đi bệnh viện khám mắt, kiểm tra sức khỏe…
 

Gặp may trong vụ tai nạn xe hơi

Ngày 17/7/1946, trong khi tháp tùng Hồ Chủ tịch đi thăm Normandie, xe ô-tô ông Thiện ngồi, mà lẽ ra Hồ Chủ tịch đã ngồi, đã bị tai nạn rất nặng: mất lái, xoay ngang, đâm vào một đống đá ven đường, lật ngửa lên, và quay ngang 3 vòng! Rất may ông Thiện đã thoát chết. Ba người khác ngồi cùng xe với ông Thiện đều bị thương phải vào nằm viện. Còn Chủ tịch Hồ Chí Minh không biết số phận sẽ ra sao nếu ngồi trên chiếc xe ấy? Trong nhật ký ông Thiện đã ghi chi tiết vụ tai nạn này. Xin trích một đoạn:

“17-7-46

Cuộc đi thăm Normandie đã dự định trước một tuần lễ. Thăm miền Normandie là nơi quân Đồng minh Anh và Mỹ đã đổ bộ vào Pháp để đánh Đức. Nhân tiện ông Sainteny có nhà trại ở đấy nên mời Hồ Chủ tịch. Cụ nhận nhời nên mới có cuộc đi thăm chơi ngày nay.

Theo đúng chương trình thì khởi hành tại khách sạn (Paris) từ 9g30, nhưng gần đến lúc đi, xe của Chủ tịch hư điện, cần sửa chữa, nên sự khởi hành chậm mất một giờ và bắt đầu 10g30 mới lên xe. Ô. Missoffe thay ô. Sainteny đến đón Chủ tịch, còn ô. Sainteny sẽ đón và gặp Chủ tịch ở ngoài tỉnh”.

Hồ Chủ tịch ngồi xe thứ 2 với ông Sainteny, cận vệ Phạm Ngọc Xuân. Ông Đỗ Đình Thiện ngồi xe thứ 3 cùng vợ chồng ông Hertrich.

Khi đi quá Evreux (cách Paris 100 cây số), chỗ quãng đường rất thẳng, bỗng xe chở ông Thiện và 2 vợ chồng ông Hertrich, tự nhiên mất lái, đâm ngang hẳn sang vệ đường bên trái, húc vào một đống đá, rồi nhào mũi xe xuống, lật ngửa lên, và lăn ngang 3 vòng. Ông Đỗ Đình Thiện ngất luôn trong xe.

Vụ tai nạn rất nặng ấy, có thể chết hết cả bốn người ngồi xe. May mắn làm sao, chỉ có bà Hertrich bị gẫy xương, 3 người còn lại, trong đó có ông Đỗ Đình Thiện chỉ bị thương nhẹ.
 

Gần trăm bức ảnh tư liệu quý giá

Trong thời gian làm thư ký tháp tùng Hồ Chủ tịch ở Pháp, đặc biệt là những ngày cuối cùng ở Paris, nhật ký do ông Đỗ ĐìnhThiện ghi chép đã phản ảnh không khí hoạt động bận rộn, căng thẳng, khẩn trương của Hồ Chủ tịch.

23600236-799744166878579-2005299141-o100322969
Ông Đỗ Đình Thiện (ngoài cùng bên trái) trên chuyến tàu thủy về nước (18/9/1946)

Ví dụ, ngày 14/9/1946: “-17g Cụ đi gập ô. Moutet-18g Cụ đi gập ô. Bidauld -19g45 Cụ về khách sạn -12g rưỡi đêm Cụ đi gập ô. Moutet”. Đó chính là những giờ phút Hồ Chủ tịch đã ở lại, với những nỗ lực ngoại giao cuối cùng, cố gắng ký với M. Moutet, Bộ trưởng Pháp quốc hải ngoại, bản Tạm ước 14/9/1946 nhằm kéo dài những ngày hòa bình để có thêm thời gian chuẩn bị cho cuộc kháng chiến, trong khi Phái đoàn Phạm Văn Đồng trở về nước trước đó vì Hội nghị Fontainebleau không đạt được kết quả.

Không chỉ ghi chép nhật ký tỉ mỉ mà ông Đỗ Đình Thiện còn lưu giữ những bức ảnh tư liệu quý giá. Gần 100 bức ảnh về chuyến đi Pháp của Chủ tịch Hồ Chí Minh năm 1946 đã được ông bà Đỗ Đình Thiện gìn giữ, bảo quản công phu trong suốt 9 năm kháng chiến chống thực dân Pháp. Cho đến khi trao tặng Trung tâm Lưu trữ Quốc gia 3, thì còn 86 bức ảnh gốc. Điều lý thú là phần lớn mặt sau các bức ảnh này đều có lời ghi chú của ông Đỗ Đình Thiện giải thích nội dung các sự kiện trong ảnh.

Theo tôi được biết, cũng có một thành viên khác trong đoàn lưu giữ được hàng trăm bức ảnh trong chuyến đi này, nhưng không có những lời ghi chú các sự kiện như ông Đỗ Đình Thiện.

“Nhà khách Chính phủ”

Nhà riêng ông bà Đỗ Đình Thiện, tại 54 Hàng Gai, Hà Nội, trong những năm 1945-1946 đã trở thành “Nhà khách Chính phủ”. Chủ tịch Hồ Chí Minh, Bộ trưởng Võ Nguyên Giáp cũng từng nghỉ tại ngôi nhà này để đảm bảo bí mật.

Bà Trịnh Thị Điền đã làm cơm để Hồ Chủ tịch tiếp cụ Huỳnh Thúc Kháng tại nhà 54 Hàng Gai. Bà cũng được giao nhiệm vụ làm tiệc để Hồ Chủ tịch tiếp Cố vấn Vĩnh Thụy và Hoàng thân Xuphanuvông (Lào) tại phòng khách tầng hai tòa nhà Bắc Bộ Phủ, tiếp các tướng Lư Hán, Tiêu Văn tại 58 Nguyễn Du…

Đồng thời, nhiều cán bộ cao cấp của Đảng và Chính phủ, như các ông Phạm Văn Đồng, Nguyễn Lương Bằng, Hoàng Quốc Việt, Bùi Lâm, Bùi Công Trừng, Dương Bạch Mai, Phạm Văn Bạch, Trần Văn Giàu, Phạm Ngọc Thạch…, đã thường xuyên qua lại, làm việc, tiếp khách, nghỉ ngơi tại đây.

 

Xem thêm
Nhịp sống giới trẻ phản ánh trong bộ phim ‘Bóng của thị thành’

Nhịp sống giới trẻ thời công nghệ số có những màu sắc bất ngờ, thể hiện qua bộ phim ‘Bóng của thị thành’ phát sóng trên HTV7, Đài truyền hình TP.HCM.

Rượt đuổi mãn nhãn, Man United đả bại Liverpool tại Cúp FA

Trận Tứ kết Cúp FA giữa Man United vs Liverpool đã diễn ra với kịch bản không ngờ khi hai đội rượt đuổi nghẹt thở trong suốt 120 phút của trận đấu. 

120 vận động viên tham gia giải dù lượn trên cao nguyên đại ngàn

Giải dù lượn tại huyện Sa Thầy (tỉnh Kon Tum) sẽ quy tụ 120 vận động viên, trong đó có 41 vận động viên người nước ngoài tham gia tranh tài.

Cây phong lá đỏ 115 tuổi hút du khách ở Sa Pa

LÀO CAI Cây phong lá đỏ ở Sa Pa thu hút nườm nượp du khách đến chiêm ngưỡng, chụp ảnh.